Wielki plebiscyt Pełnej Sali dobiega końca. ZŁOTE KONIKI, czyli nagrody podsumowujące miniony rok, przyznano dzięki głosom naszych redaktorów i współpracowników oraz zaproszonych krytyków, ekspertów, dziennikarzy i blogerów. Akademię stworzyło w sumie rekordowe 77 osób zajmujących się kinem (pełna lista uczestników na końcu artykułu). W styczniu poznaliście nominowanych w aż 20 kategoriach, a teraz zapraszamy na ogłoszenie wyników.
Najlepszy aktor drugoplanowy
ZŁOTY KONIK 2023 za najlepszą męską rolę drugoplanową trafia do … COLINA FARRELLA za występ w filmie BATMAN.
Już po raz drugi w trzyletniej historii naszych nagród irlandzki aktor zdobywa serca głosujących swoją kreacją na drugim planie. Po ekstraordynaryjnym trenerze-gangsterze, który przyniósł mu wyróżnienie w 2021 roku, tym razem wygrywa Złotego Konika za swoją popisową dekonstrukcję jednego z najbardziej ikonicznych komiksowych czarnych charakterów.
WYRÓŻNIENIE za drugie miejsce w plebiscycie otrzymuje … LAMBERT WILSON za zapadającą w pamięć kreację Nuncjusza w filmie BENEDETTA Paula Verhoevena.
Pełne wyniki:
1. Colin Farrell za Batmana
2. Lambert Wilson za Benedettę
3. Willem Dafoe za Hazardzistę
4. Sebastian Fabijański za Apokawixę i Innych ludzi
5. Grégoire Colin za Niewierną
Farrell mógł zrobić z Pingwina kampowego antagonistę, zaserwować widzom aktorską szarżę. A sprawił, że podczas jego scen zapominałam, że oglądam nudnego „Batmana” Reevesa. Przecierałam oczy ze zdumienia z myślą – czy to na pewno Farrell?
Niestety nie ma tu mojego faworyta czyli Albrechta Schucha z „Na zachodzie bez zmian” - pomimo tego, że w tym roku poziom w tej kategorii nie powala.
Lambert for ever!
Bez wyrzutów sumienia mogę oddać głos na jednego z moich ulubionych aktorów. Dafoe znowu pokazał, jak wiele potrafi z siebie dać, nawet przy ograniczonym czasie ekranowym.
Jeśli do tej pory, można było bezkarnie powtarzać za Quebo "aktorzy rozumiem, ale, ku***, Fabijański", po „Innych ludziach” trzeba by się nad tym dwa razy zastanowić
Colin Farrell jako Pingwin. I to nie tylko za ucieleśnienie postaci. W 2022 roku potencjalnie najlepszy za cokolwiek, tak wybitny miał rok.
Niby był już skończony, przegrany, skompromitowany, a jednak oprócz swojej publicznej persony Sebastian Fabijanski wciąż jest świetnym aktorem. Jedzie w tych filmach bez trzymanki i za to go cenię.
Czuję jakbym był zbyt leniwy dając Willema Dafoe na pierwszym miejscu, ale uznajmy że próbuję w ten sposób docenić jakoś nieobecnego tu na listach „Northmana”.
Popłakałem się ze śmiechu jak Fabijański pojawił się na ekranie podczas seansu „Apokawixy”. Czyste złoto!
Zwycięzca może być tylko jeden: to był rok Sebastiana Fabijańskiego!
Wśród aktorów drugoplanowych brak wielkich kreacji. Mój głos idzie na dowcipną miniaturę Lamberta Wilsona.
Najlepsza realizacja artystyczna
ZŁOTY KONIK 2023 za najlepszą realizację artystyczną wędruje do twórców filmu … TRAGEDIA MAKBETA.
To specyficzna i bardzo szeroka kategoria, w której postanowiliśmy nagrodzić tytuły, których pietyzm, kreatywność, widowiskowość lub jakość technicznego wykonania powaliła nas na ziemię. Braliśmy tu pod uwagę: scenografię, kostiumy, charakteryzację i efekty specjalne. Tak szerokie pole uwzględnianych czynników oraz przekrój nominowanych od horroru i musicalu, po szwajcarski arthouse, złożyły się na niezwykle ekscytującą rywalizację. Trzy filmy walczyły łeb w łeb, głos w głos. Teatralne arcydzieło Joela Coena o pół włosa wyprzedziło widowiskowy powrót do postaci Batmana i awangardowy akt oskarżenia wobec hollywoodzkiej machiny wyzysku kobiet.
WYRÓŻNIENIA za drugie i trzecie miejsce w plebiscycie, walkę do końca ze zwycięzcą oraz zostawienie w innej kategorii wagowej całej konkurencji trafiają do filmów BATMAN oraz BLONDYNKA.
Pełne wyniki:
1. Tragedia Makbeta
2. Batman
3. Blondynka
4. Na zachodzie bez zmian
5. Zbrodnie przyszłości
6. X
7. Zaułek koszmarów
8. Dziewczyna i pająk
9. Matylda. Musical
10. Notre-Dame płonie
Wybieram „X” i jego spektakularną stylówę za ekstremalnie małe pieniądze. Z drugiej strony „Batman” mógłby zgarnąć wszelkie nagrody już za samą charakteryzację (w ogóle w kategorii blockbuster to najlepsza wizja od paru dobrych lat), a „Tragedia Makbeta” za scenografię.
Blondynka to kolaż materii tak mistrzowski, jakby wszystkimi tkankami dyrygowała jedna wrażliwość. Aby w tym wszystkim dostrzec personę wykreowaną przez Normę Jean, zaprzęgnięto wiele środków.
Najbardziej porusza mnie Coenowski minimalizm, który z jednej strony nieźle przywołuje surowość średnich wieków i podkreśla teatralną proweniencję adaptowanego utworu, a dodatkowo chętnie zahacza o zabiegi ekspresjonistyczne, ale odwołuje się również do architettura razionale (choćby rzymskiej dzielnicy EUR). Z projektów, które nie weszły ostatecznie na listę najbardziej żałuję „Wikinga”.
Za bardzo się nie znam ale ten klimat (ta szopa! te niebieskie cienie! ten aligator!) zbudowany w „X” jest niesamowicie iconic
Najlepszy scenariusz adaptowany
ZŁOTY KONIK 2023 za najlepszy scenariusz adaptowany trafia do … RYÛSUKE HAMAGUCHIEGO i TAKAMASY OE za film DRIVE MY CAR będący adaptacją opowiadania pod tym samym tytułem autorstwa Harukiego Murakamiego.
Ostatnie dwanaście miesięcy na kinowych ekranach upłynęło pod znakiem adaptacji wielkiej i niewiernej. Najjaśniej według naszych głosujących rozbłysła jednak gwiazda króciutkiego opowiadania japońskiego wiecznie-niedoszłego noblisty, które w rivettowskim stylu zostało zmienione w monumentalny traktat o samotności, miłości i istocie sztuki.
WYRÓŻNIENIE za drugie miejsce w plebiscycie, a także pokazanie możliwości przeniesienia medium powieści graficznej na kinowe ekrany trafia do… JACQUES’A AUDIARDA, CÉLINE SCIAMMY I LÉI MYSIUS za scenariusz do filmu PARYŻ, 13. DZIELNICA, który przenosi na ekran komiks ŚMIECH I ŚMIERĆ Adriana Tomine. Ponadpokoleniowe francuskie trio znalazło w amerykańskim nowelowym komiksie klucz do narracji o bezcelowej energii młodości w realiach kryzysowej późnokapitalistycznej europejskiej metropolii.
Pełne wyniki:
1. Ryusuke Hamaguchi i Takamasa Oe za Drive My Car, adaptację opowiadania Harukamiego Murakamiego
2. Jacques Audiard, Céline Sciamma i Léa Mysius za Paryż, 13. dzielnicę, adaptację komiksu Śmiech i śmierć Adriana Tomine
3. Aleksandra Terpińska za Innych ludzi, adaptację powieści Doroty Masłowskiej
4. Guillermo del Toro i Patrick McHale za Pinokia, adaptację powieści Carla Collodiego
5. Guillermo del Toro i Kim Morgan za Zaułek koszmarów, adaptację powieści Williama Linday’a Greshama
Jacques Audiard to chyba jedyny człowiek odporny na moc zaklęcia „ok, boomer”. Zapewne jego opowieść o skomplikowanym życiu uczuciowym młodych Francuzów pozostaje tak bardzo wiarygodna, także dzięki wkładowi dwóch zbliżonych wiekiem do bohaterów, wściekle zdolnych współscenarzystek
Adaptacja to pisanie na nowo - pokazują tegoroczne nominacje. Wystarczy wrócić do ksiazki, żeby zobaczyć, jak niewierny musi być film, żeby się udał.
Myślałem, że opowieść o Pinokiu to już takie próchno, z którego nic nie da się już wystrugać ale ponownie dałem się wciągnąć.
Masłowszczyzna Terpińskiej to jest miód na moje serce spragnione dobrych soczystych scenariuszy. Wypiłam duszkiem.
Del Toro niezwykle mi zaimponował tym, jak przerobił klasycznego Pinokia, zmieniając wiele kontekstów, tak by nadać temu utworowi zupełnie inny wydźwięk.
