Tomasz Poborca 
Rokrocznie to samo – jury Berlinale rzadko uwzględnia w porządku swych obrad wrażliwość jakkolwiek mi bliską. I chociaż przy okazji tej edycji minęliśmy się już całkowicie, Grand Prix dla Gabriela Mascaro jest drobnym pocieszeniem. Uhonorowano go za idealny film na Dzień Babci, jeśli Wasze babcie lubią aplikować sobie nieznane substancje do oczu i na fazie … Dowiedz się więcej
W nowo powstałej sekcji berlińskiego festiwalu nie mogło zabraknąć utworu, który na tytułowe perspektywy spojrzałby krytycznym okiem. Tomás Paula Marques podjęła bowiem temat marginalizowania queerowej optyki w dokumentach źródłowych i reprodukowania nierówności poprzez apropriację biografii postaci historycznych. Podała też własne argumenty za tym, żeby środowisko LGBTQ+ uznać za nawiedzone. Dzieło Portugalki jest nie tylko bogate … Dowiedz się więcej
Każda władza uprawia własną mitologię, na wieszczy namaszczając nawet byłych idoli politycznych przeciwników. W drugim pełnometrażowym filmie Ivan Salatić przedstawia fikcyjne epizody z życia takiej historycznie plastycznej ikony – przywódcy ludności zamieszkującej Czarnogórę w XIX wieku, cenionego poety i szanowanego biskupa. Co znamienne, personę Piotra II Petrowicia Niegosza, stanowiącego inspirację dla ekranowego Morlaka, na piedestale … Dowiedz się więcej
W trakcie tegorocznego festiwalu w Rotterdamie światem masowej turystyki wstrząsnęła informacja o wprowadzeniu w Luwrze dodatkowej opłaty za oglądanie Mony Lizy. Kto miał okazję zwiedzać paryskie muzeum, wie, że procedury doświadczania akurat tego obrazu renesansowego mistrza uniemożliwiają zachwyt – las smartfonów, ścisk i hałas, a na dodatek szyba, w której widać przede wszystkim odbite światło … Dowiedz się więcej
Małe dzieci bawią się plastikowymi żołnierzykami, szmacianymi lalkami i dinozaurami z herbatników. Dorośli, których wyobraźnia nie składa broni w starciu z armią społecznych konwenansów i wciąż potrafi dostrzec ostrza w birnamskich gałązkach, nadal psocą, włączając postaci z tragedii Szekspira do inwentarza marionetek. Szwungiem tego rodzaju popisał się właśnie Lois Patiño, którego najnowszy film został premierowo … Dowiedz się więcej
Jest to jedna z najbardziej absurdalnych rzeczy, jakie w życiu widziałem – powiedział Robert Makłowicz, zwiedzając posiadłość Gabriele D’Annunzio nad jeziorem Garda. Dokładnie te słowa miałem na ustach po seansie nowego filmu Igora Bezinovića, poświęconego aneksji Rijeki, którą w latach 1919-1921 kierował włoski faszysta, poeta i dramatopisarz. Podobnie jak osadzony na lombardzkim zboczu fragment krążownika … Dowiedz się więcej
Kiedy Jean-Louis Comolli – redaktor naczelny „Cahiers du cinéma” w okresie radykalnego zwrotu czasopisma w stronę ideologicznej krytyki kina – pisał, że reżyserzy zbyt rzadko obierają pracę za przedmiot swych artystycznych fascynacji, nie wiedział jeszcze, że Wang Bing ma zamiar spędzić długie lata na penetrowaniu tekstylnego labiryntu w chińskim Zhili. Mimo iż spojrzenie laureata nagrody … Dowiedz się więcej
Nie pamiętam już źródeł popularności riposty „twoja stara” na wszelkie próby zaangażowania w poważną debatę czy błahe zupełnie utarczki, lecz mięśniowa pamięć języka wciąż potrafi przywołać te słowa na zawołanie – człowiek z dzieciństwa wyjdzie, dzieciństwo z człowieka nie zawsze. W najnowszym obrazie bracia Zürcher odmieniają ten szczeniacki przytyk przez wszystkie przypadki – trudno powiedzieć, … Dowiedz się więcej
Zastanawialiście się kiedyś, co usłyszycie, gdy wykradziony z przychodni stetoskop wyślecie na patrol Waszych piersi? Czy usłyszycie jeszcze cokolwiek po latach tyluż zawodów, co zwycięstw? W jednej ze scen fabularnego debiutu Payal Kapadii bohaterka dokonuje tej operacji, szukając autorytetu w biciu własnego serca. Zaryzykuję, że to metafora poetyki całego utworu – powolnego, lecz rytmicznego pukania … Dowiedz się więcej
Jestem wielki, jestem przejrzysty, jestem pełny, jestem gęsty. Kocham cię! – tak zaczyna się „niewystawialna” sztuka, popełniona w 1925 roku przez Antonina Artauda, największego alchemika wśród francuskiej awangardy. Bluźnierczy tekst, napisany językiem seksualnej egzaltacji i wypełniony opisami piekielno-niebiańskiej magii oraz okrutnych pojedynków, rzucał wyzwanie zepsuciu trybunałów cnoty. Obrazy zniszczenia i kosmicznego chaosu, jakich wówczas nie … Dowiedz się więcej
Asfodele rosły ponoć na łąkach okalających brzegi Styksu, zatem spacerując ich szlakiem trudno nie smakować woni tego, co minęło. A jednak oddychanie nowym filmem Martinota sprawia przyjemność, bardziej niż krztusi odorem śmierci. Śledząc kroki Jeana, widz czuje raczej pieszczotę leśnego mroku i ciszy, jak wyraził się kiedyś poeta, którego imię dawno już uleciało mi z … Dowiedz się więcej
