Western feministyczny – recenzja filmu „Legenda Molly Johnson” – WFF

Doświadczona australijska aktorka Leah Purcell, w swoim pełnometrażowym reżyserskim debiucie zdecydowała się na zekranizowanie historii, która w formie opowiadania Henry’ego Lawsona The Drover’s Wife towarzyszyło jej od czasów młodzieńczych. Jednocześnie wybór tego materiału na pierwszy autorski film pokazywany na wielkim ekranie był oczywistym następstwem świetnego przyjęcia jej sztuki teatralnej pod tym samym tytułem, wystawianej na deskach Belvoir St Theatre w Sydney od 2016 roku.

W swojej produkcji Purcell, chociaż operuje konwencją westernu, zaprzeczając gatunkowym kliszom. Nie chodzi tu bynajmniej tylko o fakt, że zamiast amerykańskiej prerii czasów gorączki złota trafiamy do Australii z początku brytyjskiego kolonializmu, ale o podważenie pewnych schematów, które można traktować jako próbę rehabilitacji gatunku, czy dostosowania do dzisiejszych czasów. Nie jest tajemnicą, że popularność dzieł o kowbojach była częściowo uzasadniona kwestiami propagandowymi i potrzebą uśpienia sumień posteuropejczyków przez dehumanizację przedstawicieli rdzennych plemion zamieszkujących Amerykę. Legenda Molly Johnson nie tyle odcina się od tego podejścia, co przestawia wajchę w drugą stroną, pokazując niesprawiedliwe traktowanie autochtonów przez kolonialistów. Biali patrzą na czarnoskórych z góry, czując nad nimi nieuzasadnioną wyższość, mimo że sami nie reprezentują żadnych godnych uwagi wartości. Reżyserka rozprawia się również ze schematem męskiego bohatera i damy w opresji, tworząc postać tytułowej Molly, która nie potrzebując samczej dłoni, sama jest w stanie w każdej chwili sięgnąć po strzelbę i bronić swojego domu i rodziny. Wreszcie Australijka zrywa z często pojawiającym się w filmach dziejących się na Dzikim Zachodzie motywem podróży, osadzając zdecydowaną większość akcji w najbliższej okolicy domu rodziny Johnsonów, do którego los zawiedzie zarówno wrogów jak i przyjaciół i da bohaterce szansę rozpoznać, kto jest kim.

Molly poznajemy kiedy w dziewiątym miesiącu ciąży chroni swoje dzieci przed rozwścieczonym bykiem, zabijając go jednym celnym strzałem między oczy. Kobieta pilnuje dobytku, podczas, gdy jej mąż pracuje jako poganiacz owiec, co wiąże się z wielomiesięcznymi wyprawami w góry. Obrazek ten w zasadzie już w jednej scenie pokazuje nam z kim mamy do czynienia. Widzimy zarówno twardość jej charakteru, jak i bezwzględne poświęcenie dla rodziny. Z czasem okazuje się, że poza wybitnym instynktem łowieckim kobieta ma również dobre serce i potrafi pomóc potrzebującym, którzy zjawiają się na jej progu, niezależnie od tego czy mowa o brytyjskim sierżancie, czy poszukiwanym aborygeńskim zbiegu. Na postaci tego drugiego zbudowany jest jeden z najważniejszych wątków filmu. Mężczyzna o imieniu Yadaka, chociaż z początku budzi strach okazuje się być człowiekiem o niezwykłej wiedzy praktycznej i niezachwianych wartościach moralnych, przypominającym nieco Dersu Uzałę z niezapomnianego filmu Akiry Kurosawy. Jednocześnie historia, jaką ten bohater za sobą niesie jest odzwierciedleniem haniebnej historii Australii, z którą Leah Purcell stara się mierzyć, tak jak niedawno ze znakomitym skutkiem robił to Warwick Thornton w Sweet Country (NASZA RECENZJA).