Projekt: Klasyka – rok 1993

Sankofa (główne)

W majowej odsłonie Projektu: Klasyka zawitaliśmy do roku 1993, omawiając filmy z Anglii, Belgii, Etiopii, Francji, Hongkongu, Meksyku, Polski, Węgier i USA. Wśród opisanych przez nas tytułów znalazły się te nakręcone przez znanych i cenionych reżyserów jak Robert Altman, James Ivory czy Mike Leigh, dzieła naszych ukochanych autorów jak Chantal Akerman, Manoel de Oliveira i … Czytaj dalej

Woda tu do niczego – o „Nikt nie woła” Kazimierza Kutza – Krótka Historia Polskiego Kina

Chociaż z łatwością wpisujemy dzisiaj utwór Kazimierza Kutza oraz nowatorską poetykę zaproponowaną przez Jerzego Wójcika w kanoniczną panoramę światowej kinematografii, kładąc je na szali obok zagranicznych zmagań z filmowym językiem – tak też czyniono po międzynarodowej premierze – trudno zaprzeczyć, że Nikt nie woła w 1960 roku wyrażało swoisty bunt wobec dotychczasowych konwencji narracyjnych. Przywoływanie … Czytaj dalej

Projekt: Klasyka – rok 2003

Drugi tegoroczny odcinek Projektu: Klasyka przenosi nas do kinowych przeżyć sprzed dwudziestu laty. Po tragicznych zdarzeniach w Nowym Jorku zmienił się świat, więc musiała też zareagować X Muza. Dla niektórych twórców walka z terroryzmem oraz obwieszczany wszem i wobec upadek cywilizacji zachodniej okazały się asumptem do odpowiedzi na pytania współczesności, jeszcze inni wybierali swoje tematy, … Czytaj dalej

Trójmiejskie wakacje – o „Do widzenia, do jutra” Janusza Morgensterna – Krótka Historia Polskiego Kina

Czy debiut może stać się przekleństwem reżysera? Zbyt wczesnym dziełem życia, które przez resztę lat będzie go nawiedzać, rzucać cień na resztę dorobku, z każdym rokiem coraz mocniej podkręcając nostalgię? Niekiedy tak, a czasem z tej klątwy potrafi ratować twórcę jedynie krytyka filmowa, która – odrzucając debiutanckie dzieło (z nielicznymi wyjątkami) – nie opisuje w … Czytaj dalej

Projekt: Klasyka – rok 2013

TYLKO BÓG WYBACZA

Rozpoczynamy trzeci sezon Projektu: Klasyka. W marcowej odsłonie przyglądamy się 2013, czyli krajobrazowi światowego kino sprzed dekady. Na naszej liście znalazło się dziesięć filmów i jeden bonusowy od mniej znanego twórcy, opisujemy dzieła z Ameryki Północnej (USA), Azji (Filipiny, Iran, Japonia) i Europy (Belgia, Dania, Rumunia, Szwajcaria). Będziemy człapać po neonowych korytarzach gdzieś w Bangkoku, … Czytaj dalej

Klasyczna Sala: Wyklęty lud ziemi — uwagi o „Czekoladzie” Claire Denis

Dostępna od niedawna na platformie HBO Max Czekolada Claire Denis to jeden z najbardziej imponujących debiutów pełnometrażowych w dziejach kina, w którym można dostrzec wiele cech autorskiego, minimalistycznego charakteru pisma francuskiej reżyserki. W dziele tym łączy ona wątki z własnego dzieciństwa spędzonego w Afryce lat 50. z późniejszymi lekturami kluczowych tekstów ruchu dekolonizacji, na czele … Czytaj dalej

Pasażerowie nocy – o „Pociągu” Jerzego Kawalerowicza – Krótka Historia Polskiego Kina

Współcześnie podróż pociągiem nad morze wielu kojarzy się traumatycznie: potężne opóźnienia, rozklekotany skład TLK, niedziałająca klimatyzacja, przepełnione wagony i nadgorliwi podróżujący urządzający sobie przedurlopowy bifor w przedziale, za nic mając współtowarzyszy niedoli. Kolej, spośród wszystkich środków transportu zbiorowego, zdaje się jednak najlepszym do prowadzenia obserwacji ludzkich zachowań, odruchów i popędów – nieważne czy w kluczu … Czytaj dalej

W poszukiwaniu straconego czasu – o „Popiele i diamencie” (1958) – Krótka Historia Polskiego Kina

Pisanie w 2023 roku tekstu o legendarnym Popiele i diamencie wiąże się z niebezpieczeństwem reprodukcji hermeneutycznych sensów. Obraz przecież nie dość, że na karku ma już dobre 65 lat, to już od czasu swojej premiery wzbudza żywą dyskusję dotyczącą z jednej strony politycznej czy też moralnej istoty dzieła Wajdy, z drugiej jego metody adaptacji literackiego … Czytaj dalej

Projekt: Klasyka – bonus krótkometrażowy #2

Podobnie jak w ubiegłym roku, osobny ranking poświęcamy produkcjom, których ze względu na czas trwania poniżej godziny nie braliśmy pod uwagę w standardowych odcinkach. Tym razem opisujemy aż 12 filmów, jako że wzorem list z pełnymi metrażami postanowiliśmy wyróżnić „bonusową” perełkę, wspólny tekst otrzymały zaś dwie z najlepszych animacji pewnego Czecha. Najsilniej w górnej dziesiątce … Czytaj dalej