Jak na festiwal, którego nazwa nieco bombastycznie wskazuje na stawianie oporu zjawiskom fizyki, zaskakująco często prezentowane filmy reprodukują typowo mieszczańskie imaginarium i wpisują się w rozmiar szpalty dla przyziemnej publicystyki. To oczywiście zarzut, który postawić można absolutnie każdej dużej imprezie – nie jestem aż tak naiwny. Zaczynam natomiast gorzko, bo po kilku średnio satysfakcjonujących seansach … Dowiedz się więcej
Kiedy berliński festiwal kuleje, to portugalska kinematografia najczęściej oferuje pomocną dłoń. Tegoroczna odsiecz może nie okazała się równie efektowna co w latach poprzednich, ale nowy film Margaridy Gil przynajmniej połechtał kinofilskie podniebienie kolekcją pięknych tableaux. Co ciekawe z perspektywy tropicieli twórczej zdrady, utwór wpisuje się w modny ostatnio trend sięgania po pióro Henry’ego Jamesa. I … Dowiedz się więcej
Kiedy kilka tygodni temu mój smartfon postanowił popełnić rytualne samobójstwo, przyśnił mi się znowu Heidegger, mimo że miałem otwarte oczy – wybałuszone wręcz ze złości na kapryśność materii i wielokolorową mozaikę pikseli, jaka objawiła się w miejsce listy kontaktów. Wybicie z automatyzmów zazwyczaj wspomaga przygodność, popycha do działania, a w dłuższej perspektywie po prostu oczyszcza. … Dowiedz się więcej
Selekcjonerzy berlińskiego festiwalu rokrocznie wybierają film chińskiego pochodzenia, którego twórcy pochylają się nad niesławną polityką jednego dziecka, od dekad stanowiącą przyczynek do wielu kameralnych dramatów. Dotychczasowe portrety szły jednak często w artystyczną sztampę żółwiego tempa, rzekomej psychologicznej głębi konstruowanej za pomocą wyważonego milczenia oraz obserwacyjnego pazura, mającego dodać autentycznego sznytu opowiadaniom o małżeńskiej niedoli. Jianjie … Dowiedz się więcej
Są tacy, co twierdzą, iż spotkania z twórcami są nudne. Inni powiedzą, że możliwość poznania autorskiej wizji pomaga odkryć nowe znaczenia. Ja natomiast dostrzegam w nich szansę na skonfrontowanie konsumowanego obrazu ze świadomością artysty. Toteż za intrygujący, nawet jeśli niekoniecznie przemyślany, uznałem komentarz Adilchana Jerżanowa do świata przedstawionego w jego najnowszym filmie z sekcji Big … Dowiedz się więcej
W trakcie przygotowań do festiwalu zawsze żartuję – szczególnie w rozmowie z osobami bez podobnego doświadczenia – że czekają mnie wkrótce wspaniałe dni z filmami o kamieniach i wypasaniu owiec. Ot, nowohoryzontowy suchar, który dawno już przejadł się dolnośląskim wygom. Lecz prawda często odbiega od niszowej pozy, podczas imprezy lądujemy na koreańskich komediach, europejskich dramatach … Dowiedz się więcej
Podczas spotkania z twórcami jednego z prezentowanych w Rotterdamie esejów z widowni padło dość naiwne pytanie o receptę twórcy na pokojowe rozwiązanie światowych konfliktów, które aktualnie okupują kolektywne sumienie Zachodu. Jeśli szukać odpowiedzi w nowym filmie Gábora Reisza – wszak tytuł (pol. wyjaśnienie wszystkiego) do tego zaprasza – zawarłaby się prawdopodobnie w poetyckim aforyzmie o … Dowiedz się więcej
Po kilku latach przerwy na ekrany holenderskiego festiwalu wraca Alberto Gracia, którego Piąta ewangelia Kaspara Hausnera święciła w Rotterdamie niemały triumf, zdobywając w 2013 roku nagrodę FIPRESCI. Hiszpan ma prawo czuć się tu jak w domu. Nie tylko wraca w strony mu życzliwe, lecz za przychylność odpłaca się widzom jednym z ciekawszych obrazów tegorocznego konkursu … Dowiedz się więcej
Czy byliście kiedyś na przedstawieniu tak wspaniałym, że w kieszeni otwierał się nóż, a z warg toczyła się litania obelg na myśl o tym, iż za przywilej wstępu kasa pobiera niemałe pieniądze? Na pewno, aczkolwiek zanim o kondycji współczesnego teatru, zacznę od czegoś, o czym Dupieux mógłby śmiało nakręcić następną komedię. Wszak Francuz realizuje filmy … Dowiedz się więcej
Zerwała z Hao-hao, ale on zawsze ją tropił. Dzwonił do niej… Błagał, żeby wróciła… Raz za razem. Niczym zaczarowana lub zahipnotyzowana… Nie mogła uciec… Zawsze wracała. Wmawiała sobie, że ma w banku 500 000 dolarów. Kiedy je wyda, zostawi go na dobre. Stało się to dziesięć lat temu… W roku 2001. Świat witał XXI wiek … Dowiedz się więcej
