Zagłada domu Von Erichów – recenzja filmu „Bracia ze stali”

Fabuła filmu Seana Durkina koncentruje się na Kevinie, najstarszym z żyjących braci, który jako pierwszy poszedł w ślady ojca, ale chyba też jako jedyny dźwiga ciężar rzekomego fatum ciążącego nad nazwiskiem. Fritz Von Erich, patriarcha rodziny, przy rodzinnym stole nie przebiera w słowach, jeśli chodzi o określenie, którego z synów ceni najbardziej. Z nutą groźby przypomina, że ranking „Top Four” ukochanych synów zawsze może ulec zmianie. Ojciec-trener-promotor kultywuje w nich wzmożone poczucie wewnętrznej rywalizacji, własną obsesję na punkcie bycia najlepszym przenosząc na potomstwo. Pisząc o fałszywej intymności maskującej stosunki podległości, słoweński filozof Slavoj Žižek zauważa, że dzisiejsi szef lub ojciec „nalegają byśmy traktowali ich jak przyjaciół. (…) Wszystko to ma w zamiarze ustanowić więzi męskiej solidarności, podczas gdy sama relacja zwierzchności — czyli nasze podporządkowanie szefowi — nie tylko pozostaje nietknięta, ale jest traktowana jako rodzaj sekretu, którego trzeba dochować i nie mówić o nim”^[4]. Tak nienazwana władza maskowana natarczywą familiarnością oszukuje, że jej nie ma, kiedy w istocie redukuje ona interesy jednostki do jakiegoś „jednego” celu.

Życie braci to reżim treningowy, niekończące się międzystanowe tournée i bezustanne upominanie się o słowo aprobaty. Kevin szybko spada kilka miejsc niżej, owszem ma sylwetkę i umiejętności ringowe, ale potrzebuje wsparcia przy pracy z mikrofonem, podczas gdy David ma dar gadania, co czyni go atrakcyjniejszym w kolejce do walki o tytuł mistrza świata NWA. Niedługo później dołącza do nich kolejny z braci Kerry, któremu bojkot Letnich Igrzysk Olimpijskich w 1980 odebrał szansę na przełamanie dziedziczonych schematów. Każdy z ekranowej czwórki braci realizuje w istocie nie swój scenariusz, a ich konfrontacje z kapryśnym losem przesiąka aura defetyzmu. W pewnym momencie passa osobistych katastrof sprawia, iż bilans zwycięstw i strat zaczyna niekorzystnie się przechylać. Mimo że jest to film o wrestlerach, im dalej w las, tym wewnątrz „kwadratowego pierścienia” jest coraz puściej. Niemniej anturaż ringowych batalii oddano z fanowskim namaszczeniem, choć precyzyjnie zmontowane sekwencje walk cechuje raczej teledyskowa zwięzłość. Można byłoby orzec, że późniejsze zahibernowanie fabuły permanentną żałobą jest rodzajem triumfu Tanatosa, ale ta powściągliwa strona filmu skupia się raczej na bezradności i na „przeprawach przez Styks” – scenach z zupełnie innego rejestru, które sugerowałaby odkupienie lub przynajmniej ratunek od całej tej serii nieszczęść. Najwyraźniej klątwa została zdjęta, ale ostatecznie bliżej temu wszystkiemu do Pieśni o daremności ludzkich wysiłków Bertolta Brechta^[5].