Ferwor – recenzja film „Apolonia, Apolonia” – Millennium Docs Against Gravity

Glob i jej kamera przyglądały się Apolonii Sokół przez dekadę, tworząc pogłębione dzieło długofalowością przypominające pracę czeskiej dokumentalistki, Heleny Třeštíkovej. Czy można nie zostać artystką, kiedy już twoje poczęcie jest rejestrowane przez rodziców na taśmach beta, niczym swoiste dzieło sztuki oddające prozę życia w jej najpiękniejszych momentach i postaci? Twórczy bagaż rodzinnego domu to najwspanialsze dziedzictwo: wszystko jest sztuką jeśli tylko umiemy nadać rzeczywistości odpowiedni wymiar. Spełnienie przynosi malarstwo figuratywne, choć droga do sukcesu, jakkolwiek pojmowanego, jest długa i wyboista. Duńska reżyserka nie zamierza jednak kreślić nudnej, laurkowej biografii i stawiać przedwczesnych pomników. Swoją bohaterkę portretuje między jej upadkami a wzlotami, tak zawodowymi, jak prywatnymi.  

Apolonia studiuje siebie, swoje ciało i rodzinę, a następnie wszystko, co w zasięgu oka, próbując przełożyć to na język malarskiego pędzla. „Twoja osobowość jest ciekawsza niż twoje prace” słyszy w trakcie wystawy dyplomowej i zastanawia się, czy ktoś pozwoliłby sobie na ten komentarz, gdyby była mężczyzną. Kobiecość jest jej atutem, ale i przekleństwem. Siłowanie się z nią, przymierzanie do sztywnych społecznych ram często kończy się bezsilnym płaczem. Na upadki nie ma jednak czasu – podszepty twórczej natury nie śpią, walka o zostanie nazwiskiem, wybicie się, ciągle trwa. Ugięcie się pod kompromisami, choć kuszące świętym spokojem, niesie za sobą lawinę kolejnych – a na to nie stać artystki z krwi i kości. Podporą w trudnym czasie jest wiara w sztukę, ale także przyjaźń ukraińskiej aktywistki, Oksany Szaczko. Dla współzałożycielki Femenu Paryż jest nie tylko miejscem rozwijania malarskiego talentu, ale też ucieczką przed patriarchalną opresją, która gonić ją będzie w różnym wymiarze do końca życia.