Niedawno rozmawialiśmy z kuratorem wystawy Kino Polonia – Piotrem Kuleszą, która już jutro otwiera się w łódzkim NCKF-ie. W wywiadzie zdradził nam, że inspirowali się różnymi analogicznymi instytucjami w Europie i na świecie. W związku z tym nasz redaktor Tomasz Poborca zaprosił do rozmowy Adama Krośnickiego-Midonia z Godardowskich Igraszek i wujków Apichatponga Weerasethakula oraz Michała … Dowiedz się więcej
Szefem konkursowego jury podczas 23. edycji festiwalu Nowe Horyzonty był Mark Jenkin, kornijski reżyser, autor m.in. Przynęty, która w 2019 roku wyjechała z Wrocławia z nagrodą główną. Korzystając z okazji, nasz redaktor Tomasz Poborca porozmawiał z nim o rozmaitych aspektach jego filmowej filozofii: podejścia do historii, montażu, technologii, środowiska itd. Twórca podzielił się również refleksją … Dowiedz się więcej
W 70. rocznicę wydania debiutanckiej powieści Gumy i 60. rocznicę ukończenia kultowego manifestu literackiego Pour un nouveau roman będziemy mogli obejrzeć na dużym ekranie większość filmów z dorobku Alaina Robbe-Grilleta. Na retrospektywę burzyciela audiowizualnej jedności organizowaną w ramach wrocławskiego festiwalu Nowe Horyzonty złoży się jego debiutancka Nieśmiertelna, pięć innych obrazów (w tym przezabawny i autotematyczny … Dowiedz się więcej
Gdybyśmy ostro widzieli i odczuwali wszystko, co się składa na zwyczajne, ludzkie życie, musielibyśmy niemal słyszeć, jak trawa rośnie i jak bije serce wiewiórki i zabiłby nas ten ryk, który jest po tamtej stronie ciszy. Tymczasem nawet najbystrzejsi z nas poruszają się po świecie w ochronnej otoczce głupoty. – George Eliot Gaju, tu jest jakby … Dowiedz się więcej
Rozmawiamy z rodzicami sekcji Lost Lost Lost: Agnieszką Szeffel, Mariuszem Miklińskim i Mariuszem Wojasem! Od lat proponują wrocławskiej publiczności spacer po mało uczęszczanych festiwalowych ścieżkach, a w pogawędce z Tomaszem Poborcą odkrywają kulisy kuratorskich poszukiwań, dzielą się mało znanymi anegdotami, zostają też zmuszeni do wybrania ulubionych dzieci. Ich wspomnienia oraz refleksje na temat ogólnej kondycji … Dowiedz się więcej
Chociaż z łatwością wpisujemy dzisiaj utwór Kazimierza Kutza oraz nowatorską poetykę zaproponowaną przez Jerzego Wójcika w kanoniczną panoramę światowej kinematografii, kładąc je na szali obok zagranicznych zmagań z filmowym językiem – tak też czyniono po międzynarodowej premierze – trudno zaprzeczyć, że Nikt nie woła w 1960 roku wyrażało swoisty bunt wobec dotychczasowych konwencji narracyjnych. Przywoływanie … Dowiedz się więcej
Już niedługo (11 maja) swoją premierę będzie miał obraz Bartłomieja Bali pt. RÓJ z Romą Gąsiorowską i Erykiem Lubosem w rolach głównych. Tymczasem rozmawialiśmy z Łukaszem Siódmokiem, prezesem zarządu Film RÓJ SA i producentem dzieła finansowanego metodą crowdinvestingową. Poruszyliśmy wątki alternatywnych źródeł wspierania produkcji w Polsce, trudności związanych z realizacją filmu i jego dystrybucją w … Dowiedz się więcej
Berlińska sekcja Forum obfituje w interesujące próby zmierzenia się z filmową formą – utwory zazwyczaj niespieszne i trawersujące na granicy dokumentalizmu i fikcji – dlatego drugie pełnometrażowe dzieło Vlada Petriego odnalazło w niej festiwalowy dom. Între revoluții to dawka wzruszającej epistolarnej poezji, pisanej wykradzionym z magazynów tajnej policji piórem na kartkach z archiwalnych materiałów audiowizualnych … Dowiedz się więcej
Dyptyk João Canijo, którym w zagadkowy sposób obsadzono dwie sekcje berlińskiego festiwalu, nie schodził z ust dziennikarzy na długo przed premierą – poza intrygującym ćwiczeniem narracyjnym w postaci lustrzanego obrazu właścicieli domu wypoczynkowego i jego pensjonariuszy oferuje polifoniczną kantatę kobiecych smutków. Między pokojami nawiedzonego melancholią gościńca wielogłosy neurotycznych matek i zagubionych córek nieudolnie grają w … Dowiedz się więcej
Krytykowany w ostatnich latach za nieudolne wystawianie młodzieżowych romansów, które miały trącić myszką w obiektywie sędziwego już twórcy, Philippe Garrel z pewną dozą autorefleksyjnej ironii wziął na tapet podobny motyw – rozpad ojcowskiej wizji sztuki, jej zmartwychwstanie i pożegnanie na ołtarzu rodzinnego sanktuarium. Opowiadając historię familijnego teatru kukiełek, udowadnia, że nadal jest w stanie tchnąć … Dowiedz się więcej
Patric Chiha kontynuuje podbój serc publiczności berlińskiego festiwalu. Po nagrodzonym w 2020 roku dokumencie Si c’était de l’amour nieprzerwanie zgłębia taneczne rytuały, tym razem adaptując w rozhasanym anturażu cenioną nowelę Henry’ego Jamesa, po którą sięgał wcześniej chociażby Benoît Jacquot. La bête dans la jungle w obiektywie Austriaka to obsypana cekinami, zroszona strugami potu dzieciaków ery … Dowiedz się więcej