Netflix po szwedzku – roztopy

Tylko do 31 grudnia na Netfliksie możecie zobaczyć szereg klasycznych filmów szwedzkich. Nasz redaktor naczelny, Maciej Kowalczyk, przygotował dla Was krótki przewodnik po tym, co warto zobaczyć z puli obrazów zrekonstruowanych staraniem Svenska Filminstitutet. Przeczytacie w nim o pionierach z okresu kina niemego: Victorze Sjöströmie, Mauritzu Stillerze i Carlu Theodorze Dreyerze, pozostających pod wpływem Francuskiej … Czytaj dalej

Projekt: Klasyka – rok 1922

Ostatni odcinek Projektu Klasyka w tym roku poświęcamy rocznikowi 1922. Przybliżamy aż jedenaście filmów oraz bonus poświęcony dziełom Dzigi Wiertowa. Mamy dla Was m.in. komedie slapstickowe Harolda Lloyda i Maxa Lindera, słynny dokument Roberta J. Flaherty’ego, wampiryczny horror autorstwa Murnaua, a także dzieła Carla Theodora Dreyera, Ericha von Stroheima i Fritza Langa. Naszych redaktorów w … Czytaj dalej

Całe życie za nami. O „Post tenebras lux” dziesięć lat później

Post tenebras lux

Od canneńskiej premiery Post tenebras lux Carlosa Reygadasa mija właśnie dekada. Świeżutkie recenzje z Lazurowego Wybrzeża przypominały reakcje po suto zakrapianej imprezie – choć obyło się bez strat, to większość się pochorowała. Nieliczni wspominali dwugodzinny pobyt w sali kinowej z przyjemnością, ale nawet oni nie wiedzieli, co tak naprawdę się wydarzyło. Mijające lata ostudziły spór … Czytaj dalej

Projekt: Klasyka – rok 1932

SZANGHAJ EKSPRES

Początek lat 30. naznaczony był wciąż trwającym, choć już powoli wygasającym wielkim kryzysem. Cierpiąca biedę publiczność tym chętniej zaglądała do kinowych przybytków, szukając w filmach ucieczki od rzeczywistości. Wiązało się to też z wielkim rozwojem gatunków. Na naszej liście z 1932 roku znajdziecie zatem sophisticated comedy, horror wampiryczny, melodramat szpiegowski, epopeję gangsterską, dramat więzienny, musical, … Czytaj dalej

Projekt: Klasyka 1932 – Kay Francis

Wybierając z plejady hollywoodzkich gwiazd niekoniecznie tę świecącą najjaśniej, lecz spalającą się intensywniej od reszty, próżno szukać lepszego przykładu hedonistycznej elegancji niż Kay Francis. Aktorskie uosobienie Fleischerowskiej Betty Boop, flapperski wzór mody z okładek magazynów, paryskich bulwarów i kalifornijskich przyjęć, seksualnie wyzwolony huragan w krótkich włosach i kolekcjonerka aborcyjnych wpisów w prywatnym dzienniczku; innymi słowy … Czytaj dalej

Kosmiczny imperatyw – recenzja filmu „Hotel pod Poległym Alpinistą” (1979)

Mówi się, że sztuka nie lubi wygody, a w filmie – ze względu na formę kolektywnej produkcji – objawia się to najwyraźniej w okresach politycznie problematycznych. Nie tyle burzliwych, bo te wymagają akcji, co zastygłych i osiadłych na dogmatycznych mieliznach. Przykładów trendu nie trzeba daleko szukać i nawet tak skrzętnie pilnowane przez cenzorskie spojrzenie kino, … Czytaj dalej

Przeminęło w Hongkongu –  o filmie „Motyl” (2004) – Pięć Smaków

Motyl

Przemijanie – osób, uczuć, buntu i otaczającego miasta. Motyl, film w reżyserii Yan Yan Mak, to odkrycie w sekcji Hongkong. Kino czasu przemian na 16. edycji festiwalu Pięć Smaków. Zapomniane dzieło kina queerowego teledyskowo opowiada historię nieheteronormatywnej kobiety na tle zmian społecznych Hongkongu. Flavia (Josie Ho) jest trzydziestoletnią nauczycielką w szkole dla dziewcząt, kobietą zamężną … Czytaj dalej

Festiwal Pięć Smaków 2022 – Klasyczne filmy, których nie możesz przegapić

funky forest

16 listopada rozpocznie się Festiwal Filmowy Pięć Smaków, a nasz redaktor naczelny Maciej Kowalczyk przygląda się klasycznym obrazom, które znalazły się w programie tej edycji. Szczególne miejsce w tegorocznym święcie kina azjatyckiego zajmuje rzecz jasna retrospektywa Edwarda Yanga. Przeglądowi tajwańskiego mistrza planujemy poświęcić osobny tekst, więc tylko zaznaczę, żebyście pod żadnym pozorem nie ominęli seansów … Czytaj dalej

Projekt: Klasyka – rok 1942

CASABLANCA

Z Projektem: Klasyka po raz drugi zagłębiamy się w lata 40. Większość świata angażowała się wówczas w działania wojenne. Kultura zeszła na drugi plan. Jednak udręczeni obywatele potrzebowali eskapizmu płynącego z kina, więc tam, gdzie tylko sytuacja pozwalała, kręcono filmy. W okupowanym przez nazistów Paryżu powstało pod ich auspicjami Continental Films, a w kolaborującej z … Czytaj dalej

