Stowarzyszenie Kin Studyjnych i Goethe Instytut połączyły siły, aby przypomnieć filmy z dorobku wybitnego niemieckiego reżysera Wima Wendersa. Przegląd potrwa od 15 listopada do 15 grudnia, a my objęliśmy wydarzenie patronatem medialnym.
W ostatnim półwieczu wiele dzieł z bogatego dorobku Wima Wendersa znalazło się w programie najważniejszych imprez międzynarodowych. Do tej grupy należą obrazy, które będzie można zobaczyć w ramach tegorocznej retrospektywy niemieckiego twórcy i ulubieńca festiwalowych selekcjonerów. Alicja w miastach (1974), Amerykański przyjaciel (1977), Paryż, Teksas (1984), Niebo nad Berlinem (1987) oraz Buena Vista Social Club (1999) to perełki kina.
Tym, co łączy te filmy i charakteryzuje twórczość Wendersa, jest szczególna rola miejsca, w którym rozgrywa się akcja. Europejskie i amerykańskie miasta (Amsterdam, Berlin, Hamburg, Hawana, Houston, Los Angeles, Nowy Jork) mają swój znaczący wpływ na treść i rozwiązania reżyserskie. Wędrówka po tych metropoliach (oraz między nimi) staje się zarówno podróżą w czasie i przestrzeni, krajobrazie i historii, jak i tą bardziej intymną, nastawioną na poznawanie wewnętrznych światów jednostek i społeczeństw.
Przegląd tych pięciu filmów wraz z krótkimi wstępami w formie wykładu wideo przybliży sylwetkę reżysera i wprowadzi w tematykę dzieła, a także pozwoli osadzić je w szerszym, często podróżniczym kontekście.
Projekt współfinansowany przez Fundację Współpracy Polsko-Niemieckiej.
ALICJA W MIASTACH jest, formalnie rzecz biorąc, czwartym filmem Wendersa, ale reżyser często klasyfikuje go jako swój pierwszy, ponieważ odkrywa w nim film drogi jako gatunek.
Jest to również pierwszy film Wendersa nakręcony częściowo w USA i pierwszy, w którym występuje jego „alter ego” Phillip Winter (Rüdiger Vogler). Alicja w miastach jest często porównywana do Brzdąca Charliego Chaplina. Film otrzymał Nagrodę Niemieckich Krytyków w 1974 roku.
Dziennikarz Phillip Winter chce napisać artykuł o Ameryce, ale poza zrobieniem serii polaroidów nic innego mu się nie udaje. Rozczarowany rozpoczyna podróż powrotną do Niemiec. Niechętnie zgadza się wziąć małą Alice pod swoją opiekę, ponieważ jej matka, którą spotyka w Nowym Jorku dzień przed wyjazdem, odmawia zajęcia się dziewczynką. W Amsterdamie matka nie pojawia się zgodnie z umową, więc Winter i Alice wyruszają na poszukiwanie babci Alice w Zagłębiu Ruhry. Podczas wspólnych poszukiwań ich początkowa wzajemna niechęć stopniowo przeradza się w sympatię.
AMERYKAŃSKI PRZYJACIEL prezentowany był w konkursie głównym w Cannes, zdobył Nagrodę Niemieckich Krytyków i Złotą Niemiecką Nagrodę Filmową w 1977 roku i jest dziś uważany za dzieło wybitne. Inspiracją dla filmu była powieść Gra Ripleya Patricii Highsmith.
Jonathan Zimmermann (Bruno Ganz) wierzy, że wkrótce umrze na białaczkę. Pozbawiony skrupułów Amerykanin Tom Ripley (Dennis Hopper) dowiaduje się o tym i wykorzystuje chorobę Zimmermanna do własnych celów. Przedstawia Jonathana oszustowi Minotowi, który proponuje śmiertelnie choremu mężczyźnie, by został zawodowym seryjnym mordercą. W zamian ma otrzymać rozsądne wynagrodzenie, które zapewni jego żonie i dzieciom finansową przyszłość. Co ma do stracenia, skoro i tak umrze? Między dwoma skrajnie różnymi mężczyznami rodzi się przyjaźń, a Ripley ostatecznie interweniuje, gdy Zimmermann nie jest już zdolny do popełnienia kolejnego morderstwa.
PARYŻ, TEKSAS jest uważany za najbardziej znany i odnoszący największe sukcesy na świecie film Wendersa. Doceniony przez krytyków, był nominowany do Złotego Globu, zdobył wiele głównych międzynarodowych nagród, w tym Złotą Palmę w Cannes w roku 1984.
