21. Międzynarodowy Festiwal Filmowy WATCH DOCS – zapowiedź

10 grudnia zaczyna się 21. edycja WATCH DOCS. Prawa Człowieka w Filmie. Tegoroczna edycja odbędzie się w formie hybrydowej. Stacjonarne pokazy ugoszczą warszawskie kina Muranów i Kinoteka (10-16 grudnia), zaś online festiwal dotrze do Was dzięki portalowi mojeekino.pl (10-19 grudnia).

Filmem otwarcia będą Sędziowie pod presją w reżyserii Kacpra Lisowskiego. Polski dokument dotychczas był pokazywany jedynie na Międzynarodowym Festiwalu Filmów Dokumentalnych IDFA w Amsterdamie. To dzieło „o zderzeniu człowieka z systemem – opowieść o niepokornych sędziach, którzy stają w obronie Konstytucji oraz trójpodziału władzy. Jednym z bohaterów filmu jest sędzia Igor Tuleya, który wbrew naciskom wydaje niekorzystne dla rządzących wyroki. Dla władzy jest wrogiem numer jeden; dla protestujących obywateli – twarzą sędziowskiego buntu.”

Sędziowie pod presją
Sędziowie pod presją

Powracają stałe sekcje festiwalu, takie jak międzynarodowy konkurs filmów dokumentalnych, „Chcę zobaczyć” (panorama współczesnego dokumentu zaangażowanego), „Nowe filmy polskie” (najciekawsze polskie filmy sezonu poświęcone kwestiom społecznym) oraz „Na krótko” (krótkie metraże dotyczące praw człowieka).  Bogaty program projekcji uzupełnią dyskusje z gośćmi festiwalu: twórcami, dziennikarzami i ekspertami.

Nowością będzie za to drugi konkurs, współfinansowany ze środków Unii Europejskiej. O nagrodę Zielonego Psa (Green Dog Award) będą rywalizować dokumenty poświęcone ekologii i zmianom klimatu w kontekście praw człowieka. W tej sekcji znajdziecie:

Animal – gorąco przyjęty na tegorocznym festiwalu w Cannes dokument poświęcony młodym aktywistom klimatycznym, odkrywającym wielopłaszczyznowe związki człowieka z naturą . Według najnowszych informacji obraz do  polskich kin trafi 18 marca staraniem Best Film,

Imponujący znakomitymi zdjęciami, poetycki obraz chińskiego reżysera Zhao Lianga Tak mi przykro, przedstawiający zagrożenia związane z energią nuklearną (premiera na tegorocznym festiwalu w Cannes). Twórcę możecie kojarzyć z wcześniejszych projektów takich jak Behemot (zwycięzca Watch Docs z 2015 roku) czy Petenci.

Aya – wysmakowany, filmowy portret mieszkańców rajskiej wyspy u wybrzeży Afryki, skazanej na zagładę w wyniku globalnego ocieplenia (premiera – ACID Cannes 2021),

70/30. Układ klimatyczny – ukazujący pełną napięć współpracę aktywistów i polityków, tworzących podczas ulicznych protestów i gabinetowych negocjacji ustawę klimatyczną, która stanie się przykładem dla świata (film otwarcia festiwalu CPH: DOX w Kopenhadze),

szwedzki film Arica relacjonujący batalię o odszkodowania dla ofiar korporacji, która składowała toksyczne odpady… na osiedlu mieszkaniowym,

Zielona rebelia – skupiający się na nowych formach protestu; brytyjski dokument, ukazujący początki “Extinction Rebellion” i ewolucję poglądów założyciela organizacji – Rogera Hallama,

Nature is My Homeland – nagrodzony na Krakowskim Festiwalu Filmowym polski dokument uświadamiający nam jak nieoczywiste więzi łączą współczesnego człowieka z naturą.

animal
Animal
Tak mi przykro
Tak mi przykro
Aya
Aya
Jean-Gabriel Périot
Jean-Gabriel Périot

Jak co roku bardzo ważnym elementem WATCH DOCS będzie wręczenie Nagrody im. Marka Nowickiego. Tegorocznym laureatem został Jean-Gabriel Périot, francuski filmowiec eksperymentalny, którego od 15 lat gości ze swoimi projektami na festiwalu. Wyróżnienie jest przyznawane przez Zarząd Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka za wybitne osiągnięcia w ukazywaniu praw człowieka w filmie. Przytaczamy za organizatorami:

Jean-Gabriel Périot przekopuje się przez godziny materiałów archiwalnych, z których tworzy niepowtarzalne filmy – kolaże. Wrażliwość, filozoficzna wnikliwość a równocześnie spostrzegawcze oko montażysty sprawiają, że jego filmowe instalacje za każdym razem są wciągającą opowieścią o historii, współczesności, polityce i społeczeństwie. Filmy Périota w niepowtarzalny sposób łączą przywiązanie do tradycyjnej taśmy filmowej z awangardowym podejściem do formy. Périot wypracował własny montażowy styl i, jak podkreśla w wywiadach, właśnie montaż decyduje o ostatecznym wydźwięku opowiadanych przez niego historii.”