Projekt: Klasyka – rok 1952

Deszczowa piosenka

Projekt Klasyka z tego rocznika zdominowały produkcje z czterech krajów. Mocno trzymają się japońscy mistrzowie, radę dają również styliści z Francji i włoscy neorealiści, ale najwięcej miejsca poświęcamy, o dziwo, kinematografii amerykańskiej. Na naszej liście znalazły się dzieła zarówno oddające rozmach Technikoloru, jak i takie, które podejmowały dyskurs z obowiązującymi gatunkami i wizerunkiem samej Fabryki … Czytaj dalej

Analiza filmu „Odwet” (1982)

W zrealizowanym w 1982 roku Odwecie, swoim trzecim pełnometrażowym filmie fabularnym, Tomasz Zygadło wycofał się z konwencji realistycznej, której hołdował w poprzednich obrazach. W debiutanckim Rebusie (1977) czy w najsłynniejszej Ćmie (1980) twórca umieszczał wprawdzie sceny wizyjne lub oniryczne mające portretować marazm i stan zawieszenia mieszkańców małego miasteczka (w Rebusie) lub ewokować dezintegrację wewnętrzną bohatera … Czytaj dalej

Projekt: Klasyka – rok 1962

Zaćmienie

W sierpniowym Projekcie: Klasyka skupiamy się na roku 1962, a więc momencie świeżego powiewu w wielu kinematografiach. Co prawda Polska Szkoła Filmowa wydaje już ostatnie arcydzieła, jednak po drugiej stronie „żelaznej kurtyny” rodzi się właśnie Nowe Kino Niemieckie, a francuska Nowa Fala święci kolejne triumfy (w tym wenecką nagrodę dla jednego ze swoich sztandarowych filmów, … Czytaj dalej

Pejzaż we mgle – o filmie „Kanczendzonga” – Projekt Klasyka

Powstanie niniejszego tekstu towarzyszy publikacji odcinka Projektu Klasyka poświęconego rocznikowi 1962. Satyajit Ray był już wówczas twórcą o ugruntowanej pozycji. Jego filmy z lat 50. – słynną trylogię o Apu, Salon muzyczny oraz komedię Kamień mądrości – doceniono zarówno w Indiach (na rozdaniach Złotych Lotosów), jak i w ramach europejskich festiwali (w Cannes wyróżniono Drogę … Czytaj dalej

Między przeszłością a teraźniejszością — przegląd filmów Rity Azevedo Gomes

Na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym Nowe Horyzonty we Wrocławiu już od dziś można oglądać, zdaniem naszej redakcji, jedną z najważniejszych premier tego wydarzenia czyli Kegelstatt Trio Rity Azevedo Gomes. Czołowa portugalska reżyserka w swoim dziele czerpie z teatralnej komedii Rohmera, Le Trio en mi bémol (1988), inspirowanej utworem Mozarta „Kegelstatt-Trio” w Es-dur. Nasz redaktor Tomasz Poborca … Czytaj dalej

Projekt: Klasyka – rok 1972

Wszystko w porządku

Projekt: Klasyka w lipcowym wydaniu to rok 1972. Zabieramy Was w podróże do Litwy i Japonii, do amazońskiej dżungli i na krakowskie Planty. Razem pokpimy z wyższych sfer, zastanowimy się, co gra w polskiej duszy i czemu tak kochamy filmowych bandytów. POPRZEDNIE ODCINKI SERII: 10. NA WYLOT (reż. Grzegorz Królikiewicz) Grzegorz Królikiewicz w ramach swego … Czytaj dalej

Klasyczna Sala: Poszukując jednorożców – o „Obrazach” Roberta Altmana

Obrazy

Robert Altman w swojej twórczości imał się różnorodnych gatunków. W tym aspekcie nietrudno zauważyć imponującą rozpiętość jego dzieł: od rewizjonistycznych westernów (McCabe i pani Miller – jego analizę znajdującą się w odcinku Projektu: Klasyka poświęconym rocznikowi 1971 przeczytacie TUTAJ – oraz Buffalo Bill i Indianie [1976]) przez neo-noir (Długie pożegnanie [1973]) po science fiction (Kwintet … Czytaj dalej

Projekt: Klasyka – rok 1982

Blade Runner

Zaraz początek wakacji, ale my nie wybieramy się na wywczas. Nasz Projekt: Klasyka trwa także latem. W czerwcu przyszedł czas na rok 1982. Na listach frekwencyjnych hitów rządził wówczas pewien kosmita (choć na Oscarach przegrał ze staroświecką laurką dla Mahatmy Gandhiego). Z nigdy nieskodyfikowanych ideałów Nowego Hollywoodu nie pozostało niemal nic, publiczność wybrała entuzjastyczne i … Czytaj dalej

Projekt: Queer. TOP 25 filmów o tematyce LGBT+

Gorzkie Łzy Petry Von Kant

Trwa Miesiąc Dumy, więc zgodnie z kinofilskim obyczajem tworzenia list TOP 10, prezentujemy Wam najlepsze, naszym zdaniem, filmy o tematyce queerowej. Wybraliśmy tytuły, które na pierwszym planie stawiają problematykę osób LGBT+. Jednocześnie staraliśmy się wyselekcjonować klasyczne oraz mniej znane projekty pomijane w podobnych zestawieniach dostępnych w internecie. Ze 186 produkcji zaproponowanych przez członkinie i członków … Czytaj dalej