Ten niezwykły film drogi, oparty na scenariuszu laureata Nagrody Pulitzera Sama Sheparda, opowiada historię Travisa (Harry Dean Stanton), mężczyzny, który pewnego dnia w upale wędruje z Meksyku do Teksasu. Travis nie mówi ani słowa. Wydaje się też, że stracił większość wspomnień. Kieruje nim jednak pragnienie odnalezienia swojej rodziny –młodej żony Jane (Nastassja Kinski), którą prawdopodobnie naraził na śmiertelne niebezpieczeństwo swoją chorobliwą zazdrością, i jego 7-letniego syna Huntera. Przez cztery lata Travis był uznawany za zmarłego. Jego brat Walt przylatuje do Teksasu z Los Angeles, aby odnaleźć zaginionego brata. Walt wraz z żoną Ann zostali rodzicami zastępczymi Huntera. Bardzo trudno jest im teraz zrezygnować z tych ról, zwłaszcza gdy dowiadują się, że Travis chce wraz z synem wyruszyć na poszukiwanie Jane. Nie wiedzą o niej nic, poza tym, że prawdopodobnie mieszka w Houston…
Oprócz imponujących kreacji aktorskich Harry’ego Deana Stantona jako Travisa i Nastassji Kinski jako Jane, Paryż, Teksas stał się również filmem kultowym ze względu na wyjątkową ścieżkę dźwiękową autorstwa Ry Coodera.
NIEBO NAD BERLINEM nagrodzony został m.in. Złotą Palmą w Cannes (Najlepszy reżyser) i zdobył dwie Europejskie Nagrody Filmowe (Najlepszy reżyser, najlepszy aktor drugoplanowy).
Niebo nad Berlinem jest swoistym „powrotem do domu” Wendersa i pierwszym niemieckim filmem po ośmiu latach spędzonych w Ameryce. Jego głównymi bohaterami są aniołowie stróże, przyjazne niewidzialne istoty w prochowcach, które słuchają myśli śmiertelników i próbują ich pocieszyć. Jeden z nich, Damiel (Bruno Ganz), pragnie stać się człowiekiem po tym, jak zakochuje się w pięknej artystce trapezowej Marion (Solveig Dommartin). Peter Falk, który gra samego siebie, pomaga mu przekroczyć tę granicę, wprowadzając go w tajniki drobnych przyjemności życia…
Film stał się kultowy na całym świecie i w 1998 roku doczekał się remake’u pod tytułem Miasto Aniołów z Nicolasem Cage’em i Meg Ryan w rolach głównych.
Wim Wenders towarzyszył w podróży do Hawany swojemu wieloletniemu przyjacielowi Ry Cooderowi, który napisał już wcześniej muzykę do jego filmów Paryż, Teksas i Koniec przemocy. Reżyser zanurzył się w świecie kubańskiej muzyki: przez kilka miesięcy towarzyszył zespołowi Buena Vista Social Club, najpierw w ich domu w Hawanie, następnie kilka tygodni później, w kwietniu 1998 roku, w Amsterdamie na pierwszym publicznym występie grupy, a jeszcze później, w lipcu 1998 roku, na triumfalnym koncercie w Carnegie Hall w Nowym Jorku.
W ten sposób podążał za niemłodymi już bohaterami tradycyjnej kubańskiej muzyki na ich drodze od całkowitego zapomnienia do światowej sławy, co stało się w ciągu zaledwie kilku miesięcy. „Myślałem, że kręcę film dokumentalny – powiedział – a tymczasem byliśmy świadkami bajki, której nikt nie mógł sobie wymarzyć”.
Dokument muzyczny stał się kinową sensacją i odniósł światowy sukces. Oprócz nominacji do Oscara dla najlepszego filmu dokumentalnego BUENA VISTA SOCIAL CLUB otrzymała m.in. Europejską Nagrodę Filmową, Złotą Niemiecką Nagrodę Filmową, Złotą Kamerę, Brazylijską Wielką Nagrodę Filmową.
1. Forum Białystok
2. Orzeł Bydgoszcz
3. BCKino Bytom
4. OKF Iluzja Częstochowa
5. Kadr Dąbrowa Górnicza
6. Śnieżka Dębica
7. ECK Ełk
8. Kameralne Gdańsk
9. GCF Gdynia
10. Amok Gliwice
11. 60 krzeseł Gorzów Wlkp.
12. Kino JDK Jasło
13. Rialto Katowice
14. Oskard Konin
15. Kika Kraków
16. Agrafka Kraków
17. Mikro Kraków
18. Paradox Kraków
19. Kino Pod Baranami Kraków
20. ArtKino Krosno
21. Bajka Lublin
22. Charlie Łódź
23. Astra Oborniki Śląskie
24. Awangarda Olsztyn
25. Meduza Opole
26. Przedwiośnie Płock
27. Muza Poznań
28. Pałacowe Poznań
29. Rialto Poznań
30. Centrum Przemyśl
31. Bałtyk Rypin
32. Zorza Rzeszów
33. Rejs Słupsk
34. Camerimage Toruń
35. Kinoteka Warszawa
36. Elektronik Warszawa
37. Muranów Warszawa
38. Muza Włoszczowa
39. Pegaz Wodzisław Śląski
40. DCF Wrocław
41. KNH Wrocław
42. Miejsce Zakopane
43. Janosik Żywiec