Równo 20 lat temu odszedł João César Monteiro, jeden z najbardziej wpływowych portugalskich reżyserów, niepoprawny politycznie i obyczajowo lekkoduch, którego serce biło zawsze po właściwej stronie, nawet jeśli oczy jego filmowych postaci perwersyjnie wędrowały za dekolty i pod spódnice rozkwitających dziewcząt. Był „kontrolującym się schizofrenikiem” – jak mawiał o nim Manoel de Oliveira. Dzieła … Dowiedz się więcej
Istnieje świat przed Cézannem oraz po nim – w otwierającej scenie opowiada przewodnik po berlińskiej galerii, którego uważnie obserwuje główny bohater filmu Jönsa Jönssona. Niespełniony w roli muzealnego ochroniarza jednakowoż skwapliwie korzysta z okazji, by skarcić pretensjonalnych turystów za łamanie regulaminu, co chłonie zasłyszane ciekawostki jak epistemofilska gąbka. Zbroi się tym samym przed codzienną walką … Dowiedz się więcej
Lista 100 najlepszych filmów wszech czasów według Tomasza Poborcy. Ranking posłużył do stworzenia top50 redakcji Pełnej Sali. 1. Histoire(s) du cinéma (1988-1998), reż. Jean-Luc Godard 2. India Song (1975), reż. Marguerite Duras 3. Muriel (1963), reż. Alain Resnais 4. Zawrót głowy (1958), reż. Alfred Hitchcock 5. Gertruda (1964), reż. Carl Theodor Dreyer 6. Stromboli, ziemia … Dowiedz się więcej
W gronie obrazów zebranych w konkursowej sekcji Tallinn Black Nights Film Festival zdecydowanie wyróżnia się nowe dzieło znanego polskiej widowni Ahmada Bahramiego, autora wyświetlanej podczas wrocławskich Nowych Horyzontów w 2021 roku Ziemi jałowej (RECENZJA). Irańczyk okopuje się na pozycji estetycznego naśladownictwa Béli Tarra ze wszelkimi tego konsekwencjami. W tej nierównej walce z cieniem wielkiego mistrza … Dowiedz się więcej
Dziennikarskim banałem jest zrzucanie winy za wszelkie polityczne niepowodzenia na postępującą polaryzację społeczeństwa. Jak wiele prawdy nie kryłoby się w tym frazesie, debata nad obecnym stanem narodowego ducha – rozbitego na dwie frakcje bez żadnych wspólnych wartości – wydaje się często zwyczajnie jałowa. Remedium znalazł być może Matīss Kaža. Łotewski reżyser całkiem dosłownie dokonuje scalenia … Dowiedz się więcej
Empatyczna inflacja towarzyszy dzisiaj nie tylko kryzysowi dominującego spojrzenia witruwiańskiego mężczyzny, ale w wielu przypadkach mieni się jako jego cyniczny aparat samoobrony – zaanektowany przez liberalnych wyznawców artefakt nowego katarktycznego obrzędu. Toteż nie dziwi, że rasistowska droga krzyżowa prowadząca przez stacje gwałtów, kradzieży, handlu dragami i ciałami młodych Romek – kalejdoskop stereotypowych cygańskich grzechów – … Dowiedz się więcej
Wybierając z plejady hollywoodzkich gwiazd niekoniecznie tę świecącą najjaśniej, lecz spalającą się intensywniej od reszty, próżno szukać lepszego przykładu hedonistycznej elegancji niż Kay Francis. Flapperski wzór mody z okładek magazynów, paryskich bulwarów i kalifornijskich przyjęć, seksualnie wyzwolony huragan w krótkich włosach i kolekcjonerka aborcyjnych wpisów w prywatnym dzienniczku; innymi słowy – kobiecy synonim nihilistycznego credo … Dowiedz się więcej
Mówi się, że sztuka nie lubi wygody, a w filmie – ze względu na formę kolektywnej produkcji – objawia się to najwyraźniej w okresach politycznie problematycznych. Nie tyle burzliwych, bo te wymagają akcji, co zastygłych i osiadłych na dogmatycznych mieliznach. Przykładów trendu nie trzeba daleko szukać i nawet tak skrzętnie pilnowane przez cenzorskie spojrzenie kino, … Dowiedz się więcej
Rudy czy blond? – pytała bohaterka powieści Kazimierza Brandysa, wypełniając w samolocie formularz, by po dodaniu kurażu szklaneczką koniaku odpowiedzieć mgliście: rudoblond. Jak przez optykę kruchej pamięci wojenne wspomnienia radiowej gwiazdy przywołał kiedyś Wojciech Jerzy Has, tak w surrealistycznym kalejdoskopie świateł hollywoodzkich fleszy Andrew Dominik zamyka fragmentaryczną opowieść o najsłynniejszej farbowanej „seksbombie” kina. Trwający ponad … Dowiedz się więcej
Ocierając łzy spływające po rozgrzanych od gorączki polikach, zastanawiam się, ile udziału w sentymentalnym pożegnaniu z językiem Godarda ma rozkładająca mnie choroba, a ile z tych uronionych kropli krzyczy: „proszę, skłam” – nie inaczej niż Sterling Hayden wołający do Joan Crawford w wielokrotnie cytowanym przez Francuza westernie Raya. Jak trudno odpowiedzieć mi na to pytanie, … Dowiedz się więcej
Pierwszy pełnometrażowy film Mikko Myllylahtiego to jeden z najbardziej spełnionych debiutów ostatnich lat. Scenarzysta serdecznie przyjętej nowofalowej biografii Olli Mäki. Najszczęśliwszy dzień jego życia (RECENZJA) zaangażował do współpracy aktora wcielającego się w tytułowego boksera i sam zasiadł na reżyserskim stołku. Fińskiemu duetowi udało się opowiedzieć iście biblijną historię, zagubioną gdzieś między stronami słynnych traktatów filozofii … Dowiedz się więcej