Doceniam zwłaszcza Hamaguchiego i Oe za uczynienie Murakiamiego nie tyle jadalnym, co przepysznym. Na tyle, że po pierwszym emocjonalnym seansie na Nowych Horyzontach, wróciłem po dokładkę i nadal nie jestem syty. Mam też mnóstwo sympatii do Audiarda, Sciammy i Mysius za tak udaną adaptację komiksu na język kina oraz dla del Toro i McHale’a za dołączenie do „Pinokia” wątku rodzącego się faszyzmu, ta zgrana historia dzięki temu nabiera nowych barw.
Najlepszy fabularny debiut reżyserski
ZŁOTY KONIK 2023 za najlepszy fabularny debiut reżyserski trafia do … ALEKSANDRY TERPIŃSKIEJ za film INNI LUDZIE.
Kobiety zmonopolizowały konikowe kategorie stricte poświęcone młodości. Po triumfach Amerykanki Kitty Green oraz Gruzinki Dei Kulumbegashvili tym razem statuetka pozostaje nad Wisłą. Już po krótkometrażowych Najpiękniejszych fajerwerkach ever wiadomym było, że prawdziwy debiut Terpińskiej będzie wydarzeniem, nikt jednak nie mógł przypuszczać, że powstanie dzieło tak spełnione, odważne i nie bojące się wchodzić w dyskurs z wielkością samej Doroty Masłowskiej. Co do tego, kto powinien wygrać w tej kategorii wątpliwości nie mieli nasi głosujący, przewaga głosów była ogromna.
WYRÓŻNIENIE za drugie miejsce w plebiscycie otrzymuje … PANAH PANAHI za reżyserię filmu W DROGĘ!. Syn jednego z najważniejszych perskich twórców w 2021 roku zachwycił nas już podczas festiwalu Nowe Horyzonty, w ówczesnym gridzie otrzymał nagrody dla: najlepszego debiutu, najlepszego filmu bez dystrybucji oraz najlepszego filmu sekcji Odkrycia. Nic zatem dziwnego, że w tegorocznej rywalizacji jako jedyny podjął rękawicę Innych ludzi. Nie miał jednak szans z polskim filmem, ale należy docenić próbę.
Pełne wyniki:
1. Aleksandra Terpińska za Innych ludzi
2. Panah Panahi za W drogę!
3. Natalia López za Ukryty klejnot
4. Omar El Zohairy za Pióra
5. Andreas Fontana za Azor
6. Dénes Nagy za W świetle dnia
7. Rafał Skalski za Noc w przedszkolu
Jedna z najciekawszych kategorii w tym roku. Wspaniałe odkrycia, wśród których króluje Ameryka Łacińska („Azor”, „Ukryty klejnot”).
Czy rzeczywiście Natalię Lopez można nazwać debiutantką? Nie wiem, ale film jest piękny i cieszy mnie, że wybiła się na niepodległość.
Serce rośnie, gdy widzi takie debiuty. Tym bardziej, że to nie tylko odwaga formalna, ale również panowanie nad opowiadaną historią. Szczególnie cieszy debiut Aleksandry Terpińskiej, której montażowa rozpusta okiełznała język Masłowskiej. Te prowokujące impresje sprawiły, że trudno nie czekać na jej kolejne formalne perełki.
„Pióra” to takie „Do ciebie, kurczaku”, Odwrócona pierzem do wierzchu, latami nieprana pościel egipskiego Roya Anderssona
Już nie przesadzajmy, że innych dobrych debiutów nie było i że debiuty są interesujące tylko festiwalowe XD i tylko jedna reżyserka w stawce? [dwie - przypis red.]
Wybieram „Innych ludzi” Aleksandry Terpińskiej, bo aż trudno uwierzyć, że coś tak doskonale poprowadzonego to może być czyjś debiut. Czekam też na kolejne filmy Dénesa Nagy'a. Patrząc po „W świetle dnia”, to może być talent na miarę László Nemesa.
Mogłoby się wydawać, że język Masłowskiej pasuje do kina jak 50 Centado Milowicza, ale Aleksandra Terpińska, podobnie jak przed laty Xawery Żuławski, używa swojego niebagatelnego talentu, by udowodnić, że to nieprawda
Tym razem w zderzeniu eskapizmu („W drogę”) i formalnej brawury („Inni ludzie”) wygrywa rapowy musical Aleksandry Terpińskiej.
„Pióra” - ciekawe i oryginalne spojrzenie na stereotypowe role kobiety i mężczyzny w egipskim małżeństwie, społeczeństwie. Niczym baśń, momentami śmieszy, innymi przeraża, zaskakując puentą/morałem.
Parafrazując nieważnekogo: powtórzę jeszcze raz. wynik kinowy „Ukrytego klejnotu” to jest jakaś porażka
Nawet jeśli wydaje mi się, że Panahi jest w swoim politycznym kinie drogi nieco zbyt bezpieczny, to jednak spędzanie czasu z tą rodziną na ekranie nijak nie wskazywało na to, że to jego debiut reżyserski.
Proza Masłowskiej na wielkim ekranie zaadaptowana nieprawidłowo mogłaby spowodować zgrzytanie zębami słyszalne na całej sali kinowej. Ja jednak żadnego zgrzytania nie słyszałam. Terpińska poradziła sobie wyśmienicie z tym zadaniem. Gdybym nie czekała na jej debiut przez długie miesiące nie uwierzyłabym, że to jej pierwszy film pełnometrażowy. A to dla mnie najlepszy znak jakości.
Jak uczynić niemożliwe, więcej niż możliwym - zrobiła to Terpińska wykorzystując znany tekst ubierając go we wciągającą formę!
Na naszej liście jest kilka intrygujących projektów. Najdojrzalsze są zdecydowanie debiuty López (wychodzi wieloletnie doświadczenie jako montażystki), Nagy’ego oraz El Zohairy’ego. Cieszę się też, że uwagę dostał mocno przegapiony przez polskich krytyków „Azor” i jego reżyser Andreas Fontana. W Polsce w bardziej komercyjnym wydaniu poradzili sobie Terpińska i Skalski.
Najlepsza przełomowa rola aktorska
ZŁOTY KONIK 2023 za najlepszą przełomową rolę aktorską trafia do … RENATE REINSVE za film NAJGORSZY CZŁOWIEK NA ŚWIECIE.
Dwuletnia amerykańska dominacja wśród najbardziej obiecującego przełomowego występu została w końcu… przełamana. Dwie Europejki szły w tym roku łeb w łeb, obie obiecujące młode aktorki zadawały pytania swoimi kreacjami o to, co znaczy słowo dojrzałość w dzisiejszym świecie. Serca naszych akademików najskuteczniej skradła jednak ta nagrodzona osobiście przez canneńskie jury. Debiutująca na kinowych ekranach Norweżka zachwyciła dystyngowaniem swojej kreacji, połączonym z olbrzymią dawką humoru.
WYRÓŻNIENIE za drugie miejsce w plebiscycie, a także walkę do samego końca o zwycięstwo, otrzymuje … AGATHE ROUSSELLE za główną rolę w filmie TITANE.
Pełne wyniki:
1. Renate Reinsve za Najgorszego człowieka na świecie
2. Agathe Rousselle za Titane
3. Suzanna Son za Red Rocket
4. Anamaria Vartolomei za Zdarzyło się
5. Sally Dramé za Pięć Diabłów
6. Ke Huy Quan za Wszystko, wszędzie, naraz
7. Swala Emati za Pięć Diabłów
8. Rayan Sarlak za W drogę!
9. Daryl McCormack za Powodzenia, Leo Grande
10. Ioana Bugarin za Cud
Poziom kategorii wybitny. Świetne role na czele z nowymi europejskomi gwiazdami: Reinsve, Vartolemei i Rousselle.
Och Agathe!
Bardzo trudna konkurencja w tym roku, bo wiele przełomowych ról się zdarzyło. Która powinna zwyciężyć, nie jestem pewna. Kto z aktorów wykorzysta ją i pójdzie dalej, okaze się, ale to nie tylko talent, praca, ale i przypadek.
Całkiem sporo świeżych twarzy i talentów do śledzenia. Największymi petardami były w zeszłym roku Norweżka Renate Reinsve (już zaraz pojawi się „The Governesses” od studia A24 ) oraz Francuzka Agathe Rousselle (zachowując proporcje nad Sekwaną tak mocne wejście do branży miała Sandrine Bonnaire).
Agathe Rousselle za jaja ze stali, tytaniczny wysiłek fizyczny i łzy na deszczu.
Bardzo wyrównany poziom. Chyba żadna kategoria nie sprawiła mi tyle trudności.
Najlepsze zdjęcia
ZŁOTY KONIK 2023 za najlepsze zdjęcia trafia do … BRUNA DELBONNELA za film TRAGEDIA MAKBETA.
Wierna tekstowo, powalająca interpretacyjnie, jednocześnie minimalistyczna i widowiskowa. Amerykańska adaptacja jednego z najważniejszych dramatów w dziejach kina powaliła widzów na kolana, a wielka w tym zasługa wspaniałych zdjęć. Nic więc dziwnego, że po wyrównanej walce to właśnie ten film został doceniony Konikiem.
WYRÓŻNIENIE za drugie miejsce w plebiscycie otrzymuje … MICHAŁ DYMEK za poetyckie zdjęcia w filmie IO. Zapewne w niemal każdym innym roku polski operator nie miałby sobie równych w tej kategorii. Zdjęcia w IO na stałe przejdą do historii europejskiego kina, jak grą świateł i barw bez szalonych zabiegów formalnych można stworzyć całą paralelną rzeczywistość i poetykę.
