Jeszcze w zielone gramy – recenzja filmu „Nadzieja”

Maria Sødahl w swojej Nadziei skupia się na tym tragicznym wymiarze śmierci. Główną bohaterkę Anję (Andrea Bræin Hovig) poznajemy na kilka dni przed świętami Bożego Narodzenia, kiedy pod wpływem częstych bólów głowy i problemów z czytaniem decyduje się na kompleksowe badania. Otrzymana diagnoza brzmi jak wyrok: guz mózgu, będący przerzutem z wcześniej zaatakowanych przez nowotwór płuc. Wiedząc, w jakim stanie jest jej organizm, kobieta odmawia pozostania w szpitalu, chcąc jak najlepiej wykorzystać dni, które mogą być ostatnimi, jakie spędzi ze swoją rodziną. Cała fabuła filmu zresztą ogranicza się do sportretowania raptem kilku dni na przełomie grudnia i stycznia.

Choroba skłania Anję do przewartościowania wszystkiego, co do tej pory wypełniało jej życie. Kariera zawodowa schodzi w jej myślach na drugi plan. Zamiast tego stara się bardziej niż wcześniej skupić się na relacjach z dziećmi swoimi i swojego partnera Tomasa (Stellan Skarsgård), który odkąd dowiedział się o chorobie, nie odstępuje ukochanej nawet na krok, starając się zrobić wszystko, by zapewnić jej jak najlepsze leczenie.

Zarówno bohaterka, jak i jej partner przez cały czas utrzymywani są w swoistym rozdarciu pomiędzy pogodzeniem się ze śmiercią a tytułową nadzieją na graniczące z cudem ozdrowienie. W dziele Sødahl możemy doszukiwać się polemiki z Miłością Hanekego. Obydwa filmy ukazują wszak dojrzałe pary, pozostawione w zasadzie same sobie w walce ze śmiertelną chorobą jednego z partnerów. Reżyserka podobnie jak Austriak rysuje przed swoimi postaciami kilka możliwości, z których najbardziej pesymistyczną jest powolne i bolesne odchodzenie, ale w przeciwieństwie do niego przechyla proporcje bardziej w kierunku wiary w szczęśliwe zakończenie.

“Nadzieja” utrzymana jest w stylu zerowym, co pozwala nastawić widza wyłącznie na osobisty dramat rozgrywający się w życiu Anji i Tomasa, jednocześnie zachęcając do dywagacji na temat tego, jak postąpiłby na miejscu widzianych na ekranie ludzi. Bez cienia wątpliwości jest to dzieło ważne, angażujące i niepozostawiające obojętnym. Jego olbrzymim atutem jest świetne aktorstwo, w którym – co ciekawe – przoduje dość mało rozpoznawalna Hovig, a nie będący ikoną skandynawskiego kina Skarsgård. Trzeba jednak przyznać, że obraz Sødahl momentami zupełnie traci tempo, wchodząc w niewiele wnoszące do fabuły dłużyzny, brakuje mu też czegoś, co mogłoby pozostać na dłużej w pamięci widza, jednej wyjątkowo dramatycznej sceny czy wciskającego w fotel dialogu. Niektórzy pewnie docenią jego stonowaną naturę i chłodny realizm, ale moim zdaniem to właśnie on sprawia, że “Nadzieja” pozostaje jedynie solidnym dramatem, któremu daleko do największych utworów o podobnej tematyce.