Mark Jenkin, zwycięzca konkursu Nowe Horyzonty 2019 za Przynętę (RECENZJA), ponownie zaangażował ukochanego Bolexa, by w fakturze taśmy zakląć tajemnice fikcyjnej wysepki położonej niedaleko kornwalijskiego wybrzeża. Jeśli fabularny debiut charakteryzował niekiedy rubaszny humor i osadzony w lokalnej kulturze społeczny komentarz do gentryfikacji, to w Enys Men Brytyjczyk eksploruje całkowicie odmienne kinowe tropy horroru, a bardziej … Dowiedz się więcej
Uszy do góry! Jeden z ostatnich poetów polskiego kina w wielkim stylu wraca na jego salony i czyni to w oślej skórze. Jerzemu Skolimowskiego daleko jednak do bajkowego optymizmu Perraulta, podobnie na wyrost mieni się pokrewieństwo ze słynnym Baltazarem, a Io to nade wszystko posthumanistyczna odyseja skąpana w kwasowej aurze egzystencjalnego okrucieństwa. Skarlały ogier, byt … Dowiedz się więcej
Jak po końskim łajnie pełznie wygłodniała glista, tak strome zbocza islandzkich szczytów – nieco tylko urokliwsze niż brązowe bobki zroszone letnim deszczem – pokonuje karawana duńskiego misjonarza w nadziei na kontakt z Absolutem poprzez okiełznanie jego stworzenia. Budowa drewnianego kościółka na niedostępnych rubieżach Islandii wyznacza cel tej naiwnej wędrówki, w trakcie której wyłania się jej … Dowiedz się więcej
Wiele lat temu Jaromil Jireš spotkał Ingmara Bergmana w restauracji któregoś z weneckich hoteli, gdzie z przyczyn nieznanych posadę kelnera przyjął Walerian Borowczyk. Po nocy zakrapianej wieloma gatunkami trunków między trzema autorami narodził się pomysł na szalony scenariusz. Tyle że nie. Jak w zwierciadle odbijająca przynajmniej kilka dni cudów, takowa niemoralna opowieść powstała w Łotwie … Dowiedz się więcej
Na wstępie słowa pochwały należą się Carlo Chatrianowi i Mariette Rissenbeek, dyrektorom festiwalu Berlinale, oraz wszystkim odpowiedzialnym za organizację tego wydarzenia w formie stacjonarnej, z uwzględnieniem wolontariuszy i pracowników medycznych. Patrząc na to, jak ciepło przyjęta została na czerwonych dywanach i pokazach galowych Claudia Roth, niemiecka ministra kultury, robiło się też trochę przykro na myśl … Dowiedz się więcej
Kino polityczne od społecznego komentarza dzieli przepaść. Fragmentaryczna i eliptyczna panorama społecznej bierności wobec aktywności meksykańskich karteli, którą szkicuje połamanym ołówkiem Natalia López Gallardo potwierdza tę tezę. Uznana montażystka, współpracująca do tej pory z Lisandro Alonso i Carlosem Reygadasem, pełnometrażowym debiutem nie tylko udowadnia, że ma coś do przekazania, ale wie jak sprawić, by formalizm … Dowiedz się więcej
Nowy film Claire Denis wyznacza jej powrót z kosmicznych wojaży w dzielącym opinię festiwalowej publiczności High Life, by pojednać się z Christine Angot, autorką scenariusza do jeszcze chłodniej przyjętej Isabelle i mężczyzn. Jakkolwiek dziełu prezentowanemu w konkursie tegorocznej edycji festiwalu Berlinale artystycznie daleko do wyżej przywołanych, Francuzce udało się zyskać przychylność jury, co zaowocowało nagrodą … Dowiedz się więcej
Portretowanie narodowych traum i tragicznych ludobójstw bywa historiograficznie problematyczne, gdy pada ofiarą obiektywu kamery. Mimo iż walka o państwową władzę i antykomunistyczna czystka – jedna z brutalniejszych rzezi po II wojnie światowej – stanowią ważne tło kreowanego przez Kamilę Andini filmowego świata, indonezyjska reżyserka nie pretenduje do roli politycznej wyroczni. Idąc śladami tajskich kolegów po … Dowiedz się więcej
Jeśli „nowohoryzontowość” mierzymy ilością pasącej się na ekranowej polanie zwierzyny i długimi ujęciami niewzruszonych skał, to warunki tej definicji na pewno spełnia Drii Winter, drugi pełnometrażowy film Michaela Kocha. Szwajcar z szacunkiem i czułością przygląda się rzeczywistości alpejskiej wsi, gdzie ludzkie słabostki i popędy nabierają metaforycznej wartości na tle niewinnych starć kultury z naturą. Tuż … Dowiedz się więcej
Éric Rohmer posiadał rzadką umiejętność ujmowania liminalnych momentów, nie popadając w awangardową pretensję – z jednej strony zielony promień rzucany na pożegnanie przez słońce chowające się pod taflą Atlantyku, z drugiej niebieska godzina, nawiedzająca ciszą spotkanie dnia i nocy pośród wiejskich pól. Ostatni jest tematem jednej z nowel w Czterech przygodach Reinette i Mirabelle, które … Dowiedz się więcej