Pełne wyniki:
1. Bruno Delbonnel za Tragedię Makbeta
2. Michał Dymek za IO
3. Greig Fraser za Batmana
4. Chayse Irvin za Blondynkę
5. Drew Daniels za Red Rocket
6. Tamás Dobos za W świetle dnia
7. Hidetoshi Shinomiya za Drive My Car
8. Walentyn Wasjanowicz za Odbicie
9. Shai Goldman za Kolano Ahed
10. Kamal Samy za Pióra
3/4 serca oddaję Michałowi Dymkowi za zdjęcia ostre i nieostre, mroczne i pulsujące czerwienią, proste i wywrócone do góry nogami, stroboskopowe eksperymenty i głębokie wejrzenia w głąb oślego jestestwa. To, co zostało, niech weźmie Tamás Dobos za genialne operowanie światłem i inwigilację Istvána Smetki.
Nie było lepszej operatorskiego osiągnięcia niż Bruno Delbonnela w Tragedii Makbeta. Uważam za gruby nietakt danie Francuzowi tylko Srebrnej Żaby na Camerimage. Kadrowanie i oświetlenie (doskonale uzupełniane przez iluzjonistyczne sztuczki scenografów - patrz malowane cienie) nadaje niesamowitej aury tysięcznej adaptacji Szekspira. Jego kunszt przywołuj równie piękne działania w filmach Orsona Wellesa.
Same sztosy, ale jednak jestem pies na chiaroscuro Delbonnela.
Zdjęcia do Batmana to właściwa interpretacja mitu, z jakim mierzy się każdy kolejny reżyser. Tu udały się wyśmienicie.
Bardzo mocna stawka. Stawiam na reżysera-operatora Wasjanowicza, chociaż niemal na równi cenię to, co w niezwykle klimatycznej adaptacji „Makbeta” zrobił Delbonnel.
Najlepszy montaż
ZŁOTY KONIK 2023 za najlepszy montaż trafia do … AGNIESZKI GLIŃSKIEJ za film IO.
Montaż często bywa traktowany po macoszemu, a przecież to podstawowy element, który decyduje o filmowości. Zdolni fachowcy potrafią nadać dzięki niemu rytm, uczynić materiał wartkim lub dla odmiany spowolnić do granic wytrzymałości. Montaż buduje znaczenia i budzi emocje. Według naszych akademików najskuteczniejsza była w tym roku właśnie Polka.
WYRÓŻNIENIE za drugie miejsce trafia do ADAMA ROBINSONA za film BLONDYNKA. Amerykaninowi udała się piekielnie trudna sztuka stworzenia schizofrenicznej pętli wokół postaci Marylin Monroe. Montaż w filmie Dominika jest aż bolesny. Niezwykły melanż scen brutalnych i poetyckich.
Pełne wyniki:
1. Agnieszka Glińska za IO
2. Adam Robinson za Blondynkę
3. Brett Morgen za Moonage Daydream
4. Magdalena Chowańska za Innych ludzi
5. Lee Chatametikool za Memorię
6. Katharina Bhend i Ramon Zürcher za Dziewczynę i pająka
7. Nili Feller za Kolano Ahed
8. Siergiej Łoźnica, Danielius Kokanauskis, Tomasz Wolski za Babi Jar. Konteksty
9. Omar Guzman, Natalia López, Miguel Schverdfinger za Ukryty klejnot
10. Benjamin Rodriguez Jr. za Hazardzistę
Film montażowy bywa osobnym gatunkiem, który Brett Morgen doprowadził do mistrzostwa.
Przede wszystkim Agnieszka Glińska za „IO” i artyzm, z jakim połączyła wizję Skolimowskiego z kunsztem Michała Dymka. W drugiej kolejności Siergiej Łoźnica, Danielius Kokanauskis i Tomasz Wolski za arcyciekawe odtworzenie historii w „Babim Jarze”.
„IO” za maestrię elipsy.
Staroszkolna robota Benjamina Rodrigueza juniora (nie pierwszy i nie ostatni raz dla Paula Schradera) buduje razem z muzą i magnetyczną rolą Oscara Isaaca piękny spektakl jakim jest Hazardzista.
Najlepszy dźwięk
ZŁOTY KONIK 2023 za najlepszy dźwięk trafia do ekipy filmu … MEMORIA.
Apichatpong Weerasethakul zagrał na kodach, bo przecież uczynił dźwięk głównym bohaterem swego kolumbijskiego filmu. Cały seans kazał nam wsłuchiwać się w słyszany przez protagonistkę (graną przez Tildę Swinton) pomruk kosmosu oraz inne odgłosy (miejskie, studyjne, leśne). Skrajnie niedzisiejszy pomysł, a przecież dający tyle satysfakcji.
WYRÓŻNIENIE za drugie miejsce trafia do ekipy filmu PIĘĆ DIABŁÓW. W obrazie Léi Mysius dla odmiany dźwięk otwierał w bohaterce ukryte wewnętrzne sensy, nawiązywał do mrocznych i wypartych wspomnień.
Pełne wyniki:
1. Memoria
2. Pięć Diabłów
3. Ukryty klejnot
4. Dziewczyna i pająk
5. Orzeł. Ostatni patrol
Brzmienie w „Memorii” pełni rolę zdecydowanie pierwszoplanową. To ono wyznacza rytm filmu. Ewoluuje na przestrzeni scen odsłaniając charakter miejsca, koresponduje z uczuciami i jest nośnikiem innych informacji podczas długich statycznych ujęć. Tam, gdzie słowa nie są konieczne, tam słychać głośną muzykę, szmery, stukoty. Wyeksponowane odgłosy stają się niekiedy drugim, lub pierwszym narratorem, w którego „wywód” można się zanurzyć.
„Memoria” - nie mogło być inaczej w przypadku filmu, którego jednym z bohaterów jest dźwięk.
„Memoria”, niemal w całości zbudowana właśnie w okół dźwięku.
W tej kategorii na Oscarach zwykle znajdują się blockbustery, które zdmuchują widzów głębią dźwięku. Podoba mi się, że w tej stawce dla odmiany są obrazy próbujące tym elementem ograć przestrzeń czy nadać jakieś dodatkowe sensy.
Wiadomo, że najbardziej w pamięci wyryje się „Memoria”. Ale czy to jednak nie efekciarstwo? Tym samym stawiam na paranormalność dźwięku „Pięciu diabłów”.
Najlepszy plakat
ZŁOTY KONIK 2023 za najlepszy plakat trafia do PATRYKA HARDZIEJA i VELVET SPOON za … CÓRKĘ.
Wystarczy popatrzeć na te pomarańcze i zielenie, żeby zrozumieć wybór większości. Piękny plakat, który idealnie wpisuje się w temat filmu Maggie Gyllenhaal.
WYRÓŻNIENIE za drugie miejsce trafia do PATRYKA HARDZIEJA i STOWARZYSZENIA NOWER HORYZONTY za… PIĘĆ DIABŁÓW. Świetny polski plakacista bierze też drugie miejsce. Tym razem jest intensywniej, czuć te emocje nagromadzone w dziele Mysius.
Pełne wyniki:
1. Patryk Hardziej i Velvet Spoon – Córka
2. Patryk Hardziej i Stowarzyszenie Nowe Horyzonty – Pięć Diabłów
3. James Jean i Best Film – Wszystko wszędzie naraz
4. James Jean i NETFLIX – Pinokio
5. Gutek Film – Głupcy
6. Plakiat i Gutek Film– Nitram
7. Gutek Film – IO
W tegorocznych plakatach jak w muzyce – albo kakofonia („Wszystko, wszędzie naraz”, „Pinocchio”, „Głupcy”, „Pięć diabłów”), albo minimalizm („Nitram”, „IO”, „Córka”). Patryk Hardziej, mimo mocnej konkurencji, rozjeżdża rywali (i samego siebie jako autora plakatu „Pięciu diabłów”). Poster „Córki” wygrywa zarówno zrozumieniem typografii, temperatury barw i faktury, jak i mądrym połączeniem wizualnej metafory z dosłownością. Plakaty na moich ścianach często rotują, ten jeden zostanie na długo.
Kocham się w „Córce” - choć miała konkurencję!
Plakaty Patryka Hardzieja do „Córki” Maggie Gyllenhaal i „Pięciu diabłów” Léi Mysius powinny być wzorcem dla wszystkich plakatów na ziemi. Doskonałe typograficznie, uchwycają kluczowe filmowe symbole na genialnych grafikach. O takie postery walczymy.
„Wszystko wszędzie naraz” - Patrzę na niego od roku i ciagle zauważam coś nowego.
Najlepszy film animowany
ZŁOTY KONIK 2023 dla najlepszego filmu animowanego trafia do … GUILLERMO DEL TORO i NETFLIXA za PINOKIA.
Nasi eksperci jasno pokazali, jakich animacji obecnie jesteśmy spragnieni. Wcale nie bezdusznych komputerowych gigantów. Potrzebujemy właśnie takich pojemnych metafor wzmocnionych detalicznie wykonanymi animacjami, często sięgającymi po techniki mniej popularne. Del Toro w adaptacji książki Carlo Collodiego, przecież tak już wyciśniętej przez popkulturę, zdołał wyszperać nowe sensy.
WYRÓŻNIENIE za drugie miejsce w plebiscycie otrzymują JONAS POHER RASMUSSEN i AGAINST GRAVITY za film PRZEŻYĆ. Duński kandydat do Oscara, który zdołał bezprecedensowo zdobyć aż trzy nominacje do tych nagród, przemawia nie tylko udanym wykonaniem, ale też nader aktualnym przekazem.