Afrykańska klasyka w polskim internecie

W dostępnych w Polsce serwisach streamingowych obrodziło ostatnimi czasy klasycznym kinem afrykańskim. Zapraszamy do krótkiego przeglądu ważnych historycznie i wybitnych artystycznie produkcji z tego kontynentu, które pozbawione wielkiej promocji kryją się przed oczami widzów. W dzisiejszym odcinku polecamy m.in. produkcje Ousmanego Sembène, Djibrila Diopa Mambéty’ego oraz południowoafrykańskie blaxploitation. Zaczynając od naszego ulubionego MUBI; niewątpliwie nie … Czytaj dalej

Projekt: Klasyka – rok 1992

Cień na śniegu

Zapewne myśleliście, że skoro zostały tylko dwa dni do końca miesiąca to zapomnieliśmy o Projekcie Klasyka. A figa z makiem! Wracamy i piszemy tym razem o roku 1992. Nie przeraźcie się, ale wyszło nam 17 stron maszynopisu: będzie o kinie brytyjskim, czechosłowackim, francuskim, rosyjskim, węgierskim, a nawet holenderskim i portugalskim. Ponadto rozzuchwaleni majem dostarczamy aż … Czytaj dalej

Femina – recenzja filmu „Zirneklis” – Projekt Klasyka

ZIRNEKLIS

Wiele lat temu Jaromil Jireš spotkał Ingmara Bergmana w restauracji któregoś z weneckich hoteli, gdzie z przyczyn nieznanych posadę kelnera przyjął Walerian Borowczyk. Po nocy zakrapianej wieloma gatunkami trunków między trzema autorami narodził się pomysł na szalony scenariusz. Tyle że nie. Jak w zwierciadle odbijająca przynajmniej kilka dni cudów, takowa niemoralna opowieść powstała w Łotwie … Czytaj dalej

Projekt: Klasyka – rok 2002

Uzak

Kolejny odcinek naszego Projektu: Klasyka poświęcamy najciekawszym naszym zdaniem filmom z roku 2002. Lojalnie ostrzegamy na początku, że brakuje tu wielu najpopularniejszych obrazów z tamtego rocznika, takich jak Pianista, Dzień świra czy Raport mniejszości. W zamian oferujemy m.in. nakręcony jednym ujęciem fresk historyczny, poruszający i kameralny monodram na temat Holokaustu oraz dwie filmowe egzemplifikacje samotności … Czytaj dalej

Projekt: Klasyka – rok 2012

Scena zbrodni

Drugą edycję naszego Projektu otwieramy spojrzeniem na klasykę współczesną, powstałą dekadę temu. W roku 2012 – mimo przepowiedni z kalendarza Majów i filmu Rolanda Emmericha – świat jednak się nie skończył, a kino wręcz miało się świetnie. W Berlinie nagrodzono wówczas braci Taviani za Cezar musi umrzeć, zaś festiwal w Wenecji wygrała Pieta Kim Ki-duka, … Czytaj dalej

Projekt: Klasyka – bonus krótkometrażowy #1

THE MAKER

W dziesięciu dotychczasowych odcinkach Projektu: Klasyka opisaliśmy łącznie 116 filmów. Cechą wspólną większości z nich (za wyjątkiem niektórych pozycji z roku 1921) był metraż: aby dostać się na naszą listę, film musiał trwał co najmniej godzinę. Postanowiliśmy zatem, że zanim zainaugurujemy drugą edycję Projektu, przyjrzymy się dziełom wykluczonym z poprzednich odsłon przez kryterium czasu trwania. … Czytaj dalej

Projekt: Klasyka – rok 1921

Buster Keaton

Grudniowy odcinek naszego Projektu: Klasyka poświęcamy rocznikowi 1921. Świat w tamtej dobie próbował odpocząć po zakończonej zaledwie trzy lata wcześniej Wielkiej Wojnie. W Rosji nadal trwał konflikt wewnętrzny, w Europie jak grzyby po deszczu powstawały kolejne organizacje komunistyczne, a miejscowe gospodarki podnosiły się z gruzów. W Stanach Zjednoczonych z przestrachem patrzono na rosnącą potęgę Japonii … Czytaj dalej

Projekt: Klasyka – rok 1931

M – Morderca 1931

Nasza lista klasyki z roku 1931 udowadnia, że w tamtej dobie rozwijały się głównie dwa rynki. Amerykańskie kino miało zaraz nabrać jeszcze większej dynamiki wraz z rozkwitem gatunków i napływem talentów z Europy, zaś niemiecka kinematografia już za dwa lata zostanie wtłoczona w propagandowe przedsięwzięcia III Rzeszy. Tym razem mamy w dziesiątce jeden film, który … Czytaj dalej

Projekt: Klasyka – rok 1941

Czyste szaleństwo

W naszym projekcie dotarliśmy do roku 1941. Był to dla wielu krajów europejskich kolejny rok II wojny światowej, stąd na liście zauważalny jest znikomy udział kina z tego kontynentu. Nieliczną reprezentację stanowią komedia z neutralnej wówczas Portugalii, film świąteczny z francuskiej wytwórni Continental Films kontrolowanej przez nazistów oraz propagandowa produkcja z Wielkiej Brytanii. Znalazło się … Czytaj dalej

