Klasyczna Sala: Goodbye, Dragon Inn – Pięć Smaków 2023

Jednym z najważniejszych dla odczytania Goodbye, Dragon Inn haseł wydaje się widmowość. Taki charakter w optyce Tsaia przejawia sam film: co prawda zostaje kilkukrotnie pokazany w kadrze, jednak w większości przypadków występuje on zaledwie w postaci dźwięku z offu, poświaty na ścianie i terkotu taśmy w budce projekcyjnej czy refleksów na twarzy pracowniczki kina. Jego ulotny charakter współgra z nastrojem schyłkowości kreowanym przez Tajwańczyka. Schyłkowość tę ciekawie mogłoby oświetlić spojrzenie na Goodbye, Dragon Inn przez pryzmat nie tyle slow cinema, ile kategorii późnego modernizmu, w niedawnym czasie opisanej w kontekście polskiego kina przez Miłosza Stelmacha. Doskonale przecież wpisuje się w nią informacja o rzekomym nawiedzeniu kina, w którym rozgrywa się akcja. Kim są więc te duchy przeszłości? Czy to dwaj obecni na sali aktorzy, swego czasu grający w Gospodzie Smocze Wrota? Warto dodać, że jednym z nich jest Miao Tien, w poprzednich filmach Tsaia odtwarzający rolę ojca Hsiao-kanga (głównego bohatera większości dzieł reżysera). Można by zatem przypuszczać, że powraca tu po raz kolejny do roli. Tyle że jego bohater zmarł na początku poprzedniego filmu Tsaia – Która tam jest godzina? (pisaliśmy już o tym filmie w ramach Projektu TUTAJ). Czy zatem Tien odgrywa w omawianym dziele niejako podwójnego ducha? A może większość bohaterów to duchy, snujące się po niszczejącym kinie, którego mała apokalipsa nadchodzi zdecydowanymi, acz wyciszonymi krokami? Skład osobowy na sali projekcyjnej ulega zmianom, kolejne postacie pojawiają się i znikają. Czy to ślad unoszącej się wśród poświaty projektora niematerialnej egzystencji? Pamiętać należy o miejscach „za kulisami”. W czasem trudno identyfikowalnych, czasem zagraconych, ciasnych, labiryntowych przestrzeniach homoseksualni mężczyźni poszukują krótkotrwałej bliskości, a pracowniczka kina stara się znieść swoją zmianę, błąkając się po budynku. Może oni wszyscy są pewną zagubioną marą, wspomnieniem? Czyżby dawnej wielkości? Odczytania odnoszące się do upadku X muzy wpisywałyby się w całość nastroju, poza tym eksplikowane są w dialogu między dawnymi aktorami: „Nikt nie chodzi do kina”. Wydaje się jednak, że nie należy zatrzymywać się na tym poziomie odczytania (które dziś jako teza brzmi w ustach wszystkich przeciwników platform streamingowych), gdyż szósta fabuła Tajwańczyka rozpoznaje i stara się uchwycić sytuację egzystencjalną czy wręcz ontologiczną na wyższym poziomie uniwersalności.

Goodbye, Dragon Inn Tsai Ming-lianga to również dzieło niezwykle precyzyjnie zrealizowane. Mistrzowskie operowanie dźwiękiem pozakadrowym, wyrafinowana inscenizacja na poziomie komponowania ujęć i budowania ich wizualnej wielopłaszczyznowości kodują wszystkie znaczeniowe niuanse ukryte w pojedynczych scenach. To one tworzą nastrojową, melancholijną, chwilami wręcz oniryczną opowieść o doświadczeniu pustki, ulotności i przemijania. Piękno arcydzieła Tsaia polega między innymi na tym, że poprzez jego wyrafinowane audiowizualia można zarówno zatopić się w intelektualnych rozważaniach dotyczących na przykład autotematyzmu, jak również przeżyć prostą, ale poruszającą opowieść o ludziach, którzy przeżywają „tylko” kolejną noc samotności.