Pełne wyniki:
1. Guillermo Del Toro i NETFLIX za Pinokia
2. Jonas Poher Rasmussen i Against Gravity za Przeżyć
3. Domee Shi i Disney za To nie wypanda
4. Mamoru Hosoda i Stowarzyszenie Nowe Horyzonty za Belle
5. Emma De Swaef, Niki Lindroth von Bahr, Paloma Baeza, Marc James Roels i NETFLIX za Dom
6. Dash Shaw i HBO MAX za Cryptozoo
7. Rémi Chayé i Stowarzyszenie Nowe Horyzonty za Dziki zachód Calamity Jane
8. Morgan Galen King, Philip Gelatt i Velvet Spoon za Kręgosłup nocy
9. Norwa Twomey i NETFLIX za Smoka mojego taty
10. Jan Bubeníček, Denisa Grimmová i Stowarzyszenie Nowe Horyzonty za Nawet myszy idą do nieba
Wszystkim fanom „Thorgala”, „Posępnego Czerepu”,„"Gry o tron” i malarstwa Beksińskiego, którzy wolą animacje dla dorosłych, gorąco polecam krwawą, mroczną i wyjątkowo bezkompromisową animację „Kręgosłupa nocy”. Jeden z najlepszych filmów, jakie widziałam w zeszłym roku. Żadna z pozostałych nominowanych bajek nie zbliżyła się do tego poziomu.
Świetny rok dla animacji i anime. Stały się przestrzenią prawdziwej wolności ekspresji. Nawet w mainstreamie.
Wśród nominowanych znalazły się filmy wykonane przeróżnymi technikami animacji. Obok komputerowych superprodukcji od hollywoodzkich wytwórni znalazło się miejsce na bardziej autorskie podejścia: poklatkowe, lalkowe, operujące w pełni świadomie przestarzałymi metodami. Mój faworyt połączył oba te światy: „Pinokio” od Guillermo del Toro był co prawda opłacony przez Netflixa, ale jednocześnie trudno mu odmówić korzystania z niszowych technik czy autorskiego piętna.
Najlepsza aktorka drugoplanowa
ZŁOTY KONIK 2023 dla najlepszej aktorki w roli drugoplanowej trafia do … KATHRYN HUNTER za rolę w filmie TRAGEDIA MAKBETA.
Nie było tu cienia wątpliwości, od seansu filmu Joela Coena pozostajemy pod niesłabnącym wrażeniem wspaniałego występu amerykańsko-brytyjskiej aktorki. Z epizodycznych postaci Wiedźm Hunter uczyniła widmo wpływające na działania wszystkich pionków na planszy.
WYRÓŻNIENIE za drugie miejsce w plebiscycie otrzymuje TÔKO MIURA za rolę Amy March w filmie DRIVE MY CAR. Japońska aktorka bez fałszywej nuty oddała zamkniętą w sobie kobietę, która wozi głównego bohatera.
Pełne wyniki:
1. Kathryn Hunter za Tragedię Makbeta
2. Tôko Miura za Drive My Car
3. Noée Abita za Pasażerów Nocy
4. Hanna Schygulla za Wszystko poszło dobrze
5. Emma Thompson za Matylda. Musical
Kathryn Hunter to nie tylko niesamowite odkrycie (czemu przez 67 lat kryła się w epizodach?), ale i potrójnie wspaniała kreacja. Kaśka nie bierze jeńców, jej krucza natura wlatuje we wszystkie zakamarki wielkiego dramatu Szekspira. Nawet jak nie ma jej na ekranie to czai się w półcieniach, gotowa wydrzeć ostatnie tchnienie z ofiar spisanych na straty przez Los.
Noée Abita - w kruchości siła. Spróbujcie się nie wzruszyć.
Tôko Miura - Nie trzeba wiele ekspresji, wystarczy silna obecność i tak powstaje rola godna zapamiętania.
Jeśli Eric Rohmer mógłby żałować, że nie dożył naszych czasów, to tylko dlatego, że nie poznał talentu Noée Abity.
Nie wiem czy kiedykolwiek będę miał swoją szoferkę, ale po „Drive My Car” na pewno mam już co do niej swoje oczekiwania.
Kathryn Hunter powinna wygrać za to Oscara w zeszłym roku. Ta kreacja/e to wyżyny aktorskiego kunsztu.
Kathryn Hunter - ukradła cały film swoją zachwycającą kreacją, która na długo pozostała w mojej pamięci. Dałabym jej wszystkie nagrody świata.
Kathryn Hunter wygrywa wszystko w każdej kategorii.
Najlepszy scenariusz oryginalny
ZŁOTY KONIK 2023 za najlepszy scenariusz oryginalny trafia do … SEANA BAKERA i CHRISA BERGOCHA za film RED ROCKET
Wielka to sztuka, aby bawić i wzruszać jednocześnie. Dodatkowo, aby przy tym nie pomiatać bohaterem, który ma sporo za uszami. Baker i Bergoch zdołali wydobyć z powrotu do korzeni ex-gwiazdora porno w ojczyste strony mnóstwo ciepła, nie zmieniając seansu Red Rocket w niestrawną kluchę.
WYRÓŻNIENIE za drugie miejsce w plebiscycie otrzymują LÉA MYSIUS I PAUL GUILHAUME za scenariusz do filmu PIĘĆ DIABŁÓW. Kolejny piękny przykład kina, które koi. Scenarzyści zadbali, żeby ta historia była nie tylko terapią, ale też zgrabną łamigłówką.
Pełne wyniki:
1. Chris Bergoch i Sean Baker za Red Rocket
2. Paul Guilhaume i Léa Mysius za Pięć Diabłów
3. Nadav Lapid za Kolano Ahed
4. Ramon Zürcher i Silvan Zürcher za Dziewczynę i pająka
5. Paul Schrader za Hazardzistę
Uwaga na marginesie - tyle nominacji dla „Hazardzisty” Paula Schradera to jakaś pomyłka. Jak dla mnie ten film w ogóle nie powinien pojawić się w zestawieniu - wsteczny, zadufany w sobie i niepotrzebnie patetyczny.
Scenariusz Lapida urzeka mnie zbudowaniem całego filmu wokół jednego, kluczowego dialogu między bohaterami. Za to pierwsze miejsce (w bardzo neirównej stawce).
W moim rankingu bez dwóch zdań wygrywają Sean Baker i Chris Bergoch za scenariusz do „Red Rocket”. Zrobić z takiego szemranego typa ulubieńca publiczności to jest wielka sztuka.
W „Red Rocket” być może najklasyczniejszej historii o upadku i próbie poskładania życia od nowa, Bergoch i Baker potrafili wlać mnóstwo niespodzianek. To, że większość widzów pokochała tego bufona dużo mówi o sprawności scenopisarskiej amerykańskiego duetu, choć może więcej o nieubłaganym mechanizmie identyfikacji z protagonistą, od którego nie potrafią uciec niektórzy.
Najlepszy film dokumentalny
ZŁOTY KONIK 2023 za najlepszy film dokumentalny trafia do … SARY DOSY i AGAINST GRAVITY za film WULKAN MIŁOŚCI.
Opowieść o małżeństwie Krafftów pokochali wszyscy. Nasze serca zdobyły nie tylko ich skomplikowana relacja, ale przede wszystkim malownicze erupcje wulkanów. Pomyślcie tylko, jak innym filmem byłby Wulkan miłości, gdyby zrealizował go Werner Herzog…
WYRÓŻNIENIE za drugie miejsce w plebiscycie i walkę na noże ze zwycięzcą otrzymują PAWEŁ ŁOZIŃSKI i AGAINST GRAVITY za FILM BALKONOWY. Na podatny grunt trafił też wybitny polski dokumentalisa. Po pandemii bardzo potrzebujemy przecież kontaktu z drugim człowiekiem. Potęga rozmowy po raz kolejny wybrzmiewa w jego twórczości.
Pełne wyniki:
1. Sara Dosa i Against Gravity za Wulkan miłości
2. Paweł Łoziński i Against Gravity za Film balkonowy
3. Siergiej Łoźnica i Against Gravity za Babi Jar. Konteksty
4. Andrea Arnold i Against Gravity za Krowę
5. Zofia Kowalewska i TVP VOD za Tylko Wiatr
6. Brett Morgen i UIP za Moonage Daydream
7. Edgar Wright i UIP za The Sparks Brothers
8. Natalia Koryncka-Gruz i Against Gravity za Simonę
9. Jeff Tremaine i UIP za Jackass Forever
10. Sam Jones i HBO MAX za Tony Hawk: Aż odpadną kółka
„Wulkan miłości” - kocham! Wiedza, którą zassałam, ogrom materiałów archiwalnych i narracja wypełniająca szczeliny, artyzm Krafftów, ich filmowe i fotograficzne wyczucie, no i erupcje. Po prostu ogień!
Moim faworytem jest film Łoźnicy. Ukraiński reżyser nie tylko odsłania przed światem niuanse zbrodni w Babim Jarze, ale nadaje całości szalenie ciekawej formalnej otoczki. To przykład jak kino może odsłaniać prawdę i jednocześnie manipulować faktami dzięki swym elementom (montaż, dźwięk). Wyróżnienie dla świetnych dokumentów muzycznych o Bowiem i braciach Sparks oraz Herzogowskiego z ducha „Wulkanu miłości”.
Mój Boże, co za kawał kina. Każdy z tych filmów to podróż do znakomitego świata oraz piękne wspomnienie ze świetnych festiwali. „Wulkan miłości” to dla mnie absolutnie najlepszy film roku. Foundfootage’owa przygoda w cieniu pyłu wulkanicznego okazała się być historią osobliwej miłości pięknego małżeństwa.