Projekt: Klasyka – rok 1951

Opowieści Hoffmanna

Choć lata 50. były dekadą naznaczoną zmęczeniem kinem papy i hollywoodzkim schematyzmem, pojawiały się filmy niezwykłe i poszukujące nowych form wyrazu. Nareszcie na światowe salony wkroczyły filmy z Japonii (triumf Rashōmona Kurosawy w Wenecji!), wspaniale rozwijała się po wojnie kinematografia brytyjska, zaczynał się twórczy ferment we Francji, a we Włoszech nadszedł okres wielkich modernistów. Rok … Czytaj dalej

Projekt: Klasyka – rok 1961

Noc

Rok 1961, a więc to już szósta odsłona naszego Projektu: Klasyka. Na liście znalazły się arcydzieła z trzech kontynentów: Ameryki Północnej, Azji i Europy, choć dominują głównie obrazy z tego ostatniego. We Francji swoją rewolucję nadal przeprowadzają nowofalowcy, we Włoszech nadszedł czas autorów, a za żelazną kurtyną, w Polsce Ludowej pojawiły się świeże twarze, o … Czytaj dalej

Projekt: Klasyka – rok 1971

Out1 - 1971

W piątym odcinku Projektu: Klasyka przyszedł czas na rok 1971. Na liście znalazły się m.in. dzieła kontrkultury amerykańskiej oraz obrazy spod ręki europejskich i azjatyckich nowofalowców. Zaglądamy do reżyserów z bloku wschodniego i japońskich buntowników, ale nie zapominamy też o filmowcach z Belgii, Francji i Wielkiej Brytanii. POPRZEDNIE ODCINKI SERII: 10. MCCABE I PANI MILLER … Czytaj dalej

Projekt: Klasyka – rok 1981

Opętanie

Projekt: Klasyka powraca w swojej czwartej odsłonie. Czerwcowy odcinek poświęciliśmy rocznikowi 1981. Wyszło nam zestawienie, w którym widać jak różnorodne i fascynujące było wówczas kino z Europy Wschodniej. W naszym top10 znalazły się bowiem animacja z Węgier, baśń fantasy z Czechosłowacji, jugosłowiańska satyra czy horror kręcony przez Polaka, choć za francuskie pieniądze w Berlinie Zachodnim. … Czytaj dalej

Kino grenlandzkie. Od antropologii po tożsamościowe dylematy [materiał video]

Jedną z misji Pełnej Sali jest przybliżanie wam kina nieoczywistego, odległego, czy egzotycznego. Przykładam kinematografii, która w Polsce jest bardzo mało znana jest kino grenlandzkie. Zapraszamy do przygotowanego przez Agatę Malicką, a także naszego redaktora Marcina Prymasa, wiedeoeseju poświęconego właśnie temu kinu. Grenlandzkie filmy wspomniane w materiale: Chłopiec z Grenlandii, reż. Erik Balling, 1956 Eksperyment, … Czytaj dalej

Klasyczna Sala: Wszystko na nic – „Ręce do góry”

Ręce do góry

Spośród wielu polskich filmów, które spotkały się w czasach PRL-u z problemami cenzuralnymi, żaden chyba nie został skrzywdzony tak dotkliwie, jak Ręce do góry Jerzego Skolimowskiego (wyłączając Na srebrnym globie Andrzeja Żuławskiego, któremu w ogóle nie było dane dokończyć zdjęć). Oficjalnym powodem zatrzymania filmu była zbyt śmiała wymowa polityczna, zaś najdonioślejszym skutkiem – opuszczenie kraju … Czytaj dalej

Projekt: Klasyka – rok 1991

Zawieszony krok bociana

Trzeci odcinek naszego cyklu, w którym przyglądamy się klasyce, dotyczy roku 1991. Zwyczajowo zanim damy Wam trochę więcej poczytać o filmach, które uważamy za najbardziej wartościowe, mamy dla Was garść kronikarskich ciekawostek. W Berlinie triumfował wówczas dość niespodziewanie włoski Dom uśmiechów Marco Ferreriego, choć wrażenie na widzach zrobili głównie reprezentanci Stanów Zjednoczonych. W Wenecji najlepsza … Czytaj dalej

Projekt: Klasyka – rok 2001

Bagno

Nasz projekt poświęcony klasyce nabiera rumieńców. Odnotujmy pierwszy sukces: udało się nam wrócić po miesiącu z kolejną porcją przemyśleń. Tym razem przybliżamy najlepsze naszym zdaniem filmy z roku 2001. Na liście znajdziecie tym razem aż dwanaście obrazów: propozycja bonusowa (nasza ukryta perła) oraz jedenaście produkcji wybranych w głosowaniu redakcji. Zdecydowaliśmy się, że jedna z pozycji … Czytaj dalej

VOD po karaibsku 2 – klasyka kubańskiego kina za darmo

Niedawno pisaliśmy o nowym karaibskim kinie dostępnym w polskich serwisach streamingowych. Kontynuując tę myśl tym razem postanowiliśmy przyjrzeć się produkcjom starszym – tym które kształtowały świadomość i poczucie kinowej niezależności narodów. Uprzedzamy, że na tej liście będą głównie zagraniczne, ale w pełni dostępne w Polsce, serwisy, a opisywane filmy mają angielskie napisy. VOD po karaibsku … Czytaj dalej

Netflix po włosku – klasyka włoskiego kina

Kinomani siedzą w domu, zaś wciąż najpopularniejszy serwis streamingowy proponuje nam filmy klasyczne. Nie jest to nowość – na platformie pojawiały się już wielkie i popularne tytuły światowej kinematografii. Jeszcze niedawno mogliśmy tam oglądać dzieła Stanleya Kubricka, a wcześniej mało znane filmy pionierów kina afroamerykańskiego. Również przy okazji premier swoich produkcji oryginalnych Netflix niejako w … Czytaj dalej

Netflix po nordycku 4 – potop szwedzki trwa!