Otwierający tegoroczną edycję Berlinale Peter von Kant François Ozona, czyli pozbawiona gorzkich łez adaptacja arcydzieła z 1972 roku, jest powrotem Francuza do twórczości Rainera Wernera Fassbindera. Debiutował bowiem w tutejszym konkursie Kroplami wody na rozpalonych kamieniach – przeniesioną na ekran sztuką Niemca. Najnowsza reinterpretacja jest niestety wyłącznie ugrzecznioną wersją oryginału i prowokuje pytanie o sens … Dowiedz się więcej
Kolejna edycja festiwalu w Rotterdamie musiała się niestety przenieść do sieci. Trudno narzekać na łatwość, z jaką w domowym zaciszu można obejrzeć wybrane filmy, aczkolwiek wiele z nich domaga się reakcji pełnej sali i zasługuje na rozmiar prawdziwego kinowego ekranu. Najciekawszym z nich poświęciłem osobne teksty:(Recenzje dostępne po kliknięciu w obrazek) Pragnę dodatkowo podzielić się … Dowiedz się więcej
Urszula Antoniak schodzi z górskich szczytów Magic Mountains, by odetchnąć chwilę nad skąpanym w zimowej aurze morskim wybrzeżem. Osadzona między falującymi wydmami opowieść jest prawie niemym obrazem eksploracji duszy zakopanej gdzieś w piaskownicy pamięci, a modernistyczna willa położona tuż za wzniesieniem stanowi liminalną szachownicę, na której rozgrywa się pojedynek ze Śmiercią. Jak przystało na polską … Dowiedz się więcej
Zieleń bujnie rosnącej trawy i zapach dzikich polnych kwiatów, z gracją i niewinnością zbieranych przez przystojnego młodzieńca, kryją swym urokiem – dosłownie i w przenośni – zmurszałe mury kupieckiego pałacyku gdzieś na obrzeżach Lizbony. Jak one porastają mchem i pękają miejscami, tak kolonialna potęga Portugalii zaczyna się kruszyć pod koniec XVI wieku. Porażające fatum historii … Dowiedz się więcej
Gdy za plecami hula zawierucha, płomienie pożerają resztki przyrody, a karabiny chciwych ludzi wieńczą dzieło zniszczenia, rdzennym mieszkańcom paragwajskiej dżungli pozostaje jedynie ucieczka i ostatni rzut oka za siebie, by zapamiętać dom i pożegnać się z duchami bliskich. Paz Encina oddaje ten liminalny moment w onirycznej i nieodwracalnej podróży małej dziewczynki, która – niczym anioł … Dowiedz się więcej
Przebranżowienie bywa trudne, a wysiłek nie zawsze odpłaca się pracą w komfortowych warunkach – jak zauważa jeden z głównych bohaterów debiutanckiego filmu Daniela Brühla. O ile znany z występów u Tarantino i w superprodukcjach Marvela aktor, podejmując się reżyserskiego fachu, nie doświadcza finansowych kłopotów początkującego twórcy, niewątpliwie mierzy się z artystycznymi pułapkami czyhającymi na gwiazdę … Dowiedz się więcej
Niewiele tekstów kultury niesie ze sobą tak wielki interpretacyjny bagaż jak sięgające przełomu XVI i XVII wieku dramaty Williama Szekspira. Spośród nich Makbet wyłania się jako najczęściej wystawiany na teatralnych deskach oraz wielokrotnie przenoszony na srebrny ekran – od wczesnych prób reżyserów kina niemego, po autorskie dzieła Akiry Kurosawy, Orsona Wellesa, Romana Polańskiego, czy Béli … Dowiedz się więcej
Zadanie tłumacza jest trudne. Ubolewał nad tym Walter Benjamin, ubolewały tłumy polskich kinofilów. Rzadko się bowiem zdarza, by lokalny dystrybutor, mierząc się z zagranicznym tytułem, wyszedł z tej lingwistycznej walki z twarzą. Niełatwa sztuka udała się w przypadku nowego filmu Benedeka Fliegaufa. Im dalej w las, tym więcej drzew oddaje nie tylko charakter treści węgierskiego … Dowiedz się więcej
Trudno nie odbić się od dna, realizując cokolwiek innego niż Głos Pana. Jeśli poprzedni film Györgya Pálfiego był świadectwem przerostu ambicji, która nie odnalazła formalnego partnera w obiektywie kamery, lecz pozostała w strefie zachwytów nad prozą Lema, to kameralna atmosfera Mindörökké (pol. na zawsze) przychodzi niczym powiew świeżego powietrza. Nie jest to jednak utwór błahy, … Dowiedz się więcej
Stypa stypie nierówna – jednej pasują ponure barwy i łzy, innej wino, taniec i śmiech. Alex van Warmerdam w swoim stylu, pełnym czarnego humoru, surrealistycznego absurdu i erotycznego napięcia, rezygnuje z konwencjonalnej narracji, podważając sens zarówno integralności wiary, jak i teatralnych klisz składających się na życiowy spektakl. Biblijna tematyka miesza się w Nr. 10 z … Dowiedz się więcej
Jeżeli dusza ludzka wymaga potępienia za małostkowość, sentymentalizm i przywiązanie do przeszłości, które manifestują się w konserwatywnych rytuałach i akcie samozniewolenia wspomnieniami, to Renata Litwinowa zwraca uwagę na bliskość tych cech każdemu z nas. „Zły człowiek”, wytykany długim, metalowym palcem filmowej matrony, to ostatecznie „Twój człowiek” i odbicie w zwierciadle. Rosyjska reżyserka zdołała już zasłynąć … Dowiedz się więcej