Oddycha się tym wulkanem (i dojeniem też).
„Krowa” zostawiła we mnie jakiś ślad, jakiego nie zostawił żaden inny film dokumentalny w tym roku, może jeszcze „Wulkan miłości” to zrobił.
Najlepsza muzyka oryginalna
ZŁOTY KONIK 2023 za najlepszą muzykę oryginalną trafia do … PAWŁA MYKIETYNA za film IO.
Bezkonkurencyjna okazała się ścieżka dźwiękowa Polaka. Słuchając jej poza filmem, przenosimy się natychmiast na łąki i drogi, które przemierzał Osiołek Skolimowskiego. Mykietyn, od lat we wspaniałej formie, tym scorem wszedł do kanonu kina polskiego i światowego.
WYRÓŻNIENIE za drugie miejsce w plebiscycie i porażkę ledwie jednym głosem otrzymuje MICHAEL GIACCHINO za film BATMAN. Jeden z najbardziej cenionych kompozytorów Hollywood nie miał kłopotu, żeby wydobyć mrok z instrumentów, tak dobrze pasujący do tematyki opowieści o Człowieku-Nietoperzu. Jedna z tych ścieżek, którą można rozpoznać po kilku nutkach.
Pełne wyniki:
1. Paweł Mykietyn za IO
2. Michael Giacchino za Batmana
3. Robin Carolan i Sebastian Gainsborough za Wikinga
4. Nick Cave i Warren Elis za Blondynkę
5. Eiko Ishibashi za Drive My Car
6. Bryce Dessner i Alejandro G. Iñárritu za Bardo
7. Rone za Paryż, 13. dzielnicę
8. Robert Levon Been i Giancarlo Vulcano za Hazardzistę
9. Aaron Dessner i Bryce Dessner za Cyrano
10. Anita Rocha da Silveira i Bernardo Uzeda za Meduzę
muzyki z „Drive My Car” mogę słuchać godzinami
Muzyka wciąż pozostaje kategorią w której bardziej imponują mi wysokobudżetowe superprodukcje, stąd głos idzie na „Wikinga”.
Muzyka Pawła Mykietyna to jeden z najlepszych soundtracków ostatnich lat. Absolutny muzyczny majstersztyk!
Chociaż to filmowe podsumowanie roku, muszę przyznać że moje Spotify Wrapped wyglądało podobnie. Hybryda elektronicznych natręctw z klasycznym brzmieniem w „IO” mogło w tym roku równać się tylko z komiksowo-pompatycznym soundtrackiem „Batmana”.
Bez cienia obiektywizmu wybieram Robina Carolana i Sebastiana Gainsborougha za score do „Wikinga” Eggersa. Ten najbardziej akuratny film o vikingatiden to jedno z moich spełnionych filmowych marzeń i ta mroczno-etniczna muzyka się na to spełnienie złożyła.
Bryce Dessner w „Bardo” to najlepszy Goran Bregović od lat.
Mykietyn stworzył kompozycję wielopoziomową, odsyłającą do historii używania muzyki w filmach, ironiczną i poruszającą. Miałam ciary wielokrotnie i przypominało mi się tyle innych tytułów, ze jestem wdzięczna za otwarcie tego dodatkowego wymiaru.
Mykietyn od lat zasługuje na wszystkie możliwe nagrody świata i zostawia stawkę daleko w tyle.
Szereguję kategorię za kategorią i wychodzi na to, że wszędzie wygrywa „IO”. Brawa dla osiołka.
Nie pamiętam tak mocnej stawki. Ostatecznie stawiam na niezwykłość ścieżki Mykietyna („IO”), ale na karku polskiego kompozytora byli jazzujący Ishibashi („Drive My Car”) oraz ujmujący magnetycznymi dźwiękami Beena i Vulcano („Hazardzista”).
Najlepsza obsada aktorska
ZŁOTY KONIK 2023 za najlepszą obsadę trafia do osób aktorskich z filmu … PARYŻ, 13. DZIELNICA.
Audiard zdołał pomimo swego wieku oddać młodzieńczą energię wielokulturowego Paryża. Wielka zasługa w tym nieopatrzonej obsady i bardzo naturalnych występów. Lucie Zhang, Makita Sambai i najbardziej z nich znaną Noémie Merlant warto śledzić w kolejnych projektach.
WYRÓŻNIENIE za drugie miejsce w plebiscycie i porażkę ledwie jednym głosem otrzymuje obsada filmu DRIVE MY CAR. Hamaguchi skompletował przepiękny zespół, który na ekranie nie tylko pracuje nad spektaklem Czechowa, ale i ma do przepracowania kilka traum. Aktorstwo najwyższej próby.
Pełne wyniki:
1. Paryż, 13. dzielnica
2. Drive My Car
3. Inni ludzie
4. Pięć Diabłów
5. W pętli ryzyka i fantazji
6. Wszystko będzie dobrze
7. Nie!
8. Pasażerowie nocy
9. Menu
10. Zaułek koszmarów
„Menu” choć kiepskie ma idealną obsadę. Każdy z aktorów „Nie!” mógłby dostać spin-off o swojej postaci, bo to były tak ciekawe kreacje. Chemia między bohaterami „Paryża, 13. dzielnicy” jest niesamowicie gęsta. Trudny wybór. Jednak nie umiem już czytać „Innych ludzi” bez wyobrażania sobie obsady z filmu Terpińskiej. A do książki Masłowskiej wróciłam kilka miesięcy po seansie. I za to wręczam pierwsze miejsce.
„Zaułek koszmarów” ciągnęła w dół tylko główna rola, natomiast u Peele'a jak zwykle sami zdolni ludzie bez fałszywej nuty. A dla gwardii Audiarda należy się wyróżnienie.
Dzięki wspaniałym bohaterom i demonstrowanej przez nich serdeczności, wdziękowi i uważności na potrzeby bliskich, seans „Pasażerów nocy” będzie sesją terapii, filmem instruktażowym i antidotum na wszystkie nasze niezręczne popołudnia z rodziną
Pięć diablic!
Trudno było uciec od tego, że „Drive My Car” opowiada m.in. o pracach nad sztuką teatralną. Dodatkowo podobnie jak inne arcydzieło Hamaguchiego, „Happy Hour”, ma terapeutyczny wymiar. Trupa teatralna z filmu i odtwarzający ją aktorzy dają prawdziwy popis. Mnóstwo emocji i tematów do rozważania.
Nagroda za casting dla „Paryża 13 dzielnicy”, ponieważ uwierzyłam, ze ci ludzie naprawdę zaludniają świat na ekranie, tworzą sieć niejednoznacznych relacji, a każde z nich jest kłębkiem sprzecznych uczuć. Nikt nikomu nie zabiera show. Wszyscy współistnieją.
Oba filmy Hamaguchiego są dla mnie esencją dobrej gry aktorskiej, bez wyróżniających się indywidualistów, więc wydają się pasować idealnie do tej kategorii.
Chyba niechcący doszedłem do wniosku, że nikt tak nie prowadzi swoich aktorów jak Hamaguchi, więc no.
Team „Menu” i jego wyrazista obsada na miarę tej z „Faworyty” Lánthimosa. Takich właśnie zręcznych kelnerów potrzeba, żeby zaserwować pełnokrwistą intrygę.
Charlotte Gainsbourg to najlepsza aktorka w kinie w XXI wieku. nie będę elaborowal więcej
Wierzę każdemu z bohaterów!
Najlepsza reżyseria
ZŁOTY KONIK 2023 za najlepszą reżyserię trafia do … RYÛSUKE HAMAGUCHIEGO za film DRIVE MY CAR.
Przykład Japończyka pokazuje, że reżyser musi być czasem kimś, kto słucha swoich współpracowników, nie zbaczając przy tym obranego kursu. Być kapitanem statku, który przede wszystkim dba o dobro rejsu, a nie własne bezpieczeństwo czy chwałę.
WYRÓŻNIENIE za drugie miejsce w plebiscycie otrzymuje APICHATPONG WEERASETHAKUL za reżyserię filmu MEMORIA. Dla tajskiego mistrza ten projekt musiał być wyjątkowo ryzykowny. Po pierwszy robił film na obczyźnie, a jednak i tak odniósł triumf.
Pełne wyniki:
1. Ryûsuke Hamaguchi za Drive My Car
2. Apichatpong Weerasethakul za Memorię
3. Jerzy Skolimowski za IO
4. Léa Mysius za Pięć Diabłów
5. Joel Coen za Tragedię Makbeta
6. Paul Schrader za Hazardzistę
7. Andrew Dominik za Blondynkę
8. Nadav Lapid za Kolano Ahed
9. Walentyn Wasjanowicz za Odbicie
10. Ramon Zürcher, Silvan Zürcher za Dziewczynę i pająka
Ja często za młodymi, ale tym razem oczarował mnie Jerzy Skolimowski. Kocham dojrzałość jego stylu, oszałamiającą ekspresję, płynność filmowej podróży i genialne poprowadzenie głównego bohatera.
Przepiękne długie, statyczne ujęcia, w których Wasjanowicz dał radę pokazać mnóstwo emocji i swoją optykę wojny w Ukrainie. Drugi fenomenalny film Ukraińca, wyrastającego na jednego z najciekawszych nowych twórców.
Wait, gdzie są kobiety? ^^
Poprzedni rok należał do Hamaguchiego. Objawił się nowy mistrz kina.
