Female Landscape: Pejzaż Kobiecy w kinie / Weibliche Landschaft im kino

W listopadzie Łódź oraz Poczdam, partnerskie Miasta Filmu UNESCO, zapraszają na wspólne wydarzenie FEMALE LANDSCAPE: PEJZAŻ KOBIECY W KINIE/ WEIBLICHE LANDSCHAFT IM KINO. Już dziś (5 listopada 2022) odbędzie się łódzka część projektu, którego celem ma być stworzenie przestrzeni umożliwiającej wymianę wiedzy i doświadczeń zawodowych pomiędzy kobietami filmu z Polski i Niemiec. O godzinie 16.00 w sali audytoryjnej Centrum Nauki i Techniki C1 wyświetlony zostanie film Body/Ciało Małgorzaty Szumowskiej, zaś o 18.00 obraz A jutro cały świat w reżyserii Julii von Heinz. Następnie, o godzinie 20.00, spotkanie z reżyserkami poprowadzi Filmoznawczyni Diana Dąbrowska.

Małgorzata Szumowska pozostaje jedną z najbardziej popularnych i cenionych współczesnych twórczyń filmowych w Polsce. Od 2001 roku jest członkinią Europejskiej Akademii Filmowej. Uhonorowana została dwukrotnie Srebrnym Niedźwiedziem w Berlinie za filmy Body/Ciało oraz Twarz. Choć ostatnie obrazy autorki pozostawiają pewien niedosyt, a nawet wydają się eksplorować motywy publicystyczne i metafizyczne w sposób coraz mniej oryginalny i zajmujący, komediodramat Body/Ciało potrafi zaskoczyć błyskotliwością i przewrotnością. Widać w nim inspiracje kinem Tarkowskiego czy Kieślowskiego, jednak powaga zostaje przełamana groteską, a odpowiedzi na wielkie pytania pozostają w zawieszeniu.

Julia von Heinz debiutowała w roku 2007 filmem Nothing else matters (Was am Ende zählt), którego premiera odbyła się podczas berlińskiego konkursu. Związana jest z Uniwersytetem Filmowym im. Konrada Wolfa w Babelsbergu. Była asystentką jednego z pionierów europejskiego kina queerowego, Rosy von Praunheim. W ramach wydarzenia  w najbliższą sobotę łódzka publika będzie mogła zobaczyć najnowszy film lewicowej niemieckiej reżyserki, A jutro cały świat. Na poły biograficzna produkcja miała swoją premierę w konkursie głównym weneckiego festiwalu w 2020 roku, a online dostępna jest na platformie Netflix. Po pokazie odbędzie się spotkanie z reżyserką.

Zgodnie z tradycją niemieckiego lewicowego kina zaangażowanego, von Heinz przedstawia rzeczywistość taką, jaką jest. Mainstreamowe media i państwowe służby sprzyjają skrajnej prawicy, a przy tym każdy fakt lewicowego oporu zostaje zakwalifikowany jako terroryzm. Przy tym, zarówno sama reżyserka, jak i jej protagonistka – studentka prawa pochodząca z bogatej, arystokratycznej rodziny – nie boją się stanąć po stronie frakcji rewolucyjnej. Jak wszak informuje widzów otwierający seans cytat z niemieckiej konstytucji: „Wszyscy Niemcy mają prawo do oporu przeciwko każdemu, kto narusza ustrój i konstytucję, jeśli nie ma innego środka zaradczego” (tł. własne). Sprzeciw, wobec nacjonalistycznej zarazy, nawet bardzo aktywny, traktowany jest zatem jako poświęcenie wobec dominacji prawa.