Rozmawialiśmy z Kubą Mikurdą, reżyserem Ucieczki na Srebrny Glob. Podczas Festiwalu Kamera Akcja w Łodzi opowiedział nam o inspiracjach i trudach związanych z realizacją tego zakulisowego i retrospektywnego spojrzenia na produkcję Na srebrnym globie, a także na sylwetkę Andrzeja Żuławskiego oraz jego problemy w życiu publicznym i osobistym – „splot kina, polityki i historii”. Twórca … Dowiedz się więcej
Rosyjski duet reżyserski, Natasza Mierkułowa i Aleksiej Czupow, po raz kolejny zasiadł do partii filmowych szachów, gdzie stawką w grze jest przechytrzenie Kostuchy – zupełnie jak w Człowieku, który wszystkich zaskoczył. W poprzednim dziele ratunkiem od śmiertelnej choroby miała być seksualna transformacja, niechybnie prowadząca do śmierci społecznej pośród syberyjskiej małomiasteczkowości. Kapitan Wołkonogow uciekł to z … Dowiedz się więcej
Minimalizm formy, mistycyzm treści, analityczne spojrzenie na element ludzkiego ciała w otaczającej je przestrzeni oraz pieczołowitość w kreacji filmowego dźwięku to niewątpliwie cechy kina Urszuli Antoniak, które objawiają się ponownie w jej najnowszym dziele. Pracując przy Magic Mountains, Antoniak wraca na łono natury, by zmierzyć się z bolączkami wspomnień i rekonstrukcją tożsamości po trudnym miłosnym … Dowiedz się więcej
30 września rozpocznie się 12. Festiwal Krytyków Sztuki Filmowej Kamera Akcja – stacjonarnie w Łodzi oraz online na platformie Think Film. Bogaty program seansów (w tym pokaz Titane – zwycięzcy Złotej Palmy), paneli dyskusyjnych i branżowych warsztatów opisaliśmy TUTAJ. Rozmawialiśmy także z Malwiną Czajką, dyrektorką FKA, która zdradziła: co kryje się za tajemniczym logiem festiwalowym, … Dowiedz się więcej
W świetle dnia, debiutancki obraz Dénesa Nagya, który przyniósł mu nagrodę Srebrnego Niedźwiedzia za reżyserię podczas tegorocznego festiwalu Berlinale, jest kolejnym dowodem na to, że nikt nie potrafi malować wojennych portretów tak jak od dekad robią to Węgrzy – bez krzty romantyzacji abstrakcyjnego zbiorowego bohatera, za to z pełną inwestycją w egzystencjalny dramat jednostki, służący … Dowiedz się więcej
Dziewczyna i pająk, dwukrotnie nagrodzony w sekcji Encounters tegorocznej edycji Berlinale i wyświetlany dla polskiej widowni podczas festiwalu Nowe Horyzonty, jest nowoczesnym przykładem kina kombinatoryki, nie skrywającym konceptualnej ramy pod znoszonym płaszczem oniryzmu, z którego dziur wychylają głowy białe myszki i szyjki niedopitych butelek. Narracji szwajcarskiego filmu bliżej więc do wczesnych eksperymentów Greenawaya, jak Spacer … Dowiedz się więcej
Nagrodzone na festiwalu w Cannes w sekcji Tygodnia Krytyki oraz wyróżnione w konkursie festiwalu Nowe Horyzonty Pióra w reżyserii Omara El Zohairiego to inspirowana motywami literackimi z utworów Franza Kafki, egipska opowieść o przemianie mężczyzny w kurę i beznadziejnej walce kobiety w groteskowo męskim świecie iluzji i pieniądza, którego krajobraz zdobią fabryczne kominy. W tym … Dowiedz się więcej
Rustykalne przestrzenie umierających wsi, których zabobony i rytuały sprzyjają społecznej alienacji względem postępującego kosmopolityzmu są nierzadko enklawą porządku opartego na wierze w patriarchalny fundament – toteż wielu filmowców, także polskich, obierało je sobie za tło dla egzystencjalnych dramatów o filozoficznym podłożu, okrytych szatą magicznego realizmu. Nie inaczej czyni Ainhoa Rodríguez w imponującym fabularnym debiucie reżyserskim. … Dowiedz się więcej
Powrót kontrowersyjnego francuskiego reżysera do zestawienia konkursowego Nowych Horyzontów był wyczekiwany przez garstkę widzów, którym etyczna debata nie przysłoniła oczu na formalne piękno, operatorską wyobraźnię i wrażliwość na dylematy klasowe, jakie przyczyniły się do artystycznego sukcesu debiutanckiego Oddechu, nagrodzonego w Wenecji za osiągnięcia w plastycznym kreowaniu magicznego środowiska. Po osiemnastu latach Damien Odoul wraca na … Dowiedz się więcej
Odpowiadając na tytułowe pytanie przeboju When Do I Get To Sing ‘My Way’?, którym autorzy filmu nawiązują do wykonań tego kultowego utworu przez Sinatrę i Sida Viciousa, należałoby stwierdzić, że ten czas właśnie nadszedł. Przynajmniej z perspektywy dzisiejszego słuchacza bowiem ciągła rewolucja estetyczna i nieustanna metamorfoza stylu Sparks przysporzyła im wielokrotnych wzlotów i upadków. Dowodem … Dowiedz się więcej