Trudno w jednym zdaniu opisać czym jest dobra reżyseria. Dla mnie jednak liczy się rodzaj pełnej kontroli nad dziełem, orkiestracji wszystkich elementów tak, że nie wychodzi wynik dodatni, a wynik mnożenia. Skuteczny reżyser to zatem ten, który z klocków składa większy statek niż zakładała instrukcja. W tej edycji największe wrażenie zrobili na mnie Schrader, Skolimowski i Coen.
Jurek Skolimowski i jego drugi najlepszy film po „Walkowerze”.
Po 15 minutach mam wrażenie, że top5 tej kategorii mógłbym równie dobrze ułożyć inaczej i dalej bez pretensji spojrzeć na siebie w lustrze, więc to chyba najwyższy moment, aby przejść dalej.
Apichatpong przekracza barierę wolności dźwięku i niczym Nicolas Copernico wstrzymuje film i porusza publiczność. Jednych wewnętrznie, innych na zewnątrz kina. Ja jeszcze tym razem zostałem.
Kilka wspaniałych osiągnięć reżyserskich: precyzyjna, imponująco konsekwentna praca Hamaguchiego i Schradera oraz zapierające dech autorskie wizje Skolimowskiego i Dominika; te drugie stawiam odrobinę wyżej.
Kto lepiej połączy kropki, skuteczniej przekona innych do swojej wizji albo wykorzysta istniejąca sytuacje? Tu nie mam jednego faworyta/tki
Najlepsza aktorka pierwszoplanowa
ZŁOTY KONIK 2023 za najlepszą pierwszoplanową rolę kobiecą trafia do … ANY DE ARMAS za film BLONDYNKA.
Główne role w filmach biograficznych na ogół nie kojarzą nam się najlepiej. Ana de Armas swoją kreacją legendarnej Marilyn Monroe wyznaczyła nową jakość w tego rodzaju kinie. W wyjątkowym dziele Andrew Dominika aktorka przeistacza się w Normę Jeane, tworząc jej wielopoziomowy, głęboki portret psychologiczny. Uchwycone maniery nie zostają przez nią sparodiowane – służą jedynie jako narzędzie zrozumienia i odnalezienia w historii najsłynniejszej blondynki uniwersalnego wymiaru humanizmu. Z dumą przyznajemy jej więc Złotego Konika.
WYRÓŻNIENIE za drugie miejsce w plebiscycie otrzymuje FRANÇOISE LEBRUN za rolę w filmie VORTEX. Ten najbardziej osobisty film Gaspara Noé to teatr dwojga aktorów. W tym duecie bez wątpienia bryluje właśnie Françoise Lebrun wcielająca się w rolę byłej psychiatrki z rozwiniętą demencją. Jej występ zachwyca i niepokoi. Aktorka prezentuje psychofizyczny koszmar choroby odbierającej świadomość, ukazując dojrzałą sylwetkę skruszoną bolesnym doświadczeniem. To jedna z ról, o których się nie zapomina.
Pełne wyniki:
1. Ana de Armas za Blondynkę
2. Françoise Lebrun za Vortex
3. Adèle Exarchopoulos za Pięć Diabłów
4. Mia Goth za X
5. Léa Seydoux za France; Historię mojej żony i Piękny poranek
6. Emma Thompson za Powodzenia, Leo Grande
7. Lucie Zhang za Paryż, 13. dzielnicę
8. Penélope Cruz za Boskich
9. Urassaya Sperbund za Za szybkich, za czułych
10. Virginie Efira za Benedettę
Tak się odsłonić duchowo, mentalnie potrafi tylko aktorka, która robi to w imieniu innych kobiet. Zobaczyć Emmę Thompson nago w finale było dla mnie przełomowym doświadczeniem kobiecości.
Po seansie „Blondynki” musiałam ponownie obejrzeć „Mężczyźni wolą blondynki”. Nie dlatego, bo miałam na to ochotę. Musiałam sobie przypomnieć jak brzmiała i wyglądała Marylin Monroe. Po seansie „Blondynki” czułam się niemalże winna tego, że zapomniałam. Ale „winę” ponosi tylko fenomenalna kreacja Any de Armas.
Zakochujesz się w Adele, trzymasz za nią kciuki i mocno jej kibicujesz.
Rok Mii Goth
Emma Thompson - za odwagę i grę bez kompleksów, mogącą być motywacją dla wielu kobiet.
Oddałbym obie nerki za Lebrun.
Królowa jest tylko jedna: EMMA THOMPSON! Ma na swoim koncie wiele wybitnych ról, a ta moim zdaniem należy do czołówki.
Jedna z tych kategorii, gdzie nawet teoretycznie na najniższych miejscach umieszczam role, które bardzo cenię. Nie mniej kogoś wybrać trzeba i stawiam za Françoise Lebrun.
Léa Seydoux coraz dojrzalsza, subtelnie zrobiła mi „Piękny poranek”, Adèle Exarchopoulos wciąż tak samo świeża, diabelnie dobra w silne emocje. Tymczasem Mia Goth wyrąbuje sobie właśnie drogę na szczyt.
Tylko Ana.
Wszechświatowy poziom jaki zaprezentowała w Blondynce Ana de Armas nie pozwala mi zagłosować na kogo innego. Wielowymiarowe i pełne wtopienie się w postać, odwaga i delikatność. Głos pocieszenia trafia do Léi Seydoux, która miała genialny rok. Bardzo mi imponuje z jaką dezynwolturą Francuzka poszukuje nowych projektów i nie boi się wyzwań.
Każda z ról, które znam jest świetna. Największy problem był z uszeregowaniem pozycji de Armas i Lebrun.
Transformacja Any de Armas w wyimaginowaną postać Marilyn Monroe przejdzie do historii kina.
Wiarygodne zagranie kobiety, która była w stanie wytrzymać tyle lat u boku bucowatego bohatera Daria Argenta, jest warte wszelkich nagród dla Francoise Lebrun
Francoise Lebrun powinna dostać Oscara za „Vortex”. Jest w nim lepsza niż Emmanuel Riva z „Miłości”. Jedna z najwybitniejszych kobiecych ról jakie widziałem kiedykolwiek.
Mimo jej urody i talentu nie wierzyłem w Anę de Armas jako Marilyn - bardzo pozytywne rozczarowanie.
Najlepszy aktor pierwszoplanowy
ZŁOTY KONIK 2023 za najlepszą pierwszoplanową rolę męską trafia do … SIMONA REXA za film RED ROCKET.
W Red Rocket Sean Baker powtarza zabieg znany z jego poprzednich filmów – zatrudnia do głównej roli osobę, której dotychczasowe doświadczenie traktuje w sposób wywrotowy. Tym razem w dziele przedstawiającym losy byłego aktora porno w postać wciela się właśnie były aktor porno, Simon Rex. Tak jak opowieść Bakera ma charakter baśniowo-naturalistyczny, tak i ma się rzecz z rolą Rexa, który portretuje wzloty i upadki Mickeya Sabera z wrażliwością godną zawodowców, znakomicie sprawdza się również w scenach komediowych. Bryluje jako centrum teksańskiego krajobrazu w wydaniu jednego z najważniejszych reżyserów amerykańskiego kina niezależnego.
WYRÓŻNIENIE za drugie miejsce w plebiscycie otrzymuje VINCENT LINDON za rolę w filmie TITANE. Vincent Lindon, jedna z najważniejszych postaci współczesnego kina francuskiego, wciela się w stereotypowo ojcowsko figurę w nagrodzonym Złotą Palmą filmie. To rola eksponująca fizyczną naturę bohatera, zagrana zmarszczką, spięciem mięśni, a spomiędzy tego wrażliwym spojrzeniem, w której aktor wykorzystuje swoje wszystkie możliwości i tworzy znakomity duet z grającą główną rolę Agathe Rousselle.
Pełne wyniki:
1. Simon Rex za Red Rocket
2. Vincent Lindon za Titane
3. Hidetoshi Nishijima za Drive My Car
4. Oscar Isaac za Hazardzistę
5. Robert Pattinson za Batmana
6. Denzel Washington za Tragedię Makbeta
7. Michael Thomas za Rimini
8. Ricardo Darín za Argentinę, 1985
9. Roman Łuckij za Odbicie
10. Viggo Mortensen za Zbrodnie przyszłości
Wielka kreacja Denzela! Najciekawsze jest to, że Washington nie zagra zupełnie w zgodzie z tradycją, brak tu patosu, silenia się na emocjonalne porywy i gesty większe niż życie. Jego Makbet to władca złamany i zmęczony, ale znający ponad wszelką miarę swe przewagi nad konkurentami. Amerykański aktor interpretuje tę postać bardzo nowocześnie, unikając w ten sposób porównań do wielkich poprzedników, Olivera, Wellesa, Mifune, McKellena.
Daniel Kaluuya powinien być na pierwszym miejscu tbh
Mój mózg uśmiecha się gdy myśli o Simonie Rexie, to są rzeczy, do których doprowadza Sean Baker.
Gdyby film Cronenberga istniał w jakiejkolwiek oscarowej konwersacji, Mortensen w końcu odebrałby nagrodę Akademii Filmowej.
„Titane” to ekstrema w najlepszym wydaniu i taki jest też Vincent Lindon w tej ekstremalnej odsłonie i emocjonalnej rozpiętości.
Starcie Isaaca i Nishijimy, ostatecznie wygrywa ten pierwszy, ponieważ zaskoczył mnie niezwykle dojrzałą, wielowymiarową kreacją.
Porusza mnie zniuansowana kreacja Vincenta!