Oto twoje życie

Kino szwedzkie to nie tylko Ingmar Bergman. A niestety przez pryzmat jego filmów patrzono na Kraj Trzech Koron, zapominając, że powstały tam często nagradzane na festiwalach dzieła innych twórców. Dziś znamy rzecz jasna jego arcydzieła (w czym pomogła edukacja poczyniona przez Romana Gutka: wydania boxów DVD czy przeglądy na Nowych Horyzontach, a także powracanie do … Czytaj dalej

Projekt: Klasyka – rok 2011

Koń turyński

Zaczynamy nowy cykl, w którym, jeśli sił nam starczy, zamierzamy co miesiąc zaglądać do innej dekady. Na każdej liście znajdziecie dziesięć filmów, które wybraliśmy drogą głosowania (każdy z redaktorów tworzył własne listy ulubionych filmów roku) oraz jedną propozycję bonusową, która jest ukrytą perłą, na jaką możecie nie trafić nawet przeglądając setki list. Na początek spojrzymy … Czytaj dalej

Klasyczna Sala: Sztuka rewolucji – „Kontrakt rysownika”

Peter Greenaway określił kiedyś swoje pierwsze w pełni fabularne dzieło jako „zupełnie prosty film o kolorze zielonym i perukach”. Niech was nie zwiedzie skromność tego stwierdzenia – „Kontrakt rysownika”, autorsko wykorzystujący i przetwarzający formuły kryminału whodunit spod znaku Agathy Christie i kina kostiumowego oraz czerpiący inspiracje z takich klasyków jak „Powiększenie” Michelangelo Antonioniego, to wielowymiarowa … Czytaj dalej

Netflix po nordycku 2 – klasyka szwedzkiego kina

Skarb rodu Arne

Sporą niespodziankę dla fanów kina niemego przygotował na początku lutego Netflix. Na platformę trafił szereg szwedzkich filmów zrekonstruowanych staraniem Svenska Filminstitutet. Część z nich to perełki tzw. szwedzkiej szkoły, nurtu który datuje się mniej więcej na lata 1917-1923. Dziś dość powszechnie uważa się tę formację za pierwszą, która realizowała w pełni spełnione artystycznie filmy. Były … Czytaj dalej

Klasyka libańskiego kina na Netflixie

Wiecie co kochamy najbardziej w serwisach streamingowych? Znajdowanie w ich ofercie nieoczywistych pozycji. Do takich niewątpliwie należy dodany niedawno do oferty polskiego Netflixa przegląd twórczości jednego z najważniejszych libańskich reżyserów w historii Marouna Baghadadiego. W ofercie platformy znajdziecie aż pięć, praktycznie nieznanych w Polsce, pełnych metraży jego autorstwa. Jednak to nie wszystko, bo filmów rodem … Czytaj dalej

Klasyczna Sala: Nie dotykaj mnie – „Out 1” (1971)

Najpopularniejszymi filmami o bardzo długim metrażu są najprawdopodobniej produkcje filipińskiego mistrza Lava Diaza albo Szatańskie Tango (1994) Beli Tarra. Dzięki obecności w Polsce portalu MUBI mamy jednak również dostęp do wcześniejszych dzieł światowej kinematografii. A wśród nich, długie niczym tasiemiec filmy również zajmują ważne miejsce. Trudno zdefiniować, czego adaptacją jest Out 1 w reżyserii Jacques’a … Czytaj dalej

Wpływy czarnego kina brytyjskiego na początki polskiej szkoły filmowej na przykładzie wczesnej twórczości Andrzeja Wajdy i filmów Carola Reeda

Andrzej Wajda (Fot. Joanna Helander ze zbiorow Osrodka KARTA)

Twórczość Andrzeja Wajdy uznawanego przez wielu rodaków za największego polskiego reżysera, ze sporą dozą słuszności w tym osądzie, owiana jest mgłą anegdot realizatorskich i opowieści o wkładzie poszczególnych pracowników planu w finalny efekt widoczny na ekranie. Demitologizacja persony warszawskiego artysty wydaje się na miejscu, szczególnie w przypadku jego pierwszych filmów z okresu narodzin polskiej szkoły. … Czytaj dalej

Klasyczna Sala: Imaginacja o edukacji, czyli szalony tryptyk Alaina Resnais

Niekonwencjonalne narracje Alaina Resnais – tak brzmi zachęcający i intrygujący tytuł retrospektywy mniej znanych dzieł francuskiego reżysera, których premiery przypadają na dekadę lat 80-tych. Upłynęło więc sporo czasu od chwili, kiedy zyskał światową sławę za pomocą nowofalowych arcydzieł w postaci Hiroszima, moja miłość (Hiroshima, mon amour) lub Zeszłego roku w Marienbadzie (L’Année dernière à Marienbad). … Czytaj dalej