Podobnie jak wielki noblista, Heinrich Böll, w swoim dziele, reżyserka pokazuje absurdy rzeczywistości teoretycznie wolnego, niemieckiego państwa. W obiektywie Danieli Knapp RFN przedstawione zostają niby pole ciągłej bitwy o wolność i prawa jednostek, tym żywsze wobec kompromitacji zewnętrznych i wewnętrznych pryncypiów chadeckich rządów. Niezależnie od politycznych poglądów, A JUTRO CAŁY ŚWIAT stanowi niezwykle intrygujące studium zderzenia ideowej jednostki z rzeczywistością polityczną. Inaczej niż w liberalnym mainstreamie – nie starcie beznadziejne i rozczarowujące, a właśnie wzniecające płomień do dalszej i w większym stopniu zdecydowanej walki. To właśnie z tego powodu obraz von Heinz stanowi błyszczący wzorzec na filmowej mapie starego kontynentu. Brak tu ucieczki w obszary centrystyczne czy pseudo-neutralnego potępienia przemocy. W kraju pozbawionym lewicy, współczesne i centro-lewicowe kino, nie wstydzące się rewolucyjnego skrzydła, stanowi prawdziwą energię ożywczości i życzymy wszystkim około-łódzkim czytelnikom naszej strony tego seansu na wielkim ekranie.

Julia von Heinz ukończyła studia operatorskie, lecz szybko postawiła na reżyserię. Zaangażowana społecznie twórczyni od początku skupiła się na młodych. Jej debiutanckie Was am Ende zählt z 2007 roku portretowało nastolatkę, która ucieka z domu, chcąc zacząć studia na prestiżowej akademii w Lyonie. Plan jednak się wali, gdy zostaje okradziona w Berlinie. Dziewczyna wśród przestępców i bezdomnych poznaje życie, miłość, swoją orientację, zachodzi też w przypadkową ciążę. Debiut przyniósł jej uznanie w ojczyźnie, nagrodę na bocznej sekcji Berlinale, a także garść nagród na festiwalach kina młodzieżowego. W 2013 roku z kolei zrealizowała Hannas Reise, o nastolatce, która podczas wolontariatu w Izraelu poznaje prawdę o wojennej działalności swoich dziadków. Jak sama von Heinz mówiła w licznych wywiadach, film ten był jej aktem sprzeciwu wobec polityki wybielania i zakłamywania historii ojczyzny: „Chociaż 70 procent Niemców w 1945 roku było członkami organizacji narodowosocjalistycznych, w żadnym wypadku 70 procent ich potomków nie uważa, że ​​ich dziadkowie byli sprawcami lub naśladowcami. Większość uważa, że ​​ich dziadkowie byli <<w pewnym sensie przeciwni>>. W ciągu trzech pokoleń Niemcom udało się przekręcić lub zburzyć osobistą historiografię przekazywaną w rodzinach. O tym jest mój film.” Z kolei rok wcześniej wspólnie z czterema innymi młodymi twórcami, m.in. Tomem Tykwerem, zrealizowała dla telewizji dokument Rosakinder – opowieść i list pochwalny dla ich mentora, Rosy von Praunheima, reżysera, wykładowcy akademickiego, jednego z pierwszych zdeklarowanych gejów w niemieckim przemyśle filmowym, bojownika o równość, prawa mniejszości i propagatora walki z AIDS. Twórczość von Heinz to jednak nie tylko filmy środka oraz kino zaangażowane, gdyż odpowiada także za dwa gigantyczne komercyjne hity – adaptację bestsellerowej książki dla dzieci Hanni & Nanni 2 oraz filmową wersję najlepiej sprzedającej się i jednej z najlepiej ocenianych powojennych niemieckich książek non-fiction – Ich bin dann mal weg. Była to komediowa opowieść o pielgrzymce niezbyt religijnego Niemca przez całe Camino de Santiago.

Bilety na całe wydarzenie w cenie 5 zł dostępne są na stronie bilety.ec1lodz.pl. Kolejna odsłona projektu będzie miała miejsce 19 listopada. Wówczas widzowie obejrzą w Centrum Nauki i Techniki EC1 filmy Off-season Henning Beckhoff i Kobietę na dachu Anny Jadowskiej oraz transmisję spotkania z operatorkami Sabine Panossian i Itą Zbroniec-Zajt w Muzeum Filmu w Poczdamie. Rozmowę poprowadzi Diana Dąbrowska.