W ramach 21. edycji festiwalu WATCH DOCS zostanie pokazana retrospektywa twórczości Francuza. W jej ramach polska publiczność będzie mogła zapoznać się z najnowszą pracą Périota, Powrót do Reims (fragmenty). Obraz miał premierę na tegorocznym festiwalu w Cannes. Jest to zmontowany z klasycznych filmów i materiałów archiwalnych portret francuskiej klasy robotniczej od lat 50. do współczesności. Został oparty na głośnej książce  francuskiego filozofa i socjologa Didiera Eribona. Przez narracyjne zakamarki poprowadzi nas natomiast głos samej Adèle Haenel. W programie także wcześniejsze dzieła reżysera takie jak Niemiecka młodzież (oparta na archiwaliach historia radykalizacji niemieckiej młodzieży w latach 70., która w konsekwencji przyniosła ataki terrorystyczne Frakcji Czerwonej Armii), Nasze porażki (próba sprawdzenia czy ideały francuskiej lewicy lat 60. I 70. są nadal aktualne) oraz 8 krótkich eksperymentalnych dokumentów – form, swoiste znaki rozpoznawcze stylu Périota. Ponadto laureat przyjedzie do Warszawy, aby odebrać osobiście nagrodę oraz spotkać się z widzami.

Powrót do Reims (fragmenty)
Powrót do Reims (fragmenty)
1970
1970

W programie wypatrzyliśmy tytuły, które zaznaczyły się pozytywnie na innych festiwali. W sekcji „Białoruś. Przykręcanie śruby” warto zwrócić uwagę na laureata Konkursu Filmów Dokumentalnych na tegorocznym Warszawskim Festiwalu Filmowym, czyli Gdy kwiaty nie milczą Andreja Kuciły. Twórca przygląda się tego jak „po euforii sierpniowych protestów z 2020 roku, dziś najmniejszy przejaw obywatelskiego nieposłuszeństwa może stać się pretekstem do prześladowań”.

1970, nowy dokument Tomasza Wolskiego, co prawda trafił 10 grudnia do dystrybucji, ale na WATCH DOCS zostanie on pokazany tylko online, tym samym docierając nawet do miejsc, gdzie nie ma sal kinowych. Jak pisał Jędrzej Sławnikowski w recenzji na naszych łamach: „Tematem filmu są krwawo stłumione protesty robotnicze, które miały miejsce na Wybrzeżu w grudniu 1970, jednak przedstawione zostały one z innej niż zazwyczaj perspektywy. Wolski wykorzystał bowiem zachowane nagrania rozmów telefonicznych prowadzonych w czasie wystąpień przez partyjnych decydentów. (…) Dysponując jedynie materiałem dźwiękowym, reżyser zdecydował się przedstawić wizerunki rozmówców za pomocą animacji lalkowej. Na ekranie „ożywają” zatem ministrowie i generałowie, których autentyczne głosy dają ponure świadectwo ich metod rządzenia.”. Więcej możecie przeczytać TUTAJ.

Nie możecie też przegapić egipskiego Tak jak chcę. Siła kobiet (As I Want). Dzieło Samaher Alqadi dotąd pokazywano na Berlinale (sekcja Encounters) oraz CPH: DOX w Kopenhadze. Jest to feministyczny manifest uderzający w  struktury patriarchalnej władzy i kontroli. Na ulicach Kairu reżyserka dokumentuje różne formy agresji wobec kobiet – od protekcjonalnych uwag dotyczących wyglądu i ubioru po brutalną przemoc. Wchodzi też w konfrontację z mężczyznami. Asumptem do nakręcenia filmu stały się przerażające wydarzenia z Placu Tahrir z 2013 roku.

Prawdziwy tour po filmowych imprezach odbywają Wrogowie publiczni. Po Rotterdamie, Kopenhadze, Toronto, Tribece czy Nowym Jorku, dokument Sonii Kennebeck trafił na polskie festiwale. Gościł na Millenium Docs Against Gravity, a teraz na WATCH DOCS. Film podejmuje się przedstawienia losów Matta DeHarta, w którym niektórzy widzą następców wielkich sygnalistów naszej epoki jak Edward Snowden czy Chelsea Manning, inni tylko sprytnego kłamcę, starającego oszukać rząd poprzez udawania aktywisty. Były analityk amerykańskiego wywiadu, działający też w porozumieniu z grupą Anonymous i WikiLeaks, ogłosił, że dotarł do dowodów na temat zaangażowania CIA w organizację zamachów na terenie Stanów Zjednoczonych. Tuż po tym został aresztowany i skazany za rozpowszechnianie dziecięcej pornografii i uwodzenie nieletnich w sieci. Dokument ukazuje dalsze działania podjęte względem niesfornego obywatela i próbę zrozumienia co tak naprawdę zaszło.

Tak jak chcę. Siła kobiet (As I Want).
Tak jak chcę. Siła kobiet

Ponadto na player.pl zobaczycie kilka dokumentów zupełnie za darmo, m.in. Pewnego razu w Wenezueli, zeszłorocznego kandydata do Oscara tego południowoamerykańskiego państwa i jednocześnie zwycięski film WATCH DOCS z 2020 roku. Anabel Rodríguez Ríos zastanawia się w nim, czy władza dopuści do zagłady społeczności zamieszkującą Congo Mirador, pływającą wieś na jeziorze Maracaibo. Innym godnym uwagi tytułem jest Zbrodnia + kara Stephena Mainga. opowieść o dwunastu zbuntowanych funkcjonariuszach, którzy ujawniają korupcję i bezprawne działania nowojorskiej policji.

Pewnego razu w Wenezueli