Dzięki charyzmie i chłopięcemu wdziękowi Simona Rexa, nie tylko nie chciałem dać jego lekkomyślnemu bohaterowi w mordę, ale wręcz sam uciekłbym z nim z domu, żeby rozkręcać jakiś szemrany interes
Mocna stawka, w słabszym roku wyróżniłbym Simona, ale zarówno europejscy wymiatacze, jak i amerykańscy tatusie zrobili więcej.
Denzel Washington mistrzem jest i basta.
Simon Rex jest cały tym filmem, a „Red Rocket” jest całe nim. Idealne przylgnięcie.
Najlepszy film polski
ZŁOTY KONIK 2023 za najlepszy film polski trafia do … JERZEGO SKOLIMOWSKIEGO i GUTEK FILM za film IO.
Miniony rok okazał się dla polskiego kina wyjątkowo łaskawy. Mistrz Skolimowski wraz ze swoim osiołkiem rozgromił jednak konkurencję i udowodnił, że nadal ma wiele do powiedzenia, a rodzime kino autorskie ma się świetnie. Film godny wszelkich nagród, co prawda bez Lwów, ale z Konikiem.
WYRÓŻNIENIE za drugie miejsce w plebiscycie otrzymują PAWEŁ ŁOZIŃSKI i AGAINST GRAVITY za FILM BALKONOWY. Paweł Łoziński potwierdził swoją renomę dokumentalisty i banalnie prosty pomysł przekuł w małe dzieło sztuki, po prostu realizując ludzką potrzebę bycia wysłuchanym.
Pełne wyniki:
1. Jerzy Skolimowski i Gutek Film za IO
2. Paweł Łoziński i Against Gravity za Film balkonowy
3. Aleksandra Terpińska i Warner za Innych ludzi
4. Xavery Żuławski i NEXT Film za Apokawixę
5. Agnieszka Smoczyńska i Gutek Film za Silent Twins
6. Natalia Koryncka-Gruz i Against Gravity za Simonę
7. Zofia Kowalewska i TVP VOD za Tylko wiatr
8.Rafał Skalski i NETFLIX za Noc w przedszkolu
9. Jakub Skoczeń i Galapagos Film za Chrzciny
10. Jacek Bławut i Kino Świat za Orzeł. Ostatni patrol
Bez wątpienia kwartet „Io”, „Inni ludzie”, „Apokawixa” i „Silent Twins” mam nadzieję będzie wygrywał takty rodzimej kinematografii przez kolejne lata. Z resztą propozycji rozmijałem się już bardziej, ale bez wątpienia owa czwórka stała się dla mnie symbolem znakomitego roku w polskim kinie. Wygrawa „Io”, lecz tylko o trochę z debiutem Terpińskiej.
1. "Patho Film, Wolfelsgrund", reż. Adam Sikora 2. "Wabik", reż. Michał Mądracki, Maciej Mądracki, Gilles Lepore 3. "Cicha ziemia", reż. Agnieszka Woszczyńska "IO" na miejscu 4. 🙂
To był nie tylko najlepszy polski film - „Apokawixa” to najlepszy film 2022 roku.
Dla kina polskiego rok 2022 był z kolei całkiem niezły, zwłaszcza w mariażu z kapitałem zagranicznym. „Inni ludzie”, „IO”, „Silent Twins”. W moim sercu bezapelacyjnie wygrywa tu polska rap opera od Warnera, czyli „Inni ludzie”. Rytmiczna, narkotyczna, rozpięta między patobiedologią a patobogatologią, z Fabijańskim wystylizowanym na Chrystusa. Królowa lodu, królowa lodów, KRÓLOWA Masłoska!
Łoziński junior znów próbuje udowodnić, że dokument stoi przede wszystkim świetnym dokumentalistą, czytaj: świetnym rozmówcą.
„Inni ludzie” to światełko w tunelu polskiego filmowego użalania się nad narodem. Bez fałszywej nuty, energiczne i wielkie kino. Bardziej o komunikacji niż o polskości.
„IO” i „Film balkonowy” to ścisła czołówka polskiego kina tego wieku.
Łoziński po raz kolejny nakręcił arcymądry film, który trafia wprost do serca.
Większość polskich filmowców wyszłaby z kamerą na balkon tylko po to, by rzucić się z niego z rozpaczy. Łoziński wykorzystuje natomiast tę niecodzienną perspektywę, by zademonstrować zaraźliwą ciekawość drugiego człowieka, autoironiczne poczucie humoru i niebanalny optymizm.
„Silent Twins”, „IO” i „Apokawixa” najbardziej mnie zadziwiły w tym sezonie - i samoświadomą formą, i niestandardową narracją. Taki sposób uprawiania kina rozsadza przewidywalne, poprawne polskie filmy
Zero wątpliwości w tej kategorii: Skolimowski i długo, długo nic.
Jestem prawie pewny, że ktoś kiedyś przeanalizuje „IO” od stóp do głów i wyjdzie mu najbardziej dokładna metafora Polski, jaka kiedykolwiek powstała.
„Silent Twins” - zapiera dech w piersiach pod każdym względem.
Król może być tylko jeden. Skromny osiołek zdeklasował resztę stawki. Genialny na wielu poziomach film. Skolimowski wykazuje się tu mistrzowską precyzją, ale pokazuje światu, że to nie jest jego ostatnie słowo. Mocno też jak zwykle polskie dokumenty. Cieszy również, że nadal próbujemy kina gatunkowego i autorskiego podejścia.
Rok 2022 stał dla mnie pod znakiem kreatywności w polskim kinie. Gatunkowość „Apokawixy”, formalnie niekonwencjonalne „Silent Twins”, uosobienie osiołka w „IO”, zabawa prozą Masłowskiej w „Innych ludziach”.
Z jednej strony Skolimowski i Łoziński, z drugiej Terpińska i Kowalewska. To był dobry rok dla polskiego filmu, w którym coraz mocniej przebijały się głosy młodych twórców.
Brakuje „Chleba i soli” [nie kwalifikował się w tej edycji - dopis red.], „Matecznika” 🙂
Dobry rok dla polskiego kina, choć nie w BoxOfficie. Świetny wręcz rok dla polskiego dokumentu. Z wymienionych tytułów nie lubię tylko „Apokawixy”.
„Orzeł” jak morze
Najlepszy film
ZŁOTY KONIK 2023 za najlepszy film roku trafia do … RYÛSUKE HAMAGUCHIEGO I GUTEK FILM za DRIVE MY CAR.
Zwycięzca mógł być tylko jeden. Ubiegły rok należał do Ryūsuke Hamaguchiego. Drive My Car zyskało aprobatę zarówno od krytyki, dopatrującej się w jego adaptacji Murakamiego na poły rivette’owskiej narracji, jak i gremiów przyznających nagrody powszechnie uznawane za najważniejsze. Japoński reżyser przedstawia nowoczesne kino drogi, psychologicznych transformacji i wędrówek, łącząc poetykę opowieści o traumie z historią artysty stojącego przed wyzwaniem realizacji świeżej adaptacji legendarnego tekstu kultury, w tym przypadku Wujaszka Wani Czechowa. Portretuje egzystencjalne zmierzchy i świty, tworząc jeden z najlepszych filmów ostatnich lat, do którego z pewnością będziemy jeszcze wielokrotnie wracać.
WYRÓŻNIENIE za drugie miejsce w plebiscycie otrzymują LÉA MYSIUS i STOWARZYSZENIE NOWE HORYZONTY za film PIĘĆ DIABŁÓW, które rozkochało w sobie widzów energią, z jaką spogląda na uniwersalną opowieść o sile miłości i pamięci na wielu poziomach transcendentnej. Mysius pobudza wyobraźnię i porusza serca w rytm ejtisowego hitu Bonnie Tyler, tworząc film poza czasem, ale w bardzo konkretnej przestrzeni – wspomnieniu.
Pełne wyniki:
1. Ryûsuke Hamaguchi i Gutek Film za Drive My Car
2. Léa Mysius i Stowarzyszenie Nowe Horyzonty za Pięć Diabłów
3. Apichatpong Weerasethakul i Stowarzyszenie Nowe Horyzonty za Memorię
4. Jerzy Skolimowski i Gutek Film za IO
5. Andrew Dominik i NETFLIX za Blondynkę
6. Joel Coen i Apple TV+ za Tragedię Makbeta
7. Nadav Lapid i Stowarzyszenie Nowe Horyzonty za Kolano Ahed
8. Paul Schrader i M2 Films za Hazardzistę
9. Ramon Zürcher, Silvan Zürcher i HBO MAX za Dziewczynę i pająka
10. Walentyn Wasjanowicz i HBO MAX za Odbicie
„Blondynka” - dzieło totalne, bezkompromisowe. Portret uprzedmiotowienia kobiet ubrany w formalny kolaż.
„Drive My Car” - za wciągającą i uwodzicielską opowieść o sekretach, zdradzie, stracie, ale przede wszystkim o komunikacji, co przemilczeć, co zostawić w niedopowiedzeniach. Nietypowe kino drogi, które przybliża japońską filozofię i kulturę, nawet jeśli ma sporo nawiązań do Czechowa.
Znakomity zestaw tytułów. Filmy z moich trzech pierwszych miejsc (Drive My Car, Kolano Ahed i Memorię) widziałem w kinie dwukrotnie, a nie robię tego często.
W dalszym ciągu to Gutek i Stowarzyszenie Nowe Horyzonty rządzą na arthousowym rynku. Dzięki ich pracy taki film jak Memoria nie zginie i uruchamia fanowski wielokrotny odbiór. Brawo!