Klasyczna sala: Preludium do ascezy Bressona – „Damy z Lasku Bulońskiego”

Damy z Lasku Bulońskiego (Les Dames du Bois de Boulogne) są efektem współpracy dwóch wielkich talentów francuskiego kina. Mariaż to zaskakujący i łączący skrajnie odmienne charaktery, a którego świadectwo udostępnia platforma TVP VOD. Robert Bresson, formalista, którego minimalistyczny styl miał rozkwitnąć w pełni wraz z jego następnym filmem, rozpoczynającym słynny cykl więzienny i Jean Cocteau, … Czytaj dalej

Klasyczna Sala: Uderzaj tam, gdzie trzeba – „Arsenał”

Jeśli myśleliście kiedyś o zapoznaniu się z kinem radzieckim w jego najlepszym wydaniu, to platforma MUBI ze swoją nową ofertą wychodzi do Was z pomocną dłonią. Wstyd ją odrzucić, kiedy trwa okres bezpłatnego korzystania z serwisu przez 3 miesiące. Jest to również rewelacyjna okazja dla fanów nurtu i kina niemego do nadrobienia dwóch wielkich dzieł … Czytaj dalej

Klasyka kina w boxach DVD – przegląd najciekawszych pozycji na rynku

Codziennie staramy się przekazać Wam wartościowe propozycje filmowe na VOD i platformach streamingowych, by z pożytkiem wykorzystać ten trudny czas kwarantanny. Zasoby Netflixa czy HBO GO nie są jednak tak pojemne w klasykę kina jak byśmy tego chcieli. Postanowiłem zatem zwrócić się również w stronę, która jest coraz częściej zapominana przez widzów i dystrybutorów. Jeszcze … Czytaj dalej

Klasyczna Sala: Ulice nędzy — Dlaczego powinniście znać „Gorączkę sobotniej nocy” w 2020

John Travolta w białym, trzyczęściowym garniturze stoi rozkraczony, z prawą ręką uniesioną ku niebu i triumfalnie wystawionym palcem wskazującym, bynajmniej nie szukając sykstyńskiego palca bożego. W tle pstrokate, stroboskopowe plamki oświetlające parkiet. Ikoniczne ujęcie, ikoniczna gwiazda, ikoniczny bohater, dla którego chyba całe życie jest tańcem. Pamiętamy przecież też równie legendarne otwarcie filmu, w którym ten … Czytaj dalej

Chciałabym, żeby pora deszczowa nigdy się nie skończyła

Elementy tradycyjnej estetyki japońskiej w wybranych filmach krótkometrażowych Shinkaia Makoto1 Odgłos dalekiego grzmotu. Zachmurzone niebo.   Być może będzie padał deszcz Czy będziesz tu wtedy ze mną?   Pieśń tanka, Ogród słów Prawdziwe piękno może być odkryte tylko przez tego, kto umysłem dopełni to, co niekompletne2. Podstawową cechą kultury Kraju Kwitnącej Wiśni akcentowaną w refleksji … Czytaj dalej

Lawendowe sny – recenzja filmu „Belladonna smutku” – Pięć Smaków

Trwająca ponad dekadę współpraca Osamu Tezuki i Eiichiego Yamamoto zaowocowała kilkunastoma tytułami filmów i seriali, których różnorodna tematyka i forma stanowią dowód kreatywności obu twórców. Ich niepokorna wyobraźnia, swobodne poszukiwania i odważne łamanie stereotypów splotły się najsilniej w serii długometrażowych animacji przeznaczonych dla dorosłej widowni. Ostatnia odsłona trylogii „Animerama” to niepowtarzalna „Belladonna smutku”. Gdzieś w … Czytaj dalej

Całus z zaświatów – recenzja filmu „Moja babcia jest czarownicą” – Pięć Smaków

„Moja babcia jest czarownicą” jako opowieść o zmarłych i duchach przywołuje mimowolne, acz niekoniecznie słuszne skojarzenia z produkcjami Hayao Miyazakiego, takimi jak „Spirited Away: W krainie bogów” czy „Mój sąsiad Totoro”. Widz poznaje ten wiejski świat pełen przesądów z perspektywy dziecka. Rodzice Dou Dou wyjeżdżają za granicę pracować i malec na czas wakacji zostaje oddany … Czytaj dalej

W podwodnym zagajniku – recenzja filmu „Cudowne chwile” – Pięć Smaków

„Cudowne chwile” to tajwański miszmasz. Skutecznie łącząc realizm z opowieścią fantastyczną obnaża oblicze współczesnego Tajwanu, depresyjną rzeczywistość młodych ludzi parających się gangsterką i dysfunkcyjne rodziny. Film przywodzi na myśl „Made in Hong Kong” wyświetlany podczas poprzedniej edycji festiwalu Pięć Smaków. Nasza redakcja upodobała sobie obecne tam ożywcze spojrzenie na dorastanie. Jak bardzo oba tytuły są … Czytaj dalej

Kobieta w podróży – analiza filmu „Bez dachu i praw”

Bez dachu i praw

Pierwsze ujęcie filmu „Bez dachu i praw” Agnès Vardy (1985) wygląda trochę jak wycinek krajobrazu z obrazów XV-wiecznych artystów Italii – Piero della Franceski chociażby. Dzieje się tak ze względu na staranną kompozycję kadru, ale chyba przede wszystkim za sprawą wzgórza z dwoma cyprysami, widocznego w oddali, przy prawej krawędzi ekranu. W sztuce malarskiej taki … Czytaj dalej