Najnowszy film Denisa Côté, prezentowany na tegorocznej edycji festiwalu Berlinale, jest świetnym i namacalnym, bo nadal świeżym, przykładem, jak czas wpływa na odbiór oraz interpretację dzieła. Scenariusz napisany kilka lat wcześniej i tytuł Hygiène sociale nabierają zupełnie nowego brzmienia w atmosferze globalnej pandemii. Forma narracji za pomocą frontalnych tableaux z maksymalnie trzyosobowymi kompozycjami i zachowaną … Dowiedz się więcej
Nurt coming-of-age jest ostatnimi czasy hurtowo eksploatowany przez autorów, którzy z wykalkulowaną precyzją mierzą w docelową grupę odbiorców i traktują aktualnie gorące wątki społecznych debat jako tło dla poczynań nastoletnich bohaterów ich opowieści. Trudno więc przejść obojętnie obok tak niezależnego, szczerego i silnie sprzeciwiającego się temu trendowi debiutu, jakim jest Szesnaście mgnień wiosny, portretujący romans … Dowiedz się więcej
Język jako przedmiot badań kulturowych przez lata zajmował czołowe miejsce w dyskursie naukowym, czego echa pobrzmiewają również w filmie – w utworach eksplorujących zarówno fenomen komunikacji, jej percepcji, jak i własną medialną rolę. Jedni twórcy podchodzą do tematu z odrobiną ironii, jak Raúl Ruiz w Het Dak van de Walvis, drudzy szukają w semiotycznej dekonstrukcji … Dowiedz się więcej
Doczekaliśmy się w końcu nowego dzieła Leosa Caraxa i powrotu reżysera na festiwale po tych wszystkich latach, które minęły od sukcesu Holy Motors. Premiera odbyła się niemal jednocześnie podczas canneńskiego święta filmu i w lokalnych kinach w całej Polsce (co jest precedensem wartym odnotowania), a Annette okazało się utworem tak szalenie kreatywnym, co szalenie polaryzującym … Dowiedz się więcej
Capitu e o capitulo to najnowsze dzieło Júlio Bressane – brazylijskiej twarzy kina awangardowego, głównego przedstawiciela cinema marginal (ruchu konkurencyjnego dla osławionego cinema nuovo). Reżyser nadal pozostaje w cieniu wielkich nazwisk filmowej rewolucji lat 60. oraz wymyka się kinofilskiemu i naukowemu dyskursowi w Polsce, chociaż do dziś prezentuje niesamowitą twórczą witalność i systematycznie pojawia się … Dowiedz się więcej
Kino często stanowiło rodzaj politycznego barometru, raz bezpośrednio angażując odbiorcę w aktualny konflikt, kiedy indziej przemycając nastroje, które dopiero po latach zostaną odczytane jako głos pokolenia. Dzisiejsze oczekiwania wobec dzieła z takimi aspiracjami cechowałaby z pewnością większa doza subtelności niż w przypadku klasyków kina gatunkowego (science-fiction, horror), jeśli nie w formie, to w sposobie metaforyzowania … Dowiedz się więcej
Nowy film Davida Finchera stworzony dla Netlixa miał być laurką dla Hermana J. Mankiewicza, jednego z najważniejszych scenarzystów Hollywoodu Złotej Ery i współautora tekstu do Obywatela Kane’a. Proces twórczy i kontrowersje dotyczące wkładu Orsona Wellesa, ciągnące się pierwotnie w dyskursie filmoznawczym, a potem kontynuowane w biograficznych adaptacjach ekranowych, stanowią swoisty fundament i ramę narracyjną dla … Dowiedz się więcej
Twórczość Andrzeja Wajdy uznawanego przez wielu rodaków za największego polskiego reżysera, ze sporą dozą słuszności w tym osądzie, owiana jest mgłą anegdot realizatorskich i opowieści o wkładzie poszczególnych pracowników planu w finalny efekt widoczny na ekranie. Demitologizacja persony warszawskiego artysty wydaje się na miejscu, szczególnie w przypadku jego pierwszych filmów z okresu narodzin polskiej szkoły. … Dowiedz się więcej
Niekonwencjonalne narracje Alaina Resnais – tak brzmi zachęcający i intrygujący tytuł retrospektywy mniej znanych dzieł francuskiego reżysera, których premiery przypadają na dekadę lat 80-tych. Upłynęło więc sporo czasu od chwili, kiedy zyskał światową sławę za pomocą nowofalowych arcydzieł w postaci Hiroszima, moja miłość (Hiroshima, mon amour) lub Zeszłego roku w Marienbadzie (L’Année dernière à Marienbad). … Dowiedz się więcej
Damy z Lasku Bulońskiego (Les Dames du Bois de Boulogne) są efektem współpracy dwóch wielkich talentów francuskiego kina. Mariaż to zaskakujący i łączący skrajnie odmienne charaktery, a którego świadectwo udostępnia platforma TVP VOD. Robert Bresson, formalista, którego minimalistyczny styl miał rozkwitnąć w pełni wraz z jego następnym filmem, rozpoczynającym słynny cykl więzienny i Jean Cocteau, … Dowiedz się więcej
Jeśli myśleliście kiedyś o zapoznaniu się z kinem radzieckim w jego najlepszym wydaniu, to platforma MUBI ze swoją nową ofertą wychodzi do Was z pomocną dłonią. Wstyd ją odrzucić, kiedy trwa okres bezpłatnego korzystania z serwisu przez 3 miesiące. Jest to również rewelacyjna okazja dla fanów nurtu i kina niemego do nadrobienia dwóch wielkich dzieł … Dowiedz się więcej