Brak Everything Everywhere All At Once w nominacjach to skandal i starość 🙂
Niech żyje Jerzy Skolimowski! Mimo, że nad „Drive My Car” zdarzyło się pewnie uronić ze dwie łzy więcej, tak „IO” zdemolowało cały mój rok filmowy. Muzyka Pawła Mykietyna, wizualna wyobraźnia Michała Dymka, wrażliwość Skolimowskiego – wyszło wielopłaszczyznowe cudo. Choć półtora miliarda ludzi powtarza, że to rok królika – dla mnie był to rok osiołka.
Ja z tego trudnego filmowo roku zapamiętam przede wszystkim "Kolano Ahed" Nadava Lapida, czyli kameralny, autorski i bardzo literacki film o tym, co może się stać, gdy naród uwierzy w to, że jego nacjonalizm jest uzasadniony i dobry. To świetne kino w proteście przeciwko zinstytucjonalizowanej cenzurze, które nie musi dotyczyć wyłącznie Izraela. Wśród współnominowanych, z których większość poszła raczej w koncept i formę, wyróżnia się naciskiem na przekaz.
Choć brak eskapistycznych form, które w tym roku towarzyszyły mi częściej (a właściwie - które bardziej doceniałem), z podanego zestawu dwa światy zachwyciły mnie najbardziej. Z jednej strony "Io", porażający seans, będący przykładem formalnej maestrii. Z drugiej "Pięć diabłów", władające moją wyobraźnią od pierwszego seansu dzieła Mysius. W tym roku bardziej potrzebowałem drugiej formy kina, stąd też ukłon w stronę francuskiego arcydzieła.
Blondynka to bezkompromisowy stream z możliwych odczuć, wspomnień i chwil życia. I pomimo iż rozmija się z biograficzną dokładnością, to dzięki temu pozwala empatyzować z bohaterką jak mało która produkcja.
Jerzy Skolimowski formalnie należy do kategorii oldbojów, ale w praktyce jest w formie Mike'a Tysona z najlepszych lat, a jego tegoroczni konkurenci mogą uciekać z ringu niczym Gołota.
Tragedia Makbeta to być może najciekawsza adaptacja Makbeta. Z jednej strony klasyczna, z drugiej niezwykle współczesna i Coenowska z ducha. I te wiedźmy!
Moich faworytów brak, więc stawiam na zeszłoroczny numer pięć w prywatnym rankingu, czyli „IO”.
Mimo kilku pozycji, z którymi jestem dużo bardziej „na świeżo” wybieram mój ulubiony film z NH 2021, czyli "Memorię". Fantastyczny popis pracy z dźwiękiem i dowód na to że Weerasethakul, reżyser zakochany w tajskiej naturze i duchowości jest w stanie tworzyć również w innych okolicznościach przyrody.
Najbardziej brakuje mi w tym zestawieniu "Za szybkich, za czułych" i "Pasażerów nocy", jednak obecność "Hazardzisty" te braki wynagradza z nawiązką.
Nie pojmuję, co tu robi „Hazardzista”. Paul Schrader powinien się już udać na zasłużoną emeryturę, bo uderza w nieznośne, kaznodziejskie tony.
„IO”, „Drive My Car” i „Blondynka”: trzy olśniewające filmy z zeszłorocznej dystrybucji, które ze mną zostaną.
Trzymam kciuki za jak najwięcej Koników dla osiołków!
Imponujące starcie „starych mistrzów” (Schrader, Skolimowski, Coen) z odkryciami minionej dekady (Hamaguchi, Lapid, Wasjanowicz), w którym ci pierwsi dla mnie jednak przeważają. Nie należę do szczególnych entuzjastów „Blondynki”, ale i tak zjadła na śniadanie ostatnie 20 lat filmografii Malicka. Dobry secik.
Blondynka: fantastyczne kino rewizytujące hollywoodzkie baśnie + inspirowane Malickiem odjazdy w abstrakcje, skojarzenia i paralele. Czy bywa to pretensjonalne? Właśnie że tak i skoro Dominik dostał szansę zrobienia czegoś takiego na głównonurtową platformę streamingową, to wypada mu przynajmniej podziękować wysokim miejscem.
"Dziewczynę i pająka" widziałem już dość dawno ale utkwiło mi w pamięci jak ten film zbudowany jest na spojrzeniach - i ja też tak patrzyłem.
Drive My Car to film, który powraca do mnie w interwałach. Za każdym razem, moje myśli oscylują wokół innych wątków. Jestem pewna, że po dodatkowym seansie znajdę w nim jeszcze więcej – a i poruszy mnie coś innego.
„Drive My Car” to jedno z najbardziej spełnionych dzieł ostatnich lat. Czysta perfekcja!
Pięć diabłów - zawróciło mi w głowie i duszy!
W głosowaniu wzięli udział:
- Błażej Hrapkowicz, Ale kino+; Canal+; Czwórka
- Mariusz Wojas, Bezruch Filmowy, sekcja Lost Lost Lost MFF Nowe Horyzonty (selekcjoner)
- Michał Piepiórka, Bliżej Ekranu
- Jarek Tokarski, Celuloid i światło
- Karolina Marciszewska, audycja Deja Vu (Radio Centrum Rzeszów); Kino za Rogiem Cafe (dyrektor artystyczny)
- Mateusz Żebrowski, Drugi Seans
- Klara Cykorz, Dwutygodnik; Krytyka Polityczna
- Kamil Kalbarczyk, czasopismo Ekrany
- Michał Lesiak, czasopismo Ekrany; podcast Ścieżka dźwiękowa
- Miłosz Stelmach, czasopismo Ekrany; podcast FlixTalk
- Kamila Szlaga, Esoteric Surgery
- Jan Brzozowski, film.org.pl
- Maciej Niedźwiedzki, film.org.pl
- Kasia Wolanin, Filmaster
- Maja Głogowska, Filmawka, Miesięcznik KINO
- Maciej Kędziora, Filmawka
- Kamil Walczak, Filmawka
- Martyna Harland, Filmoterapia; Sens Zwierciadło
- Patrycja Mucha, Filmowe Odloty; podcast Wtem piosenka
- Jakub Popielecki, Filmweb
- Wojciech Tutaj, Filmweb; Miesięcznik KINO
- Dawid Dróżdż, Gazeta Wyborcza
- Adam Krośnicki-Midoń, Godardowskie igraszki i wujkowie Apichatponga Weerasethakula
- Jędrzej Lisowski, Godardowskie igraszki i wujkowie Apichatponga Weerasethakula
- Filip Grzędowski, immersja.com
- Michał Kaczoń, podcast Inna Kultura; RadioZET.pl
- Kuba Armata, Miesięcznik KINO; Interia.pl; Lounge
- Igor Kierkosz, Miesięcznik KINO
- Adriana Prodeus, Miesięcznik KINO; VOGUE
- Jan Lubaczewski, kino Amondo
- Krzysztof Bogumilski, Kinofilia
- Marcin Zembrzuski, Kinomisja Pulp Zine
- Marcin Radomski, KINOrozmowa
- Klaudia Rachubińska, Kwartalnik Filmowy
- Michu Szczepański, Michu Szczepański Youtube
- Marta Jodko, Międzynarodowy Festiwal Filmów Młodego Widza Ale Kino! (selekcjonerka)
- Małgorzata Czop, Movieway
- Artur Zaborski, Newsweek
- Szymon Pazera, Pazerny na Sztukę
- Marcin Grudziąż, Pełna Sala
- Michał Konarski, Pełna Sala
- Maciej Kowalczyk, Pełna Sala
- Mateusz Marcin Mróz, Pełna Sala
- Grzegorz Narożny, Pełna Sala
- Julia Palmowska, Pełna Sala; Palma kulturalna; podcast Inna kultura
- Agnieszka Pilacińska, Pełna Sala
- Tomasz Poborca, Pełna Sala; Sorry, takie mamy kino
- Marcin Prymas, Pełna Sala; Miesięcznik KINO
- Jędrzej Sławnikowski, Pełna Sala
- Kacper Słodki, Pełna Sala
- Dawid Smyk, Pełna Sala
- Anna Strupiechowska, Pełna Sala
- Paweł Tesznar, Pełna Sala
- Łukasz Baran, Pełna Sala (współpracownik); autor sylwetki Złotego Konika
- Maciej Hanus, Pełna Sala (współpracownik)
- Mateusz Demski, Przekrój; newonce.net
- Daniel Oklesiński, magazyn Replika; LGBT Film Festival
- Agnieszka Pisarek, Sfilmowani
- Filip Uzdowski, Skazany na film
- Michał Oleszczyk, SpoilerMaster
- Marla Wilcan, Stowarzyszenie Kin Studyjnych
- Typowy Jędrzej – Student filmoznastwa
- Mateusz Rot, Watching Closely
- Maciej Stasierski, Watching Closely; Kinotalk Podcast
- Karolina Sienkiewicz, freelance
- Piotr Czerkawski, krytyk niezależny
- Piotr Dobry, krytyk niezależny
- Bogna Goślińska, krytyczka niezależna
- Paweł Guszkowski, krytyk niezależny
- Dominika Konopielko, krytyx niezależnx
- Aleksander Kmak, krytyk niezależny
- Adam Kruk, krytyk niezależny
- Joanna Najbor, krytyczka niezależna
- Maciej Roch Satora, krytyk niezależny
- Daria Sienkiewicz, krytyczka niezależna
- Marcin Stachowicz, krytyk niezależny
- Kuba Wanat, krytyk niezależny