Albania to był raj – analiza filmu „Pułkownik Bunkier”

Niewielka Albania to jedno z najbardziej tajemniczych państw w Europie. Jej powojenna historia stanowi wstrząsające przypomnienie, co się dzieje, gdy totalitaryzm zanurza swe szpony w żywej tkance narodu. Powolny demontaż reżimu komunistycznego w latach 90. umożliwił przepracowanie wieloletniej traumy, czemu wyraz dało także albańskie kino, częściej pojawiające się w obiegu poza Bałkanami. Jednym z ważniejszych … Czytaj dalej

Złap gołębia – analiza filmu „Do utraty tchu”

Nawet najbardziej oczywistym klasykom kinematografii warto przyjrzeć się po czasie. Już za parę miesięcy w polskich kinach zagości “The Image Book” Jean-Luca Godarda, które szczęśliwcy mieli okazję zobaczyć na festiwalach we Wrocławiu i Cannes. Z tej okazji postanowiłem wziąć pod lupę pełnometrażowy debiut tego twórcy, mając świeży pogląd człowieka, którego ścieżki filmowe do tej pory … Czytaj dalej

Granda I – „Jeanne Dielman, Bulwar Handlowy, 1080 Bruksela”

Introdukcja Cykl „Granda” z założenia będzie omówieniem ciekawszych, moim zdaniem, dokonań kina awangardowego. Dlaczego taka nazwa? Bo samo słówko kojarzy się z awangardą, z undergroundem i ładnie opisuje bajzel, jaki zastaniemy w omawianych filmach. Owszem, czasami będą to niezwykle ascetyczne i uporządkowane tytuły, ale za każdym razem, gdy przeczytamy opis, w głowie pojawi nam się … Czytaj dalej

Niewolnicy. Rzecz o „Pokojówkach” Kim Ki-younga

Pokojówka

Kino południowokoreańskie jako odrębna formacja artystyczna zostało docenione na świecie w latach 90., lecz już wcześniej zrodziło wielu nieprzeciętnych i interesujących twórców. Wśród reżyserów z kraju leżącego na południe od 38. równoleżnika wyróżnia się bez wątpienia Kim Ki-young, którego dzieła zapisały się w historii kina azjatyckiego i światowego. Zdecydowanie najbardziej znanym, a być może i … Czytaj dalej

Jak fortepian zbawił świat. „Lisztomania” Kena Russella

lisztomania

Kino brytyjskie lat 70. jest dziś kojarzone z przygodami Jamesa Bonda, awanturniczymi filmami wojennymi oraz realistycznymi dramatami społecznymi o teatralnej proweniencji. Coraz rzadsza jest świadomość, że w tym czasie brytyjska kinematografia miała także inne oblicze, bardziej ekstrawaganckie, krzykliwe i kontrowersyjne. Przykładem może być twórczość Kena Russella, którego jednym z dokonań jest „Lisztomania” z 1975 roku. … Czytaj dalej

Król Artur na kwasie, czyli ściana cudów. Refleksje o „Wonderwall” Joe Massota

Wonderwall

Rewolucja obyczajowa i kulturalna lat 60. doprowadziła do rozpadu skostniałych form brytyjskiego kina. Anglia stała się, choć na krótko, domem dla obiecujących oraz uznanych reżyserów z kontynentu, jak Roman Polański czy Michelangelo Antonioni. Również brytyjscy twórcy zaczęli poszukiwać nowych dróg ekspresji, nierzadko łącząc tradycję ze współczesnymi prądami. Przykładem takiego filmu może być „Wonderwall” Joe Massota … Czytaj dalej

Historia pewnej dziury – analiza filmu „Dziura”

Dziura - Le Trou

  „Dziura” w oryginale „Le Trou”, mało znany, acz przez wielu uwielbiany, chyba ostatni wielki francuski film przed nadejściem Nowej Fali; obraz z najmniejszą ilością głosów w top 150 Alternatywnego Topu. O czym tak naprawdę jest ta produkcja? Zapraszam do mojej krótkiej analizy. Kino więzienne to bardzo kłopotliwy podgatunek. Są to opowieści o, było nie … Czytaj dalej

Jacques Rivette – reżyser, który odrzucił czas

Jacques Rivette

W drugiej połowie XX wieku powstał ruch Nowej Fali, który miał za zadanie – w dużym skrócie – odkryć kino na nowo. Zerwać ze schematami, wprowadzić świeżość oraz wolność twórczą. Zdefiniować jeszcze raz język obrazu, złamać dotychczasowe zasady dyktujące kształt każdej produkcji i zastąpić je nowymi. Jacques Rivette był jednym z najmniej znanych twórców tego … Czytaj dalej

Englishman in Japan – o Kurosawy fascynacjach Szekspirem

Kurosawa

  I „Skoro już tysiące książek o Szekspirze zajmują półki bibliotek, ten kto usiłuje napisać nowy tekst, powinien się usprawiedliwić”. Zdanie to, rozpoczynające książkę Rene Girarda „Szekspir. Teatr zazdrości”, stanowi pokorne w swej prowokacyjności podejście do dzieł angielskiego dramaturga. Chciałoby się rzec, iż za dramaty Szekspira nie można brać się bezkarnie. Oto bowiem czytelnik ma … Czytaj dalej