Call and response – recenzja filmu „Grzesznicy”

Mówi się, że muzyka łagodzi obyczaje. W wieczór otwarcia do lokalu puka trzech białych nieznajomych o nieznanych intencjach. Przed budynkiem przedstawiają swoją bezduszną interpretację Pick Poor Robin Clean – piosenki opowiadającej o pożeraniu czarnych mieszkańców. Spokój i harmonia zostają zaburzone, a inauguracja zmienia się w krwawą rzeź, przypominającą klasyk Roberta Rodrigueza z Clooneyem, Keitelem i Quentinem Tarantino – Od zmierzchu do świtu. To nie koniec inspiracji twórcą serii o małych agentach, bo same sceny intensywnej walki z wampirami przynoszą na myśl Maczetę czy, idąc już dalej, Desperado z Antonio Banderasem. Ciężko nie zgodzić się z tezą, że Grzesznicy to najlepszy film Rodrigueza, który nie wyszedł spod jego ręki.

Najnowszy długi metraż Cooglera ma wiele ciekawych pomysłów wyjściowych. Przede wszystkim warto pochylić się nad warstwą audialną, będąca diegetycznym elementem Grzeszników. Bluesa słyszymy na każdym kroku – od pierwszych scen podróży głównych bohaterów, przez kulminację, aż po  ostateczne starcie w kościele. Muzyka w zamyśle reżysera miała łączyć wszystkie społeczności, pokolenia, braci i siostry. Nawet wyżej opisana scena przybycia wampirów ma coś w sobie na kształt próby otwarcia się dla przybyszów. Niektóre aranżacje wokalne oraz interpretacje gatunku przez Ludwiga Göranssona przyprawiają o ciarki. Istotą bluesa jest również to, że póki goście tańczą i bawią się w jego rytmie, tak muzyka gra do symultanicznie wymyślanego tekstu. Film twórcy Fruitvale to zwierciadło tej idei, ponieważ im dłużej słyszymy pianino, gitarę czy harmonijki, tym więcej tańca, akcji i walk na ekranie. 

Jednakże głównym problemem Grzeszników jest pewna niekonsekwencja w wykorzystaniu morza pomysłów przez samego reżysera. I tak, warto docenić pojawiające się ciekawe formalnie detale jak rozróżnienie bliźniaków elementami ubioru, gdzie mamy podprogową sugestię, po której stronie politycznej barykady stoją. O ile jednak pierwsza część sugeruje dosyć kameralny jak na standardy blockbustera dramat społeczny, przypominający idylliczne początki Uciekaj Jordana Peele’a, o tyle druga trąci na kilometr wręcz Marvelowską próbą ujęcia esencji świata, gdzie więcej miejsca już na scenariuszowe niedoskonałości, granie na emocjach czy żarty, rozbijające horrorowe decorum. I tak, u wyżej wymienionego twórcy To my kolejne dowcipy zalewają ekran od chociażby całej memicznej sceny z rzuconym przez Elizabeth Moss na odchodne „Ophelia, call the police” czy „zagłosowałbym trzeci raz na Obamę, jeśli miałbym możliwość”, lecz one wypadają autentycznie. Twórca Nope zatrzymuje swoje stwory w szkatułce pełnej ironii. U Cooglera kuglarstwo staje się nachalne, jakby wyczerpał swoje moce twórcze na etapie pomysłu danej sceny. Ma to związek z konfliktem interesów reżysera – jednoczesną próbą ośmieszenia wampirów wraz z chęcią zabraniu im atrybutu strachu oraz pokazania ich potęgi, gdzie wpływają na całą społeczność, chcąc podtrzymać przestarzały porządek z czasów segregacji rasowej.